HomeEcstasy (MDMA)6.8 Aanbod en markt

6.8 Aanbod en markt

In het kort: Na de dip in het aantal ingeleverde ecstasy-pillen tijdens de twee coronajaren 2020 en 2012 zijn er in 2022 een recordaantal ecstasy-pillen aangeboden bij de testlocaties ​[1]​. Ecstasy blijft de meest ingeleverde drug, 65% van alle monsters betreft ecstasy. Een hoog percentage (94,4%) van de pillen bevatte MDMA, de actieve stof in ecstasypillen. De gemiddelde dosering MDMA in ecstasypillen daalde voor het derde jaar op rij naar 136 mg in 2022, maar pillen zijn historisch gezien nog steeds sterk. Het percentage MDMA-monsters dat MDMA bevatte is hoog, maar wel op het laagste niveau sinds 2015.

6.8.1 Samenstelling van ecstasy- en MDMA-monsters

Snel naar:

Het Drugs Informatie en Monitoring Systeem (DIMS) onderzoekt welke stoffen aanwezig zijn in drugsmonsters die bij instellingen voor verslavingszorg worden ingeleverd. Een deel van deze monsters (pillen) wordt op basis van bepaalde kenmerken, zoals logo, gewicht en diameter, herkend bij de instellingen zelf. Op sommige locaties kunnen ook MDMA-poeders direct geanalyseerd worden met behulp van een FT-IR (Fourier-Transform-Infraroodspectroscopie). Monsters met onbekende samenstelling en alle monsters in poedervorm worden doorgestuurd naar het laboratorium voor chemische analyse.

Ecstasymonsters (xtc-pillen) ingeleverd bij testlocaties

  • In 2022 was bijna twee derde (65%) van alle ingeleverde monsters bij het DIMS een pil die verkocht werd als ecstasy, in totaal werden er 11.734 ecstasypillen ingeleverd. Dit is het hoogste aantal pillen dat ooit in een jaar is ingeleverd bij het DIMS en vergelijkbaar met het laatste jaar voor corona (2019). Het aantal ingeleverde ecstasy-monsters is dus terug op het niveau van voor de coronapandemie.

Samenstelling van ecstasymonsters (xtc-pillen)

  • Van de als ecstasy pillen ingeleverde monsters bevatte 94,4% procent MDMA. Dit percentage is relatief hoog, maar wel het laagste percentage in de afgelopen 10 jaar.
  • Een ingeleverde ecstasypil bevatte in 2022 gemiddeld 136,0mg MDMA, in 2021 was dat nog 147,8mg. Hoewel deze dosering nog steeds hoog is, is er voor het derde jaar achtereen sprake van een daling in de gemiddelde dosering van ecstasypillen ingeleverd bij het DIMS (zie figuur hieronder).
  • Bij doseringen boven de 100mg MDMA nemen de positieve affecten af en de negatieve effecten toe, vanaf 160mg rapporteren gebruikers meer negatieve effecten dan positieve effecten ​[2]​. Sinds 2009 is het aandeel hoog gedoseerde ecstasypillen gestegen tot 92,6% in 2020, in 2021 daalde dit percentage naar 82,7% deze daling zette in 2022 door naar 76,7% (zie figuur hieronder). Gebruik van een hoge dosis verhoogt de kans op overdosering, waardoor oververhitting, acute psychotische verschijnselen, hartritmestoornissen en leverfalen kunnen optreden.
  • In een klein percentage van de ecstasypillen die MDMA bevatte werd ook een ander middel aangetroffen, de vaakst aangetroffen vervuilingen waren cafeïne (5,4%) en amfetamine (1,2%). Het gevaarlijke middel PMMA werd slechts 1 keer aangetroffen in een ecstasypil.
  • In slechts een klein deel van de ingeleverde ecstasypillen (3,2%) werd de werkzame stof MDMA helemaal niet gevonden. Deze pillen bevatte het vaakst stimulerende middelen zoals amfetamine (39,8%) en cafeïne (35%).

MDMA-poeder, kristallen of capsules ingeleverd bij testlocaties

  • In 2022 boden consumenten in totaal 17.929 monsters aan bij het DIMS, slechts een klein aandeel (8,6%) daarvan betrof MDMA (in poeder- of kristal-vorm). Hoewel dit percentage over de laatste vijf jaar wel gestegen is vanaf 4,9% in 2017.

Samenstelling van MDMA-poeder, kristallen en capsules

  • De grote meerderheid van de ingeleverde MDMA-monsters bevatte ook daadwerkelijk MDMA (90,2%). Dit percentage lag in 2018 nog op 95,1% en is sindsdien afgenomen.
  • De ingeleverde MDMA-monsters in 2021 bevatten gemiddeld 76,8% MDMA base, dat niveau is de laatste jaren ongeveer gelijk (zie figuur hieronder).
  • De meeste MDMA-monsters die werden ingeleverd bevatte geen enkele vervuiling (88,8%), een op de tien MDMA-monsters geen MDMA bevatte (9,8%) en een klein aandeel bevatte MDMA en een vervuiling (1,4%). Het percentage als MDMA verkochte monsters dat geen MDMA bevat stijgt al vanaf 2018 toen het nog op 4,9% lag.
  • In MDMA-monsters die geen MDMA bevatten werd het vaakst 4-CMC (27,2%), 3-CMC (9,9%) of 3-MMC (7,4%) aangetroffen. Ook andere synthetische cathinonen werden in als MDMA ingeleverde monsters ingeleverd.
  • In MDMA-monsters die MDMA bevatten was de meest aangetroffen vervuiling 4-CMC een synthisch cathinon die niet op de opiumlijst voorkomt (2,9%).

Aanvullende informatie

Bronnen

  1. 1.
    Hutten N, Smit-Rigter L. Jaarbericht 2022 Drugs Informatie en Monitoring Systeem (DIMS). Utrecht: Trimbos-instituut; 2023.
  2. 2.
    Brunt TM, Koeter MW, Niesink RJM, Van Den Brink W. Linking the pharmacological content of ecstasy tablets to the subjective experiences of drug users. Vol. 220, Psychopharmacology. 2012. p. 751–762.

Hoe te verwijzen

    Nationale Drug Monitor, editie 2024. . . Geraadpleegd op: . Trimbos-instituut, Utrecht & WODC, Den Haag.