12.2 Gebruik algemene bevolking

12.2.1 Kerncijfers en trends algemene bevolking

Let op: er zijn nieuwe kerncijfers over roken in 2022, deze zijn te vinden in de Kerncijfertabel Gezondheidsenquête. De gegevens worden later dit jaar verwerkt in de paragrafen, wanneer ook de aanvullende analyses en significantie toetsen zijn uitgevoerd.

In het kort: Ongeveer 20,6% van de volwassen Nederlanders rookt en 15,2% rookt dagelijks, dit komt neer op bijna drie miljoen rokers en twee miljoen dagelijkse rokers. Na een aanvankelijke daling vanaf 2015 is tussen 2020 en 2021 is het percentage rokers niet verder gedaald.

Snel naar:

De coronapandemie heeft mogelijk invloed gehad op het gebruik van tabak in de algemene bevolking. Meer informatie over de impact van de coronapandemie op het gebruik van tabak is te vinden in § 12.1.2.

Indicatoren voor gebruik

In de Gezondheidsenquête wordt gevraagd naar het rookgedrag. De totale groep rokers omvat mensen die aangeven ‘wel eens te roken’, ongeacht de frequentie. Het gaat hierbij om zowel dagelijkse als niet-dagelijkse rokers. Dagelijks roken wordt daarnaast apart gerapporteerd. De indicatoren voor het roken wijken hiermee af van de indicatoren die doorgaans voor andere leefstijlgedragingen worden gebruikt, namelijk het ooitgebruik, het laatste-jaar-gebruik, en het laatste-maand-gebruik. De kerncijfers over het roken worden ontleend aan de database van de Gezondheidsenquête.

Kerncijfers 2021

Ongeveer een vijfde deel van de bevolking van 18 jaar en ouder (20,6%) rookte in 2021 (zie onderstaande tabel). Bijna drie kwart van de rokers (73,9%) rookte dagelijks; dit komt neer op 15,2% van de hele bevolking van 18 jaar en ouder. Omgerekend naar de bevolking van 18 jaar en ouder waren er naar schatting bijna drie miljoen rokers en waren er twee miljoen dagelijkse rokers (zie onderstaande tabel). In 2021 was van de Nederlanders van 18 jaar en ouder 32,6% een ex-roker en had 46,9% nooit gerookt.

Trends in roken

Vanaf 2014 zijn jaarlijks vergelijkbare gegevens beschikbaar over het gebruik van tabak in de algemene bevolking van 18 jaar en ouder (zie ook bijlage A1). Vanwege methodebreuken zijn de cijfers niet goed vergelijkbaar met de jaren daarvoor.

• Sinds 2015 is sprake van een licht dalende trend, maar tussen 2020 en 2021 blijft het percentage rokers gelijk. De komende jaren zal moeten blijken of deze stagnatie tijdelijk is, of dat de afname van het percentage rokers voor langere tijd tot stilstand is gekomen (zie onderstaande figuren).
• Het percentage dagelijkse rokers ligt met 15,2% in 2021 lager dan in 2014 (19,7%). De daling heeft zich vooral voorgedaan in de periode tot 2018. Daarna is het percentage dagelijks rokers niet meer significant gedaald. Onder mannen is zelfs sprake van een stijging tussen 2020 en 2021 (van 16,2% naar 18,2%).

Aanvullende informatie