7.5 Gebruik: internationale vergelijking

7.5.1 Algemene bevolking internationaal

Gegevensbronnen

Het EMCDDA verzamelt gegevens over het drugsgebruik in de algemene bevolking, waaronder jongvolwassenen, in de lidstaten van de Europese Unie, Noorwegen, het Verenigd Koninkrijk, en Turkije ​[1]​. In de Verenigde Staten wordt het bevolkingsonderzoek naar drugsgebruik uitgevoerd door de Substance Abuse and Mental Health Services Administration (SAMHSA) ​[2]​. In Canada bestaat er hiervoor de Canadian Tobacco, Alcohol and Drugs Survey (CTADS) ​[3]​ en in Australië is er het Australian Institute of Health and Welfare (AIHW) ​[4]​. Voor de bevolkingsonderzoeken geldt dat verschillen in peiljaar, meetmethoden en steekproeven een precieze vergelijking bemoeilijken. Van invloed is onder andere de leeftijdsgroep..  

Voor het vergelijken van verschillende landen en regio’s richt de NDM zich vooral op de resultaten van bevolkingsonderzoeken en wordt maar beperkt gebruik gemaakt van analyses van het rioolwater. Wel worden deze analyses hieronder genoemd. Voor deze analyses van het rioolwater is nog onduidelijk in hoeverre deze een goede vergelijking mogelijk maken tussen verschillende landen en regio’s in de mate van het drugsgebruik (zie bijlage B7). Het gaat hieronder om de rioolwateranalyses met gegevens over het drugsgebruik in 82 Europese steden ​[5]​.

Vergelijking tussen landen

Onderstaande tabel presenteert gegevens over het gebruik van amfetamine in een aantal lidstaten van de EU-14, Verenigd Koninkrijk en Noorwegen volgens de standaard leeftijdsgroepen van het EMCDDA (15-64 jaar en 15-34 jaar), tenzij anders aangegeven. Gegevens voor de Verenigde Staten, Canada en Australië staan in de tabel daaronder. Voor zover beschikbaar, zijn gegevens voor andere EU-lidstaten in bijlage C vermeld. Het Europees gemiddelde zoals berekend door het EMCDDA is daarbij een schatting die is gewogen op basis van de bevolkingsomvang. Landen met veel inwoners tellen daardoor zwaarder mee. Voor dit Europees gemiddelde zijn voor Nederland de cijfers van 2019 gebruikt. De cijfers van 2020 voor Nederland waren nog niet beschikbaar voor het EMCDDA.

• In 2019 had in Nederland 5,5% van de bevolking van 15-64 jaar ervaring met amfetamine. Inclusief Noorwegen, het Verenigd Koninkrijk en Turkije, heeft het EMCDDA gegevens over het gebruik van amfetamine gepubliceerd voor in totaal 27 landen ​[6]​. Voor zover vergelijkbaar, komt Nederland met 5,5% ooitgebruik binnen deze 27 landen op de vierde plaats na het Verenigd Koninkrijk (Engeland en Wales, 8,6%), Denemarken (7,0%), en Estland (6,0%) (zie onderstaande tabellen en bijlage C). De laagste percentages (minder dan 1%) werden gevonden in Slowakije, Cyprus, Portugal, Malta, Roemenië, en Turkije.
• Het percentage laatste-jaar-gebruik van amfetamine varieert in de 27 landen die het EMCDDA noemt van minder dan 0,1% in Portugal tot 1,7% in Finland, 1,8% in Kroatië en 2,1% in Nederland, waarmee Nederland het hoogste percentage heeft. Het EU-gemiddelde voor het laatste-jaar-gebruik onder 15-64-jarigen lag op 0,7% ​[1]​.
• Ook het gebruik van amfetamine onder de jongvolwassenen van 15-34 jaar ligt in Nederland hoog vergeleken met andere EU landen (zie onderstaande tabel). Het laatste-jaar-gebruik lag in Nederland op 4,1%. Het EU-gemiddelde voor het laatste-jaar-gebruik in deze leeftijdsgroep lag op 1,4% ​[1]​.
• In landen als Australië, de Verenigde Staten en Canada gaat het bij amfetamine vaker om methamfetamine. In de Verenigde Staten is expliciet gevraagd naar het gebruik van methamfetamine (zie de onderste tabel op deze pagina).

Tabel 7.5.1a   Gebruik van amfetamine in de algemene bevolking van enkele lidstaten van de EU-14, Verenigd Koninkrijk en Noorwegen: leeftijdsgroepen 15-64 jaar en 15-34 jaar (tenzij anders aangegeven)I

Tabel 7.5.1b         Gebruik van (meth)amfetamine in de algemene bevolking van de Verenigde Staten, Canada en Australië^I

Rioolwateranalyses

In 2020 analyseerde het EMCDDA gegevens van rioolwateranalyses uit 82 Europese steden ​[5]​.

• Voor amfetamine werd gevonden dat van de 82 Europese steden de stad Zagreb in Kroatië bovenaan stond. In Zagreb lag de gemiddelde dagelijkse load amfetamine op 1.013,84 mg per 1.000 inwoners. Eindhoven stond op de tiende plaats met een load van 271,53 mg per 1.000 inwoners, Utrecht stond op de negentiende plaats met een load van 175,65 mg per 1.000 inwoners, en Amsterdam stond op plaats 33 met een load van 107,6 mg per 1.000 inwoners.
• Voor methamfetamine werd gevonden dat van de 82 Europese steden de stad Ostrava in Tsjechië op de eerste plaats stond met een gemiddelde dagelijkse load methamfetamine van 702,94 mg per 1.000 inwoners. Eindhoven stond op de zestiende plaats met een load van 26,61 mg per 1.000 inwoners, Amsterdam stond op de zeventiende plaats met een load van 26,53 mg per 1.000 inwoners, en Utrecht stond op plaats 38 met een load van 4,83 mg per 1.000 inwoners.
• Voor amfetamine vertonen de Nederlandse steden geen duidelijke trend. Tussen 2012 en 2020 daalde de load in Eindhoven van 416,75 naar 271,53 maar steeg de load in Utrecht van 46,67 naar 175,65 en in Amsterdam van 27,59 naar 107,6. Echter, in Amsterdam lag de load voor amfetamine in 2011 op 123,57 mg per 1.000 inwoners.
• Voor methamfetamine vertonen de Nederlandse steden een duidelijk stijgende trend. In Eindhoven steeg de load tussen 2016 en 2020 van 2,31 naar 26,61. Tussen 2012 en 2020 steeg in Amsterdam de load voor methamfetamine van 6,41 naar 26,53 en in Utrecht van 1,4 naar 4,83 mg per 1.000 inwoners.

Aanvullende informatie