In het kort: In 2023 zijn naar schatting 4.400 mensen vanwege een alcoholvergiftiging behandeld op de spoedeisende hulp (SEH). Naar schatting 19.800 personen werden op een SEH-afdeling behandeld na een ongeval of geweldsincident waarbij, voor zover bekend, alcohol een rol speelde. Daarnaast werden naar schatting 2.400 personen op een SEH-afdeling behandeld vanwege letsel door zelfbeschadiging waarbij alcohol betrokken was.
Snel naar:
Alcoholvergiftigingen
Ongevallen met alcohol
Naar schatting 4.400 behandelingen op de SEH vanwege een alcoholvergiftiging.
In 2023 vonden naar schatting 4.400 behandelingen op de spoedeisende hulp plaats vanwege een alcoholvergiftiging. Ruim een kwart van de SEH-bezoekers met een alcoholvergiftiging werd na behandeling opgenomen in het ziekenhuis (27%) [1].
Patiënten met een alcoholvergiftiging vaker man en relatief jong
Patiënten die op de SEH vanwege een alcoholvergiftiging werden behandeld waren vaker man (60%) en relatief jong. Bijna de helft (48%) was jonger dan 25 jaar en bijna één op de vier (23%) was jonger dan 18 jaar. Opvallend is dat het risico op een alcoholvergiftiging in de jongste leeftijdsgroep (12-17 jaar) voor meisjes duidelijk hoger was dan voor jongens (107 SEH bezoeken per 100.000 meisjes van 12-17 jaar versus 68 per 100.000 jongens van 12-17 jaar in de algemene bevolking) [1].
Aantal behandeling vanwege alcoholvergiftiging sinds 2014 gedaald
Tussen 2014 en 2023 is het aantal SEH-bezoekers (12 jaar of ouder) met een alcoholvergiftiging met 29% gedaald. De daling vond vooral plaats in de jaren van de coronapandemie (2020-2021). Na een stijging in 2022 (5.100) daalde het aantal alcoholvergiftigingen weer in 2023 (4.400). Ook na de coronapandemie ligt het jaarlijks aantal alcoholvergiftigingen nog lager dan in de jaren vlak voor de coronapandemie [1].
Naar schatting 19.800 behandelingen op de SEH vanwege een alcoholgerelateerd ongeval of geweldsincident
In 2023 werden naar schatting 19.800 personen (12 jaar en ouder) op een spoedeisende hulp behandeld voor een letsel na een ongeval of geweldsincident waarbij, voor zover bekend, alcohol een rol speelde [1].
Deze cijfers zijn een onderschatting van het werkelijk aantal alcoholgerelateerde SEH-bezoeken omdat de betrokkenheid van alcohol niet standaard geregistreerd wordt. Er wordt vaak alleen naar de rol van alcohol gevraagd als de patiënt dit expliciet vermeldt, als er overmatig alcohol is gebruikt of als de arts het relevant vindt voor de medische behandeling. Op basis van aanvullend onderzoek is berekend dat het aantal SEH-behandelingen wegens ongevallen waarbij alcohol betrokken was ongeveer 3 keer hoger ligt dan het aantal dat wordt geregistreerd. Na toepassing van een correctiefactor hiervoor werd het ‘werkelijk’ aantal ongevallen onder de groep 16 jaar en ouder geschat op 62.100 (zie voor meer informatie over het onderzoek: Meer informatie over de onderzoeken op deze pagina).
Risico om wegens ongeval met alcohol op de SEH te komen het hoogst onder 18-24-jarige mannen
De kans om op de spoedeisende hulp terecht te komen vanwege een ongeval met alcohol is het grootst voor de leeftijdsgroep 18-24 jaar (202 ongevallen per 100.000 inwoners in die leeftijd). Het gaat hierbij vooral om mannen (291 behandelingen per 100.000 versus 111 behandelingen per 100.000 onder vrouwen van 18-24 jaar) [1].
Letsel door ongeval in de helft van de gevallen een privé-ongeval
In ruim de helft van de alcoholgerelateerde SEH-bezoeken (52%) was sprake van een privé-ongeval. Dit zijn ongevallen die niet worden geclassificeerd als verkeers- of arbeidsongeval of als een sportblessure. Ook letsel door geweld of zelfbeschadiging valt niet in de categorie privé-ongeval. Het betrof meestal een val (81%), met name van de vaste trap (16% van de ongevallen met alcohol). In ruim 1 op de 3 ongevallen met alcohol (37%) was sprake van een verkeersongeval (7.300), waarvan de helft een val van de fiets betrof. Acht procent van de letsels waarbij alcohol geregistreerd werd ontstond door geweldpleging (1.700), vaak een slag, klap of stomp (33%) of schop of trap (12%) [1].
Aantal SEH-bezoeken wegens ernstig letsel na alcoholgerelateerde ongevallen gestegen sinds 2014
In de afgelopen 10 jaar (2014-2023) steeg het aantal SEH-bezoeken wegens ernstig letsel door alcoholgerelateerde ongevallen met 67%. Tot aan de coronapandemie was sprake van een geleidelijke stijging, in 2020 en 2021 was sprake van een duidelijke dip. In 2022 steeg het percentage, waarna het in 2023 weer lijkt te dalen. VeiligheidNL beschrijft de trend voor ernstige letsels en niet voor alle letsels, omdat op basis hiervan betrouwbaardere uitspraken kunnen worden gedaan over de ontwikkeling van letselproblematiek in de tijd (minder gevoelig voor bv. zorgconsumptie of eigen risico in de zorg) [1].
Naar schatting 2.400 personen op de SEH behandeld vanwege letsel door zelfbeschadiging waarbij alcohol betrokken was.
In 2023 werden naar schatting 2.400 personen behandeld op een SEH-afdeling wegens letsel door zelfbeschadiging waarbij alcohol betrokken was. Dit kan gaan om vergiftigingen door bijvoorbeeld medicijnen en alcohol/drugs, maar ook door bijvoorbeeld snijden, waarbij een persoon tevens alcohol gedronken. Het aantal in 2023 is vergelijkbaar met 2022 (2.600). Iets meer dan de helft (56%) van de patiënten was vrouw en één op de vijf (21%) was jonger dan 25 jaar. Van alle SEH-behandelingen wegens zelfbeschadiging speelde alcohol in 16% van de gevallen een rol [1].
Aanvullende informatie
Bronnen
- 1.S. Nijman, H. Valkenberg. Alcoholvergiftigingen en ongevallen met alcohol SEH-behandelingen 2023. VeiligheidNL; 2025.
- 2.B. Olij, S. Asschenman, H. Valkenberg. Alcohol en ongevallen: LIS-vervolgonderzoek. VeiligheidNL; 2025.
Hoe te verwijzen
Nationale Drug Monitor, editie 2025. . . Geraadpleegd op: . Trimbos-instituut, Utrecht & WODC, Den Haag.