6.5 Gebruik: internationale vergelijking

6.5.1 Algemene bevolking internationaal

Gegevensbronnen

Het EMCDDA verzamelt gegevens over het drugsgebruik in de algemene bevolking, waaronder jongvolwassenen, in de lidstaten van de Europese Unie, Noorwegen, het Verenigd Koninkrijk, en Turkije ​[1]​​​. In de Verenigde Staten wordt het bevolkingsonderzoek naar drugsgebruik uitgevoerd door de Substance Abuse and Mental Health Services Administration (SAMHSA) ​[2,3]​​. In Canada bestaat er hiervoor de Canadian Tobacco, Alcohol and Drugs Survey (CTADS) ​​[4]​ en in Australië is er het Australian Institute of Health and Welfare (AIHW) ​[5]​​. Voor de bevolkingsonderzoeken geldt dat verschillen in peiljaar, meetmethoden en steekproeven een precieze vergelijking bemoeilijken. Van invloed is onder andere de leeftijdsgroep.  

Voor het vergelijken van verschillende landen en regio’s richt de NDM zich vooral op de resultaten van bevolkingsonderzoeken en wordt maar beperkt gebruik gemaakt van analyses van het rioolwater. Wel worden deze analyses hieronder genoemd. Voor deze analyses van het rioolwater is nog onduidelijk in hoeverre deze een goede vergelijking mogelijk maken tussen verschillende landen en regio’s in de mate van het drugsgebruik (zie bijlage B7). Het gaat hieronder om de rioolwateranalyses met gegevens over het drugsgebruik in 82 Europese steden ​[BRON]​.

Vergelijking tussen landen

Onderstaande tabel presenteert gegevens over het gebruik van XTC in een aantal lidstaten van de EU-14, Verenigd Koninkrijk en Noorwegen volgens de standaard leeftijdsgroepen van het EMCDDA (15-64 jaar en 15-34 jaar), tenzij anders aangegeven. Gegevens voor de Verenigde Staten, Canada en Australië staan in de tabel daaronder. Voor zover beschikbaar, zijn gegevens voor andere EU-lidstaten in bijlage C vermeld. Het Europees gemiddelde zoals berekend door het EMCDDA is daarbij een schatting die is gewogen op basis van de bevolkingsomvang. Landen met veel inwoners tellen daardoor zwaarder mee. Voor dit Europees gemiddelde zijn voor Nederland de cijfers van 2019 gebruikt. De cijfers van 2020 voor Nederland waren nog niet beschikbaar voor het EMCDDA.

• In 2019 had in Nederland 10,8% van de bevolking van 15-64 jaar ervaring met ecstasy. Inclusief Noorwegen, het Verenigd Koninkrijk en Turkije, heeft het EMCDDA gegevens over het gebruik van ecstasy gepubliceerd voor in totaal 30 landen​. Voor zover vergelijkbaar, komt Nederland met 10,8% ooitgebruik binnen deze landen op de eerste plaats gevolgd door Ierland (9,2%), en het Verenigd Koninkrijk (Engeland en Wales, 9,1%) (zie onderstaande tabellen en bijlage C). De laagste percentages werden gevonden in Griekenland (0,6%) en Turkije (0,4%).
• Het percentage laatste-jaar-gebruik van ecstasy varieert in de 30 landen die het EMCDDA noemt van 0.1% in Portugal en Turkije tot 4,2% in Nederland, waarmee Nederland ver uit steekt boven de andere landen. Hierna volgen Ierland met 2,1% en Finland en het Verenigd Koninkrijk (Engeland en Wales) met 1,4%. Het EU-gemiddelde voor het laatste-jaar-gebruik onder 15-64-jarigen lag op 0,9% ​[1]​.
• Ook het gebruik van ecstasy onder de jongvolwassenen van 15-34 jaar is in Nederland het hoogst van de onderzochte landen . Het laatste-jaar-gebruik lag in Nederland op 8,5%. Het EU-gemiddelde voor het laatste-jaar-gebruik in deze leeftijdsgroep lag op 1,9%.
• In Europa is sprake van een gevarieerd beeld zonder een duidelijke trend. Voor ongeveer de helft van de landen geldt dat er sprake is van een stijging maar voor de andere helft is het gebruik onveranderd ten opzichte van voorgaande jaren ​[1]​.
• De cijfers uit de overige landen suggereren dat vooral het gebruik in Australië hoog is. Australië rapporteert daarbij ook een toename in het gebruik van ecstasy tussen 2016 en 2019.

Tabel 6.5.1a         Gebruik van ecstasy onder de algemene bevolking van enkele lidstaten van de EU-14 en Noorwegen: leeftijdsgroepen 15-64 jaar en 15-34 jaar

.

Tabel 6.5.1b         Gebruik van ecstasy onder de algemene bevolking van enkele EU-14 lidstaten, het Verenigd Koninkrijk, de Verenigde Staten, Canada en Australië: overige leeftijdsgroepen^I

Rioolwateranalyses

In 2020 analyseerde het EMCDDA gegevens van rioolwateranalyses uit 82 Europese steden ​[6]​​​.

• Voor ecstasy werd gevonden dat van de 82 Europese steden Amsterdam bovenaan stond, gevolg door Utrecht, Ljubljana (Slovenië) en Eindhoven. In Amsterdam lag de gemiddelde dagelijkse load ecstasy op 137,89 mg per 1.000 inwoners. Utrecht had een load van 130,50 mg per 1.000 inwoners, en Eindhoven 101,21 mg per 1.000 inwoners.
• De Nederlandse steden vertonen geen duidelijke trend. Tussen 2011 en 2020 steeg de load in Amsterdam van 77,24 naar 137,89 mg. Echter, ten opzichte van 2017 (230,29 mg), 2018 (182,97) en 2019 (287,44 mg) is de load in 2020 lager. In Eindhoven steeg de load tussen 2011 (66,68 mg) en 2017 (165,08 mg), maar in 2019 (119,67 mg) en 2020 (101,21 mg) nam deze weer af. In Utrecht is in 2020 de load per 1000 inwoners ten opzichte van 2012 (161,86 mg) juist lager, maar ook hier zijn er sterke schommelingen tussen de jaren daartussen.

Aanvullende informatie