Ecstasy (MDMA)
Home ❯ Ecstasy (MDMA) ❯ 6.2 Gebruik: algemene bevolking

6.2 Gebruik: algemene bevolking

Wijzigingsdatum: 14 | 10 | 2024

In deze paragraaf:

6.2.1 Ecstasygebruik onder volwassenen

Hoeveel volwassenen gebruiken ecstasy?

In het kort: In 2023 had een op de tien volwassenen ooit ecstasy gebruikt, 3,8% gebruikte ecstasy in het laatste jaar en 1,1% in de laatste maand. Het gebruik van ecstasy is het hoogst onder mannen, jongvolwassenen, hoogopgeleiden en volwassenen die wonen in (zeer) sterk stedelijke gebieden.

Ongeveer één op de vijfentwintig volwassenen gebruikte in het laatste jaar ecstasy

In 2023 had een op de tien (10,8%) volwassenen ooit ecstasy gebruikt. Dat komt neer op 1,5 miljoen volwassenen. Door 3,8% van de volwassenen werd ecstasy in het laatste jaar gebruikt en 1,1% gebruikte in de laatste maand. Ecstasy is na cannabis de meest gebruikte drug onder volwassenen.

Meer mannen dan vrouwen gebruiken ecstasy

In 2023 was het ecstasygebruik in het laatste jaar hoger onder mannen (5,0%) dan onder vrouwen (2,6%). Ook het gebruik ooit in het leven en in de laatste maand was hoger onder mannen dan onder vrouwen.

Ecstasygebruik komt het meest voor onder jongvolwassenen

In 2023 was het ecstasygebruik in het laatste jaar het hoogst onder 18-29-jarigen (12,4%) en het laagst onder 50-plussers (0,4%). Het gebruik onder 30-49-jarigen (4,0%) zat daar tussenin. Hetzelfde geldt voor het gebruik ooit in het leven en in de laatste maand.  

Ecstasygebruikers zijn gemiddeld 29,7 jaar oud

De gemiddelde leeftijd van volwassenen die in het laatste jaar ecstasy hebben gebruikt was 29,7 jaar (SD = 9,9) in 2023.

In de LSM-A 2022 is aan ecstasygebruikers gevraagd op welke leeftijd zij ecstasy voor het eerst gebruikten. De gemiddelde startleeftijd was 22,4 jaar (SD = 6,7). Vrouwen (21,9 jaar) starten gemiddeld een jaar eerder met ecstasy dan mannen (22,8 jaar).

Ecstasygebruik komt meer voor onder hoogopgeleiden dan onder laagopgeleiden

In 2023 was het ecstasygebruik in het laatste jaar onder hoogopgeleiden (6,3%) ruim 5 keer zo hoog als onder laagopgeleiden (1,2%). Het gebruik onder middelbaar opgeleiden (2,5%) zat daartussen in. Ook het gebruik ooit in het leven was het hoogst onder hoogopgeleiden en het laagst onder laagopgeleiden. Het gebruik in de laatste maand was hoger onder hoogopgeleiden dan onder middelbaar- en laagopgeleiden.  

Geen verschil in ecstasygebruik tussen herkomstgroepen

In 2023 waren er geen verschillen in ecstasygebruik tussen de herkomstgroepen. Dit geldt voor het gebruik ooit in het leven, in het laatste jaar en in de laatste maand.

Ecstasygebruik komt meer voor onder volwassenen die wonen in (zeer) sterk stedelijke gebieden

In 2023 was het ecstasygebruik in het laatste jaar hoger onder volwassenen die wonen in (zeer) sterk stedelijke gebieden (5,1%) dan onder volwassenen in matig stedelijke gebieden (2,7%) en weinig/niet stedelijke gebieden (1,7%). Dit geldt ook voor het gebruik ooit in het leven en in de laatste maand.  

Geen verschil in ecstasygebruik tussen werkenden en niet-werkenden

Er is geen verschil in het gebruik van ecstasy in het laatste jaar tussen werkenden (4,4%) en niet-werkenden (3,4%). Dit blijkt uit aanvullende analyses die zijn gepubliceerd in een aparte publicatie over middelengebruik en werk ​[1]​. Hiervoor zijn de gegevens gebruikt van de LSM-A van het peiljaar 2022.

Ecstasygebruik verschilt per regio

Uit de GGD Corona Gezondheidsmonitor Jongvolwassenen die werd gehouden onder 16-25-jarigen blijkt dat er regionale verschillen zijn in het gebruik van ecstasy ​​[2]​. In 2022 werden de hoogste percentages ecstasygebruik gevonden in GGD-regio Amsterdam en GGD-regio Rotterdam-Rijnmond; respectievelijk 11,4% en 8,2% had het middel in de afgelopen 4 weken gebruikt. Ecstasy werd het minst gebruikt in de GGD-regio Drenthe (1,7%) en GGD-regio Zeeland (2,1%).

Bron: Corona Gezondheidsmonitor Jongvolwassenen 2022, GGD’en en RIVM.

Meer informatie over de onderzoeken op deze pagina

Landelijke cijfers

Landelijke cijfers over het gebruik van drugs worden verzameld in de Leefstijlmonitor. De Leefstijlmonitor bestaat uit meerdere bronnen.

De hoofdbron voor drugsgebruik onder volwassenen (18+) is de Gezondheidsenquête (GE). Dit is een vragenlijst waarmee we gegevens verzamelen over hoeveel mensen drugs gebruiken. De vragenlijst wordt ieder jaar herhaald. Het gebruik van ecstasy wordt sinds 2015 op vergelijkbare wijze uitgevraagd in de vragenlijst van de GE.

Verdiepende gegevens over drugsgebruik komen uit de Aanvullende Module Middelen (LSM-A Middelen). De LSM-A Middelen is een aparte dieptestudie die sinds 2016 om de twee jaar wordt uitgevoerd. In deze vragenlijst worden ook de frequentie van gebruik en probleemgebruik, aankooplocaties, aan middelen gerelateerde gezondheidsproblemen en hulpzoekgedrag uitgevraagd.

De GE en LSM-A zijn twee losstaande onderzoeken. Beide onderzoeken zijn zoveel mogelijk vergelijkbaar opgezet. Maar er zijn wel verschillen tussen de twee onderzoeken, zoals de manier waarop de vragenlijst wordt afgenomen, steekproeftrekking en beloningen. Hierdoor kunnen sommige cijfers uit de GE verschillen van de cijfers uit de LSM-A. Lees daarover meer op deze pagina.

Het gebruik van ecstasy ooit in het leven, in het laatste jaar en in de laatste maand kan worden uitgesplitst naar geslacht, leeftijd, opleidingsniveau, herkomst en stedelijkheid. Voor veranderingen over tijd kijken we alleen naar het gebruik in het laatste jaar. 

Regionale cijfers

Naast de landelijke cijfers uit de Leefstijlmonitor zijn er ook regionale cijfers over drugsgebruik beschikbaar uit de GGD Corona Gezondheidsmonitor jongvolwassenen uit 2022 ​[2]​. Deze cijfers zijn door de verschillen in de vraagstelling en leeftijdsgroep niet vergelijkbaar met de cijfers uit de GE of de LSM-A Middelen, maar geven wel een beeld van regionale verschillen in middelengebruik onder 16-25-jarigen.

Aanvullende informatie

Bronnen

  1. 1.
    Tuithof M, Blokland M, Sannen A. Alcohol, drugs, medicijnen (ADM) en werk. Werkend Nederland in 2022. Utrecht: Trimbos-instituut;
  2. 2.
    GGD’en en RIVM. Corona Gezondheidsmonitor Jongvolwassenen 2022 [Internet]. 2023. Available from: https://www.vzinfo.nl/drugsgebruik/regionaal/jongvolwassenen

Hoe te verwijzen

    Nationale Drug Monitor, editie 2024. . . Geraadpleegd op: . Trimbos-instituut, Utrecht & WODC, Den Haag.

In deze paragraaf:

Start met typen en klik op zoeken

Accessibility by WAH