HomeADHD-medicatie15.5 Gebruik: internationale vergelijking

15.5 Gebruik: internationale vergelijking

15.5.1 ADHD-medicatiegebruik onder volwassenen internationaal

Hoe verhoudt het ADHD-medicatiegebruik in Nederland zich tot andere landen?

In het kort: Er zijn geen gegevens beschikbaar waarmee het gebruik van ADHD-medicatie zonder doktersrecept in Nederland goed vergeleken kan worden met andere EU-landen of westerse landen buiten de EU.

De cijfers van deze landen zijn niet direct te vergelijken door verschillen in onderzoeksmethoden en -populaties. Daarom kunnen we geen sterke conclusies trekken uit kleine verschillen. De resultaten laten wel zien welke landen een relatief hoog of laag percentage gebruikers hebben. Voor meer informatie, zie: Meer informatie over de onderzoeken op deze pagina.

Hoe verhoudt het gebruik van ADHD-medicatie in Nederland zich tot andere landen in Europa?

Geen gegevens bekend over ADHD-medicatiegebruik zonder doktersrecept in de EU

In de Europese Unie (EU) worden gegevens over het gebruik van ADHD-medicatie zonder doktersrecept niet systematisch verzameld. We kunnen het gebruik in Nederland dus niet vergelijken met andere landen in de EU.

Hoeveel mensen buiten de Europese Unie gebruiken ADHD-medicatie zonder doktersrecept?

Buiten de EU worden in westerse landen zoals de Verenigde Staten, Canada en Australië ook gegevens verzameld over het gebruik van ADHD-medicatie zonder doktersrecept. De resultaten worden hieronder kort beschreven. De landen verschillen in onder andere de middelen die worden meegenomen (zie toelichting onder de tabel), leeftijdsgroepen en meetmethoden. Daardoor zijn de gegevens niet goed vergelijkbaar met elkaar en met  de Nederlandse gegevens. Voor meer informatie, zie: Meer informatie over de onderzoeken op deze pagina.

Minder dan 2% van de volwassen (18 jaar en ouder) in de Verenigde Staten gebruikte in het laatste jaar stimulerende medicatie zonder doktersrecept

In 2022 gebruikte 1,6% de volwassenen van 18 jaar en ouder in de Verenigde Staten stimulerende medicatie, waaronder ADHD-medicijnen, zonder doktersrecept in het laatste jaar ​[1]​.

Ongeveer 1 op de 20 mensen (15 jaar en ouder) in Canada gebruikte in het laatste jaar stimulerende medicatie met of zonder doktersrecept

In 2023 gebruikte 5,5% van de mensen van 15 jaar en ouder in Canada stimulerende medicatie in het laatste jaar ​[2]​. Van degenen die deze middelen in het laatste jaar hadden gebruikt, gaf 85,1% aan dat al deze middelen waren voorgeschreven, 4,3% gaf aan dat sommige middelen waren voorgeschreven en sommige niet, en 10,6% gaf aan dat geen van de middelen waren voorgeschreven.

Ongeveer 1 op de 50 mensen (14 jaar en ouder) in Australië gebruikte in het laatste jaar stimulerende medicatie voor niet-medische doeleinden

In 2022/2023 gebruikte ongeveer één op de vijftig (2,1%) mensen van 14 jaar en ouder in Australië stimulerende medicatie in het laatste jaar voor niet-medische doeleinden ​[3]​.

Vragenlijstonderzoeken in de algemene bevolking

In verschillende landen wordt regelmatig onderzoek gedaan naar het drugsgebruik onder de algemene bevolking. De gegevens komen uit vragenlijstonderzoeken onder representatieve groepen volwassenen. De cijfers op deze pagina zijn afkomst uit lidstaten van de Europese Unie (+Noorwegen en Turkije) ​[4]​, de Verenigde Staten ​[1]​, Canada ​[2]​ en Australië ​[3]​. Deze landen hebben relatief vergelijkbare sociaaleconomische en culturele omstandigheden als Nederland, hoewel er ook verschillen zijn die invloed kunnen hebben op het ADHD-medicatiegebruik. Dit maakt het interessant om het ADHD-medicatiegebruik in Nederland te vergelijken met deze landen.

De resultaten van deze onderzoeken zijn echter niet rechtstreeks vergelijkbaar vanwege verschillen in peiljaar, leeftijdsgroepen, meetmethoden en steekproefgrootte. Bovendien worden bepaalde groepen vaak volledig buiten de steekproeven van algemene bevolkingsonderzoeken gelaten, wat relevant is omdat deze groepen mogelijk hogere percentages drugsgebruik hebben. Dit betreft bijvoorbeeld daklozen en mensen die in bepaalde instellingen verblijven, zoals gevangenissen. In landen waar een sterk stigma rondom drugsgebruik heerst, kunnen mensen daarnaast minder eerlijk antwoorden geven over hun gebruik, wat kan leiden tot een onderschatting van het werkelijke niveau van drugsgebruik.

Aanvullende informatie

Bronnen

  1. 1.
    2022 National Survey on Drug use and Health (NSDUH) Detailed Tables . Substance Abuse and Mental Health Services Administration; 2023.
  2. 2.
    Canadian Substance Use Survey (CSUS): summary of results for 2023. Health Canada; 2024.
  3. 3.
    National Drug Strategy Household Survey 2022–2023. Australian Institute of Health and Welfare ; 2025.
  4. 4.
    European Drug Report 2025. European Union Drugs Agency; 2025.

Hoe te verwijzen

    Nationale Drug Monitor, editie 2025. . . Geraadpleegd op: . Trimbos-instituut, Utrecht & WODC, Den Haag.