In het kort: Binnen Europa staan Nederlandse jongvolwassenen (15-34 jaar) en volwassenen (15-64 jaar) bovenaan als het gaat om het gebruik van ecstasy (MDMA). Dit blijkt uit vragenlijstonderzoek en wordt ondersteund door bevindingen uit rioolwateronderzoek waar drie Nederlandse steden in de Europese top 5 staan.
Snel naar:
6.5.1 Algemene bevolking internationaal
Vergelijking tussen landen
- In 2021 had in Nederland 12,2% van de bevolking van 15-64 jaar ervaring met ecstasy. Inclusief Noorwegen en Turkije, heeft het EMCDDA gegevens over het gebruik van ecstasy gepubliceerd voor in totaal 29 landen [1]. Voor zover vergelijkbaar, komt Nederland met 12,2% ooitgebruik binnen deze landen op de eerste plaats gevolgd door Ierland (10,3%) (zie onderstaande tabel en bijlage C). De laagste percentages werden gevonden in Griekenland (0,6%) en Turkije (0,4%) [1].
- Het percentage laatste-jaar-gebruik van ecstasy onder de 15-64-jarigen varieert in de 29 landen die het EMCDDA noemt van 0,1% in Portugal en Turkije tot 3,9% in Nederland, waarmee Nederland ver uit steekt boven de andere landen. Hierna volgt Ierland met 2,7% [1].
- Ook het gebruik van ecstasy onder de jongvolwassenen van 15-34 jaar is in Nederland het hoogst van de onderzochte landen. Het laatste-jaar-gebruik lag in Nederland onder de 15-34-jarigen op 7,8%. Het EU-gemiddelde voor het laatste-jaar-gebruik in deze leeftijdsgroep lag op 1,8% [1].
- In Europa is sprake van een gevarieerd beeld zonder een duidelijke trend. Voor elf landen, waarvoor gegevens beschikbaar zijn, werd in een land een stijging gezien, een stabilisering in negen landen en een daling in een land [1].
- De cijfers uit de overige landen suggereren dat vooral het gebruik in Australië hoog is. Australië rapporteert daarbij ook een toename in het gebruik van ecstasy tussen 2016 en 2019 [5].
Tabel 6.5.1a Gebruik van ecstasy onder de algemene bevolking van enkele lidstaten van de EU-14 en Noorwegen: leeftijdsgroepen 15-64 jaar en 15-34 jaar
.
Tabel 6.5.1b Gebruik van ecstasy onder de algemene bevolking van enkele EU-14 lidstaten, het Verenigd Koninkrijk, de Verenigde Staten, Canada en Australië: overige leeftijdsgroepenI
Rioolwateranalyses
In 2022 analyseerde het EMCDDA gegevens van rioolwateranalyses uit 156 Europese steden, waarbij voor ecstasy gegevens beschikbaar waren uit 105 steden [6].
- Voor ecstasy werd gevonden dat, van de 105 Europese steden met gegevens over ecstasy, Amsterdam bovenaan stond, gevolgd door Antwerpen-Zuid op de tweede plaats, Lissabon op de derde plaats, Utrecht op de vierde plaats en Eindhoven op de vijfde plaats. In Amsterdam lag de gemiddelde dagelijkse load ecstasy op 182,32 mg per 1.000 inwoners. Utrecht had een load van 111,62 mg en Eindhoven had een load van 81,01 mg per 1.000 inwoners [6].
- Op de langere termijn steeg de hoeveelheid aangetroffen MDMA in het rioolwater tussen 2011 en 2022 in Amsterdam van 77,24 naar 182,32 mg. In Eindhoven steeg de load van 66,68 mg in 2011 naar 81,01 mg in 2022. In Utrecht vond er echter een daling plaats, namelijk van 161,86 mg in 2012 naar 111,62 mg per 1.000 inwoners [6].
Aanvullende informatie
Bronnen
- 1.EMCDDA. European Drug Report 2023: Trends and Developments. Luxembourg: Publications Office of the European Union; 2023.
- 2.SAMHSA. Key Substance Use and Mental Health Indicators in the United States: Results from the 2021 National Survey on Drug Use and Health. Rockville, MD: SAMHSA; 2022.
- 3.SAMHSA. Results from the 2021 National Suvey on Drug Use and Health: Detailed Tables [Internet]. 2022. Available from: https://www.samhsa.gov/data/report/2021-nsduh-detailed-tables
- 4.CADS. Canadian Alcohol and Drugs Survey (CADS): summary of results for 2019 [Internet]. 2021. Available from: https://www.canada.ca/en/health-canada/services/canadian-alcohol-drugs-survey/2019-summary.html
- 5.AIHW. National Drug Strategy Household Survey 2019. Canberra: AIHW; 2020.
- 6.EMCDDA. Wastewater analysis and drugs — a European multicity study: Page last updated: 22 March 2023 [Internet]. 2023. Available from: https://www.emcdda.europa.eu/publications/html/pods/waste-water-analysis_en
Hoe te verwijzen
Nationale Drug Monitor, editie 2023. . . Geraadpleegd op: . Trimbos-instituut, Utrecht & WODC, Den Haag.