Het gebruik van GHB is onder kwetsbare jongeren minder onderzocht dan het gebruik van andere middelen, zoals cannabis of ecstasy. Zo zijn er geen specifieke gegevens over het gebruik van GHB binnen het praktijkonderwijs, het voortgezet speciaal onderwijs (vso) of de residentiële jeugdzorg (RJZ).

Jongeren in Justitiële Jeugdinrichtingen (JJI)

In 2022 werd in EXPLORE met een vragenlijst het gebruik van GHB onder jongeren die in een instelling voor jeugddetentie (Justitiële Jeugdinrichting, JJI) verblijven onderzocht ​[2]​. Aan het onderzoek deden alleen jongens mee omdat de groep meisjes in de JJI klein is. Onderzoekers konden daardoor de privacy van de meisjes onvoldoende beschermen. Om de cijfers in perspectief te plaatsen is een vergelijking gemaakt met het gebruik onder studenten van het mbo/hbo. Deze vergelijking moet voorzichtig worden geïnterpreteerd omdat de onderzoeken niet op dezelfde manier zijn uitgevoerd en de studenten gemiddeld iets jonger zijn. In totaal deden 110 jongeren tussen de 14 en 24 jaar mee aan dit onderzoek. 

Jongeren in de jeugdzorg

In 2019 zijn er voor het eerst gegevens verzameld over het gebruik van GHB op regionaal niveau (Amsterdam en Gooi- en Vechtstreek) onder jongeren in de brede jeugdzorg . Deze jongeren worden ambulant begeleid, wonen op een leefgroep of ontvangen pleegzorg ​[3,4]​. De steekproeven zijn relatief klein (118 jongeren in Amsterdam; 23 jongeren in de Gooi- en Vechtstreek) waardoor bevindingen voorzichtig moeten worden geïnterpreteerd.

Groepen risicojongeren

De Antenne Regiomonitor onderzoekt het middelengebruik onder groepen risicojongeren in verschillende regio’s in Nederland. Dit gebeurt door middel van interviews met jongerenwerkers uit het veld. Daarmee is de Antenne Regiomonitor een kwalitatief onderzoek. Het gaat hier dus niet om het gebruik van individuele jongeren, maar over de inschatting van de jongerenwerkers over het gebruik binnen de groep. Dat is anders dan bij de andere op deze pagina beschreven onderzoeken, waarbij het middelengebruik bij de jongeren zelf is gemeten met vragenlijsten. Eén jongerenwerker die meedeed aan dit onderzoek gaf verdiepende informatie over het GHB-gebruik in ‘diens’ jongerengroep (o.a. over setting, gebruikspatronen en risico’s). Omdat de verdiepende informatie van slechts één jongerenwerker komt, biedt dit onvoldoende basis om algemene conclusies te trekken en rapporteren we deze informatie niet. 

De Antenne Regiomonitor ziet groepen risicojongeren als vrienden- of hanggroepen bij wie er al sprake is van middelengebruik en die bij jongerenwerkers in beeld zijn. Binnen deze groepen speelt minstens één van de volgende problemen: Er moet sprake zijn van óf problematisch drugsgebruik; óf meervoudige problematiek in de omgeving van de jongeren (bijvoorbeeld binnen de familie, schoolsituatie of vriendengroep); óf overlast en criminaliteit.

De Antenne Regiomonitor heeft een paar beperkingen. De onderzochte jongerengroepen vormen geen representatieve steekproef voor alle jongerengroepen in de regio. Ook zijn er soms sterke verschillen tussen en binnen de jongerengroepen. Tenslotte onderzoekt de Antenne Regiomonitor bij verschillende metingen andere groepen. Dit maakt dat generalisaties of directe vergelijkingen met andere groepen of eerdere metingen niet goed mogelijk zijn. Een sterk punt van de Antenne Regiomonitor is dat dit onderzoek jongeren in risicogroepen bereikt. Andere onderzoeken bereiken deze jongeren vaak niet.

De laatste meting van de Antenne Regiomonitor was in 2024 ​​[5]​​. Hierin beschreven jongerenwerkers in totaal 32 groepen risicojongeren uit verschillende regio’s in Nederland (19 steden en 13 dorpen). Het aantal jongeren in een groep varieerde van 10 tot 350 personen. Gemiddeld zaten er ongeveer 23 jongeren in een jongerengroep. De meeste groepen bestaan uit jonge mannen; 14 groepen zijn uitsluitend mannelijk, 1 uitsluitend vrouwelijk en 2 gemengd. De leeftijd varieert van 11 tot 27 jaar, waarbij 18 groepen vooral minderjarigen (15-17 jaar) bevatten en 14 groepen voornamelijk jongvolwassenen (18-20 jaar). Van de 32 groepen zijn er 16 overwegend van Nederlandse komaf, 11 voornamelijk van niet-Nederlandse komaf (vaak Marokkaans-Nederlands) en 5 gemengd.