17.2 Middelengebruik en strafbaar gedrag

17.2.1 Verdachten middelengebruik

In het politiesysteem Basisvoorziening Handhaving (BVH) kan een gevarenclassificatie toegevoegd worden aan een delict. Hierdoor is het mogelijk dat één persoon in meerdere delictscategorieën kan voorkomen met een gevarenclassificatie. Een gevarenclassificatie dient in BVH als een signaal voor politieagenten, zodat zij bij de benadering van een persoon rekening houden met eventueel alcohol- en/of harddrugsgebruik. Drie van de gevarenclassificaties zijn hier relevant: de classificaties ‘alcoholist’, ‘harddrugsgebruiker’ en ‘alcohol- en harddrugsgebruiker’ (zie bijlage B11). De politieregistraties van deze gevarenclassificaties in BVH zijn opgevraagd voor de periode 2016-2023.

• Het totaal aantal verdachten met de gevarenclassificaties ‘alcoholist’, ‘harddrugsgebruiker’ en ‘alcohol- en harddrugsgebruiker’ daalde tussen 2016 en 2023 met 28%.
• In 2023 kwamen 753 verdachten voor met de gevarenclassificatie ‘alcoholist’. In 2022 waren dat er 740. Het aantal verdachten met deze classificatie stijgt sinds 2021, na een daling in de periode 2016 t/m 2020. In 2023 ging het, net als in de voorgaande jaren, vooral om mannen tussen de 26 en 65 jaar.
• In 2023 werd 27% van de verdachten met de gevarenclassificatie ‘alcoholist’ verdacht van vermogensmisdrijven. Daarnaast werd 16% van de verdachten met deze gevarenclassificatie verdacht van verkeersdelicten en 14% van geweldsdelicten. Dit beeld is grotendeels vergelijkbaar met 2022. In 2023 is, net als in 2022, circa 2% van de als alcoholist geclassificeerde verdachten verdacht van een Opiumwetdelict (zie bijlage B11).
• De groep verdachten met de gevarenclassificatie ‘harddrugsgebruiker’ bestond in 2023 uit 3.801 personen, merendeels mannen in de leeftijdscategorie 26 tot 65 jaar. In 2022 ging het om 3.877 personen. Het aantal verdachten met de gevarenclassificatie ‘harddrugsgebruiker’ daalt sinds 2016, toen het aantal verdachten met deze gevarenclassificatie 5.250 verdachten betrof.
• Verdachten met de gevarenclassificatie ‘harddrugsgebruiker’ werden in 2023 vooral van vermogensmisdrijven (33%) verdacht. Het aandeel verdachten met deze gevarenclassificatie bleef ten opzichte van 2022 stabiel in 2023 voor vermogensdelicten, geweldsdelicten, Opiumwetdelicten en verkeersdelicten.
• Verdachten kunnen ook de gevarenclassificatie ‘alcohol- en drugsgebruiker’ krijgen. In 2023 bestond deze groep uit 594 personen. Dat is een lichte daling ten opzichte van 2022 toen 639 verdachten met deze gevarenclassificatie werden geregistreerd. Tussen 2016 en 2021 daalde het aantal verdachten met deze gevarenclassificatie, in 2023 zet deze trend verder door. In 2016 ging het om bijna 950 verdachten.
• Ook verdachten met de classificatie ‘alcohol- en drugsgebruiker’ werden in 2023 vooral verdacht van vermogensdelicten (34%), geweldsdelicten (13%) en verkeersdelicten (13%). Het aandeel Opiumwetdelicten bij verdachten met deze gevarenclassificatie is de afgelopen jaren stabiel rond 5%.

Figuur 17.2.1 Type delict waarvan als ‘alcoholist’ geclassificeerde personen bij de politie worden verdacht, 2016-2023^I, in %

Figuur 17.2.2 Type delict waarvan als ‘harddrugsgebruiker’ geclassificeerde personen bij de politie worden verdacht, 2016-2023^I, in %

Aanvullende informatie