HomeAlcohol11.3 Gebruik: jongeren en jongvolwassenen

11.3 Gebruik: jongeren en jongvolwassenen

11.3.1 Kerncijfers en trends scholieren regulier onderwijs

In het kort: Het alcoholgebruik onder 12-16-jarige scholieren van het regulier onderwijs is tussen 2003 en 2015 gehalveerd, maar deze daling is sindsdien gestopt. Het percentage binge drinkers onder scholieren die alcohol drinken steeg in diezelfde periode en is sindsdien onveranderd hoog.

Snel naar:

Kerncijfers over het gebruik van middelen onder scholieren van 12 tot en met 16 jaar worden om de twee jaar alternerend gemeten in het Peilstationsonderzoek Scholieren en de Health Behaviour in School-aged Children (HBSC)-studie. Sinds de meting van 2017 is de HBSC-studie wat betreft de steekproef vergelijkbaar met het Peilstationsonderzoek (zie bijlage B1). In 2021 werd de HBSC-studie uitgevoerd in het voortgezet onderwijs in 288 klassen en konden de gegevens worden geanalyseerd van 5733 leerlingen, waaronder 5243 scholieren van 12 tot en met 16 jaar ​[1]​. De HBSC-studie bevat minder vragen over middelengebruik dan het Peilstationsonderzoek scholieren. Daarom kan maar een deel van de gegevens geüpdatet worden naar 2021 en hebben de overige gegevens nog betrekking op 2019.

Het terugdringen van het alcoholgebruik onder scholieren wordt expliciet genoemd in de doelstellingen van het Nationaal Preventieakkoord. De kernindicatoren voor deze doelstelling zijn het percentage scholieren tussen de 12 en 16 jaar dat ooit of in de laatste maand alcohol heeft gedronken en het percentage scholieren dat deed aan binge drinken (5 of meer glazen alcohol bij één gelegenheid) in de afgelopen maand.

Kerncijfers 2021

In 2021 heeft minder dan de helft (47,5%) van de scholieren van het voortgezet onderwijs (12-16 jaar) ooit alcohol gedronken. Het laatste-jaar-gebruik ligt hier dichtbij (41,4%). In de laatste maand had ongeveer 1 op de 5 scholieren alcohol gedronken (zie onderstaande tabel). Binge drinken onder jongeren die drinken blijft onveranderd hoog. Er zijn tussen jongens en meisjes van 12 t/m 16 jaar nauwelijks verschillen in de prevalentie van alcoholgebruik en binge drinken in de afgelopen maand.

Tabel 11.3.1         Percentage alcoholgebruikers onder scholieren van het voortgezet onderwijs van 12-16 jaar. Peiljaar 2019.

Trends in alcoholgebruik

Het gebruik van alcohol is onder scholieren van 12-16 jaar tussen 2003 en 2015 grofweg gehalveerd (zie onderstaande figuur), maar is sinds 2015 stabiel gebleven ​[1]​.

  • Het percentage scholieren dat ooit alcohol had gedronken daalde tussen 2003 en 2015 van 84,2% naar 45,4%, en is sindsdien stabiel (zie onderstaande figuur).
  • Ook de dalingen in laatste-jaar-gebruik en laatste-maand-gebruik onder scholieren vonden voornamelijk plaats tussen 2003 en 2015. Sinds 2015 is het gebruik op hetzelfde niveau gebleven (geen statistisch significante verschillen).
  • Het binge drinken in de afgelopen maand onder scholieren die drinken is tussen 2003 en 2013 gestegen en is sindsdien onveranderd hoog. Binge drinken is het drinken van vijf of meer glazen alcohol bij één gelegenheid.

Figuur 11.3.1        Gebruik van alcohol onder scholieren van 12-16 jaar, vanaf 2003.

Aanvullende informatie

Bronnen

  1. 1.
    Boer M, Van Dorsselaer S, De Looze M, De Roos S, Brons H, Van den Eijnden R, et al. HBSC 2021: Gezondheid en welzijn van jongeren in Nederland. Utrecht: Universiteit Utrecht; 2022.

Hoe te verwijzen

    Nationale Drug Monitor, editie 2024. . . Geraadpleegd op: . Trimbos-instituut, Utrecht & WODC, Den Haag.