6.2 Gebruik: algemene bevolking

6.2.1 Kerncijfers en trends algemene bevolking

Let op: er zijn nieuwe kerncijfers over amfetaminegebruik in 2022, deze zijn te vinden in de Kerncijfertabel Gezondheidsenquête. De gegevens worden later dit jaar verwerkt in de paragrafen, wanneer ook de aanvullende analyses en significantie toetsen zijn uitgevoerd.

In het kort: Ongeveer 1 op de 30 volwassen Nederlanders heeft in 2021 ecstasy gebruikt, dat komt neer op ongeveer 430 duizend volwassenen. Dit aantal ligt al sinds 2015 op ongeveer hetzelfde niveau. Het gebruik van ecstasy ligt het hoogst onder mannen, twintigers, hoogopgeleiden, en mensen die wonen in (zeer) sterk stedelijke gebieden (§ 6.2.2).

Snel naar:

Kerncijfers 2021

Ecstasy is na cannabis de meest gebruikte drug in Nederland. Eén op de tien Nederlanders (9,8%) van 18 jaar en ouder heeft ooit in zijn of haar leven ecstasy gebruikt (zie onderstaande tabel). Dit komt neer op ongeveer 1,35 miljoen volwassen Nederlanders. Door 3,1% van de volwassenen werd in het afgelopen jaar ecstasy gebruikt. Dat komt neer op 430 duizend volwassen Nederlanders. Ongeveer een op de honderd volwassenen (1,0%) gebruikte ecstasy in de afgelopen maand.

Tabel 6.2.1           Percentage en aantal ecstasygebruikers in de bevolking van 18 jaar en ouder. Peiljaar 2021

Trends in ecstasygebruik

Vanaf 2015 zijn jaarlijks vergelijkbare gegevens beschikbaar over het gebruik van ecstasy in de algemene bevolking van 18 jaar en ouder (zie ook bijlage A1).

• Het ooitgebruik van ecstasy onder volwassenen neemt al jaren gestaag toe van 7,0% in 2015 tot 9,8% in 2021 (zie figuur hieronder).
• Het laatste-jaar-gebruik van ecstasy onder de algemene bevolking ligt sinds 2015 ongeveer op hetzelfde niveau (rond de 3%), in 2021 gebruikte 3,1% van de volwassen Nederlanders ecstasy.
• Ook het laatste-maand-gebruik begeeft zich sinds 2015 al ongeveer op dit niveau (rond de 1%) (zie figuur hieronder).
• Het peiljaar 2021 was net als het peiljaar 2020 een jaar waarin – ten gevolge van de coronamaatregelen – uitgaansgelegenheden meerdere malen en voor langere tijd perioden gesloten zijn geweest. Uit een onderzoek aan het begin van de coronapandemie onder uitgaanders bleek dat minder uitgaanders ecstasy waren gaan gebruiken ​[2]​. Deze daling van het gebruik onder uitgaanders tijdens de lockdown en de versoepelingen in 2020 vertaalde zich niet naar dalingen in de prevalenties in de twee coronajaren 2020 en 2021. Mogelijk is het gebruik slechts kortstondig gedaald, om daarna weer terug te keren naar het niveau van voor de coronapandemie.
• De rioolwateranalyses waarin de hoeveelheid MDMA in het rioolwater in drie Nederlandse steden gemeten werd vertoonde een dalende trend tijdens de coronajaren. In Amsterdam en Eindhoven daalde de hoeveelheid MDMA in het rioolwater in de coronajaren 2020 en 2021 ten opzichte van 2019. In Utrecht daalde de hoeveelheid al eerder, namelijk vanaf 2018. Maar over een langere periode bezien schommelen de hoeveelheden die aangetroffen worden flink. Hierbij moeten wel de kanttekeningen in acht worden genomen zoals beschreven in de bijlagen (zie bijlage B7).

Figuur 6.2.1         Ecstasygebruikers in de bevolking van 18 jaar en ouder vanaf 2015, naar geslacht

Aanvullende informatie