Er zijn geen gegevens over de invloed van de coronacrisis op het gebruik van NPS in een representatieve steekproef van de algemene bevolking (zie § 8.2). In deze paragraaf vatten wij gegevens samen uit twee specifieke studies naar de impact van de coronacrisis op het NPS-gebruik [1,2]. In hoofdlijnen suggereren de bevindingen dat er aanwijzingen zijn dat het gebruik van 3-MMC tijdens de coronacrisis onder bepaalde (risico)groepen is toegenomen, terwijl het gebruik van 2C-B onveranderd lijkt.
Het effect van de coronacrisis op het gebruik van NPS is echter alleen onderzocht onder uitgaande jongeren en jongvolwassenen en de steekproef is niet volledig representatief voor de doelgroep van het onderzoek. Bij de resultaten van de Antenne-Monitor 2021 gaat het om kwalitatieve gegevens, maar prevalentiecijfers ontbreken. Om deze reden dienen de resultaten voorzichtig te worden geïnterpreteerd. Van belang is ook dat de resultaten uit deze onderzoeken een momentopname zijn geweest. De coronamaatregelen zijn sinds de verschillende perioden van dataverzameling weer aangepast. De impact daarvan is nog niet bekend.
Uitgaanders in Nederland
In het kader van het Grote Uitgaansonderzoek 2020 (HGU 2020) zijn de effecten van de coronacrisis op het middelengebruik onder jongeren en jongvolwassenen (16 t/m 35 jaar) in kaart gebracht. In een vervolgonderzoek in september en oktober is teruggekeken op zowel de periode van de eerste lockdown (15 maart – 1 juni 2020) als de periode van de versoepelingen van de coronamaatregelen (1 juni – 1 september 2020) [1]. Deelnemers werden alleen geïncludeerd als zij minimaal een keer in het voorjaar voor corona (13 maart 2019 – 13 maart 2020) een club of festival hadden bezocht.
- Voor 2C-B geldt dat tijdens de eerste lockdown en de versoepelingen in de zomer van 2020 het percentage respondenten dat dit middel ten minste een keer heeft gebruikt niet is veranderd ten opzichte van 2019 (rond de 11%).
- 3-MMC is het enige middel dat in 2020 meer gebruikers kende dan in 2019, maar dit gold alleen voor de periode van de versoepelingen (6,2% in 2020; 4,3% in 2019).
- Het percentage gebruikers van 4-FA was tijdens de coronapandemie in 2020 lager dan in dezelfde periode in 2019 (rond de 4% in 2019 en rond de 1,5% in 2020).
- Gegevens over de frequentie van gebruik zijn niet uitgevraagd. Het is niet bekend of huidige gebruikers hogere of lagere doseringen zijn gaan gebruiken tijdens de coronapandemie.
Kwetsbare jongeren in de regio
In de Antenne-monitor Nederland 2021 is het middelengebruik onder groepen kwetsbare jongeren (11 t/m 27 jaar) in diverse regio’s van Nederland op kwalitatieve wijze in kaart gebracht (zie ook § 8.3.4) [2].
- Volgens preventiewerkers hadden risicojongeren in 2021 weinig ervaring met NPS, met uitzondering van 3-MMC: in ongeveer één op de drie groepen risicojongeren werd 3-MMC gebruikt.
- In vergelijking met andere middelen, signaleerden de geïnterviewde professionals en preventiewerkers dat 3-MMC in het coronajaar 2021 de grootste opmars heeft gemaakt.
Aanvullende informatie
Bronnen
- 1.Van Beek RJJ, Van Miltenburg CJA, Blankers M, Van Laar M. Factsheet: Uitgaansgedrag en middelengebruik tijdens de coronapandemie. Utrecht: Trimbos-instituut; 2021.
- 2.Nabben T, Boekholt M, Benschop A. Antenne Nederland: Regiomonitor drugs en risicojongeren 2020-2021. Amsterdam: Hogeschool van Amsterdam; 2021.
Hoe te verwijzen
Nationale Drug Monitor, editie 2023. . . Geraadpleegd op: . Trimbos-instituut, Utrecht & WODC, Den Haag.