In deze paragraaf:
Volwassenen
Heroïnegebruik ooit in het leven (2024)
0,3%
Gebruik van (opioïde) pijnstillers in het laatste jaar (2024)
7,0% met/zonder recept
0,8% (ook) zonder recept
- In 2024 had minder dan 1% van de volwassenen ooit heroïne gebruikt of methadon. Ruim één op de vijf volwassen Nederlanders gebruikte ooit een opioïde pijnstiller, zoals oxycodon, fentanyl of buprenorfine, morfine, codeïne, hydromorfon of tramadol. Een aanzienlijk deel gebruikt deze middelen (ook) zonder doktersrecept. Lees meer…
- In 2024 is heroïnegebruik ooit in het leven en in het laatste jaar onder volwassenen niet veranderd in vergelijking met de vorige meting in 2022 of de eerste meting in 2015. Het gebruik van methadon en het gebruik van opioïde pijnstillers (ooit, laatste jaar) is tussen 2020 en 2024 niet veranderd. Ook het gebruik van opioïde pijnstillers (ook) zonder recept (laatste jaar, laatste maand) is tussen 2020 en 2024 niet veranderd. Lees meer…
- Van de volwassenen die in het laatste jaar een opioïde pijnstiller hadden gebruikt, deed 63,6% dit 30 dagen of minder, 10,5% 31 dagen tot 3 maanden, 4,3% 3 tot 6 maanden en 21,7% gebruikte het middel langer dan 6 maanden. Lees meer…
- Het gebruik van heroïne lijkt vooral voor te komen in gemarginaliseerde groepen, zoals dak- en thuislozen. In 2023 gebruikten naar schatting 13.300 mensen uit gemarginaliseerde groepen in de straatscene opioïden (incl. gestabiliseerde opiaatgebruikers die methadon gebruiken). Dat is iets minder dan in 2012, toen het aantal werd geschat op 14.300. Lees meer…
Jongeren en jongvolwassenen
Voortgezet onderwijs
12-16 jaar
ooit (2019)
0,3%
Uitgaanders
16-35 jaar
ooit (2023)
0,5%
- Scholieren van het regulier voortgezet onderwijs (12-16 jaar) gebruiken vrijwel geen heroïne. Het gebruik van andere opioïden dan heroïne is niet bekend onder scholieren. Lees meer…
- Het gebruik van opioïden komt vermoedelijk vrijwel niet voor onder studenten, maar er zijn geen recente gegevens bekend. In 2019 gebruikte minder dan 1% van de 16-18-jarige studenten van het mbo en het hbo ooit heroïne. In 2021 gebruikte 1% van de mbo-studenten van 16 jaar en ouder in Amsterdam in het laatste jaar zware medicinale opioïden zonder doktersrecept. Er zijn geen landelijke cijfers bekend over het gebruik van medicinale opioïden onder studenten. Lees meer…
- Heroïne is de minst gebruikte drug onder uitgaanders. Minder dan 1% heeft het middel ooit gebruikt. Lees meer…
- Voor zover onderzocht, wordt heroïne maar weinig gebruikt in kwetsbare groepen jongeren. Wel wordt het gebruik van zware pijnstillers zoals oxycodon en fentanyl gesignaleerd onder jongeren in de regionale jeugdzorg. Lees meer…
Internationale vergelijking
- In de Europese Unie (+ Noorwegen en Turkije) gebruikte naar schatting 0,3% van de volwassenen opioïden in 2023. Heroïne is in de EU de meest gebruikte illegale opioïde, maar er wordt een opkomst gesignaleerd van nieuwe synthetische opioïden. Vanwege verschillen in onder andere leeftijdsgroepen en meetmethoden kunnen we de gegevens over opioïdengebruik niet goed vergelijken met andere westerse landen buiten de EU. Lees meer…
- In 2024 had gemiddeld 1,2% van de 15-16-jarige scholieren uit de ESPAD-landen ooit heroïne gebruikt, met Cyprus en Oekraïne als koplopers. Heroïnegebruik in Nederland (0,6%) lag onder dit gemiddelde. Het gebruik van andere opioïden onder scholieren in Europa is niet bekend. Lees meer…
Hulpvraag en incidenten
- In 2024 waren bijna 8.000 mensen in behandeling in de verslavingszorg voor opioïdenproblematiek. Dit is bijna een kwart (23%) van het totaal aantal mensen in behandeling in de verslavingszorg voor drugsproblematiek. Het gaat hier waarschijnlijk vooral om (ex)heroïnegebruikers en mensen die een opioïde vervangende behandeling krijgen. Ook cliënten met een afhankelijkheid aan opioïde pijnstillers vallen onder deze groep, maar het exacte aantal is vanwege beperkingen in de registratie niet bekend. De opioïdencliënten zijn relatief oud, en de gemiddelde leeftijd neemt nog altijd toe. Het aandeel jonge opioïdencliënten (<25 jaar) lijkt tussen 2015 en 2024 stabiel te blijven. Hoewel het absolute aantal opioïdencliënten tussen 2015 en 2024 ongeveer gelijk bleef, nam het aantal per 100.000 inwoners en het aandeel ten opzichte van alle cliënten in de verslavingszorg af. Lees meer…
- Er is geen landelijk dekkende registratie van drugsgerelateerde incidenten, daardoor weten we niet hoeveel drugsgerelateerde incidenten er in Nederland zijn. Van de geregistreerde drugsgerelateerde incidenten was in 2023 bij ongeveer één op de twintig heroïne/methadon gebruikt en bij ongeveer één op de vijftig werden (semi)synthetische opioïden (oxycodon, tramadol en fentanyl) gebruikt. Bij het merendeel van de opioïdenincidenten werden opioïden als enige drug gebruikt. In 2024 waren er relatief weinig informatieverzoeken bij het Nationaal Vergiftigingen Informatie Centrum (NVIC) over heroïne/methadon. Het aantal informatieverzoeken bij het NVIC over synthetische opioïden steeg van 7 in 2023 naar 35 in 2024. Lees meer…
Ziekte en sterfte
- Het aantal nieuwe en gemelde gevallen van hiv en hepatitis B en C onder injecterende drugsgebruikers is al jaren laag. Het aantal bestaande besmettingen met hepatitis C is in sommige steden hoog. Lees meer…
- In 2023 overleden ten minste 178 mensen aan de directe gevolgen van het gebruik van opioïden. Het gaat hier zowel om sterfgevallen door heroïne als door sterke pijnstillers zoals oxycodon. De meeste mensen die overleden door opioïden waren man (73%) en een relatief groot deel was tussen de 50 en 64 jaar oud. In één op de drie sterfgevallen door opioïden ging het om suïcide. Het aantal mensen dat overlijdt door opioïden is in de afgelopen tien jaar gestegen. Lees meer…
Aanbod en markt
- Heroïne wordt nauwelijks ingeleverd bij de testlocaties van het DIMS. Er zijn daarom weinig betrouwbare gegevens over samenstelling of prijs beschikbaar. Andere opioïden worden niet door het DIMS getest. Lees meer…
- In 2023 verkregen bijna 1,1 miljoen mensen opioïde pijnstillers via de apotheek, waarvan 637.000 sterkwerkende opioïden, vooral oxycodon. De gemiddelde gebruiksduur bij de eerste uitgifte van een sterkwerkende opioïde pijnstiller was 9,2 dagen, een daling ten opzichte van 2019. Het gebruik van opioïde pijnstillers onder Zvw-verzekerden is in de afgelopen jaren toegenomen. Opioïde pijnstillers zijn officieel alleen op recept bij de apotheek verkrijgbaar. Er zijn signalen dat steeds meer mensen (illegale) medicijnen zonder recept via het internet bestellen. Lees meer…
Aanvullende informatie
Stel uw pdf samen: Selecteer een hoofdstuk of een paragraaf hiervan
Hoe te verwijzen
Nationale Drug Monitor, editie 2025. . . Geraadpleegd op: . Trimbos-instituut, Utrecht & WODC, Den Haag.