HomeTabak12.4 Gebruik: internationale vergelijking

12.4 Gebruik: internationale vergelijking

12.4.1 Roken onder volwassenen internationaal

Hoeveel rokers zijn er in Nederland vergeleken met andere landen in de Europese Unie?

In het kort: Vergeleken met andere landen van de Europese Unie, ligt het percentage rokers in Nederland relatief laag.

In Nederland ligt het percentage rokers lager dan het EU-gemiddelde

In 2023 rookte bijna een kwart (24%) van de bevolking van 15 jaar en ouder in de Europese Unie (EU-27) ​[1]​. Het gaat hierbij om het roken van traditionele tabaksproducten zoals sigaretten, sigaren, cigarillo’s of een pijp. In Nederland was dit 11%. Daarnaast was een vijfde (20%) van de bevolking van 15 jaar en ouder in de EU ex-roker, in Nederland was dit 34%.

Let op, deze percentages voor Nederland verschillen van de kerncijfers op de webpagina over roken onder volwassenen in Nederland die zijn gebaseerd op de Gezondheidsenquête/Leefstijlmonitor. Dit komt door verschillen in de onderzoeksopzet. De kerncijfers op basis van de Gezondheidsenquête/Leefstijlmonitor zijn leidend. Onderaan deze webpagina lees je meer informatie over de onderzoeken op deze pagina.

Percentage rokers is het hoogst in Bulgarije, Griekenland en Kroatië

Er zijn grote verschillen in het percentage rokers (15 jaar en ouder) tussen de EU-landen ​[1]​. Het percentage rokers is het hoogst in Bulgarije (37%), Griekenland (36%) en Kroatië (35%). Het percentage rokers is het laagst in Zweden (8%), Nederland (11%) en Denemarken (14%).

Van de rokers in de EU rookt 86% dagelijks

In 2023 rookte 86% van de rokers (15 jaar en ouder) in de EU dagelijks. Het percentage rokers dat dagelijks rookt was het hoogst in Roemenië (94%), Kroatië (94%) en Bulgarije (93%). Het percentage was het laagst in Luxemburg (72%) en België (72%). In Nederland lag het percentage op 76%.

Percentage rokers in de EU met 1% gedaald

Het percentage rokers (15 jaar en ouder) in de EU is gedaald van 25% in 2020 naar 24% in 2023 ​[1]​. In Nederland daalde het percentage rokers in dezelfde periode van 12% naar 11%.

In Nederland ligt het percentage e-sigaret gebruikers rond het EU-gemiddelde

In 2023 gebruikte 3% van de bevolking van 15 jaar en ouder in de EU een elektronische sigaret (e-sigaret) ​[1]​. In Nederland was dit 2%. Let op, dit percentage is lager dan het percentage op basis van de Gezondheidsenquête/Leefstijlmonitor op deze pagina. Dit komt door verschillen in onderzoeksopzet. De cijfers op basis van de Gezondheidsenquête/Leefstijlmonitor zijn leidend.

Vergeleken met de meting in 2020 is het gebruik van de e-sigaret in 17 landen gestegen, met de grootste stijgingen in Estland (+7%) en Letland (+6%). Ook in Nederland steeg het gebruik (+1%). In negen landen bleef het gebruik stabiel. Alleen in Ierland daalde het gebruik (-2%).

Op Europees niveau zijn er twee onderzoeken die het percentage rokers in de algemene bevolking op een uniforme manier monitoren, namelijk de Eurobarometer en de European Health Interview Survey (EHIS). De EHIS wordt elke 5 jaar in alle lidstaten van de EU uitgevoerd (in 2019 voor het laatst). De Eurobarometer is een survey die in opdracht van de Europese Commissie in 2006, 2009, 2012, 2014, 2017, 2020 en 2023 is uitgevoerd.

De Eurobarometer uit 2023 (N=26.358) peilde het tabaksgebruik onder de bevolking van 15 jaar en ouder in de 27 lidstaten van de Europese Unie. Een voordeel van deze peiling is de vergelijkbaarheid van de onderzoeksmethode tussen de meetjaren en de landen. Per land wordt echter een klein aantal (ongeveer 1.000 personen) ondervraagd. Deze kleine aantallen leiden tot minder nauwkeurige schattingen. Daarom kunnen de cijfers op deze webpagina afwijken van de kerncijfers op de webpagina over roken onder volwassenen in Nederland. Die kerncijfers zijn gebaseerd op de Gezondheidsenquête/Leefstijlmonitor, waarbij gebruik wordt gemaakt van een grotere steekproef. Dit leidt tot nauwkeurigere schattingen. De kerncijfers op basis van de Gezondheidsenquête/Leefstijlmonitor zijn daarom leidend.

Aanvullende informatie

  1. 1.
    Attitudes of Europeans towards tobacco and related products: Special Eurobarometer 539 [Internet]. European Commision; 2024. Available from: https://europa.eu/eurobarometer/surveys/detail/2995

Hoe te verwijzen

    Nationale Drug Monitor, editie 2025. . . Geraadpleegd op: . Trimbos-instituut, Utrecht & WODC, Den Haag.