HomeHulpvraag en incidenten10.6.3 Incidenten

10.6.3 Incidenten

In het kort: Er zijn geen landelijke gegevens bekend over het aantal incidenten met slaap- en kalmeringsmiddelen. Bij het NVIC worden er in de categorie humane geneesmiddelen relatief veel informatieverzoeken gedaan voor slaap- en kalmeringsmiddelen, het gaat met name om lorazepam, oxazepam, temazepam en diazepam. Het is niet bekend of het hierbij om voorgeschreven (op recept) of om oneigenlijk gebruik gaat.

De Monitor Drugsincidenten richt zich primair op incidenten met illegale drugs ​[1]​. Slaap- en kalmeringsmiddelen worden niet standaard geregistreerd, de monitor geeft dus geen goed beeld van de omvang van incidenten gerelateerd aan slaap- en kalmeringsmiddelen.

Het Nationaal Vergiftigingen Informatie Centrum (NVIC) registreert informatieverzoeken van artsen en hulpverleners over de mogelijke gezondheidseffecten en behandeling van acute vergiftigingen ​[2]​. Het NVIC is onderdeel van de Divisie Vitale Functies van het Universitair Medisch Centrum Utrecht (UMC Utrecht) en is telefonisch te raadplegen via de 24-uursinformatietelefoon. De meeste drugsgerelateerde telefonische informatieverzoeken hebben betrekking op een patiënt die in aanraking is gekomen met een middel: een blootstelling. Een blootstelling leidt niet per definitie tot vergiftigingsverschijnselen, het gaat dus om een mogelijke/potentiële vergiftiging. Naast de mogelijkheid om het NVIC telefonisch te raadplegen, kunnen hulpverleners via de website www.vergiftigingen.info toxicologische informatie opvragen voor bijvoorbeeld een risicoanalyse om de ernst van een blootstelling te berekenen, of om rechtstreeks stofmonografieën en therapieteksten te raadplegen (zonder uitvoering van een risicoanalyse). De website kan worden geraadpleegd bij een daadwerkelijke blootstelling van een patiënt, maar ook ter oriëntatie of bijscholing.

Een belangrijke kanttekening is dat intoxicaties niet analytisch/toxicologisch worden geverifieerd.

Informatieverzoeken over acute vergiftigingen

Het Nationaal Vergiftigingen Informatie Centrum (NVIC) voorziet artsen en andere hulpverleners van informatie over de mogelijke gezondheidseffecten en behandeling van acute vergiftiging ​[2]​. De hieronder genoemde gegevens betreffen enkel informatieverzoeken, dit geeft geen informatie over het daadwerkelijke aantal blootstellingen of vergiftigingen aan slaap- en kalmeringsmiddelen. Het is ook niet bekend of het hierbij om voorgeschreven (op recept) of oneigenlijk gebruik van slaap- en kalmeringsmiddelen gaat. Daarnaast zal de mate waarin de hulpverleners kennis hebben (opgebouwd) over het middel van invloed zijn op het aantal informatieverzoeken. Bij het interpreteren van trendgegevens moet hier rekening mee worden gehouden. Daarnaast bestaat in Nederland geen meldingsplicht voor acute vergiftigingen.

  • In 2022 werd het NVIC relatief vaak telefonisch geraadpleegd voor diverse benzodiazepines. In de top 10 van humane geneesmiddelen, ging hierbij om de benzodiazepines lorazepam (955 maal; plaats 4), oxazepam (869 maal; plaats 5), temazepam (555 maal; plaats 6) en diazepam (436 maal; plaats 8).
  • In de categorie humane geneesmiddelen waren er op de website www.vergiftigingen.info in 2022 in totaal 5.284 online raadplegingen voor lorazepam (plaats 4). Voor oxazepam ging het om 4.760 raadplegingen (plaats 5), voor temazepam om 3.096 raadplegingen (plaats 7) en voor diazepam om 2.422 raadplegingen (plaats 8).

Gegevens over incidenten met designer en niet-geregistreerde benzodiazepinen zijn te vinden op deze pagina.

Aanvullende informatie

Bronnen

  1. 1.
    Schürmann L, Valkenberg H, Croes E. Monitor Drugsincidenten: Jaarrapportage 2022. Trimbos-insituut en VeiligheidNL; 2024.
  2. 2.
    Nugteren-van Lonkhuyzen JJ, Mulder-Spijkerboer HN, Van Velzen AG, Visser CC, Dijkman MA, De Lange DW, et al. Acute vergiftigingen bij mens en dier: NVIC Jaaroverzicht 2022: NVIC Rapport 01/2023. Utrecht: Nationaal Vergiftigingen Informatie Centrum (NVIC), Divisie Vitale Functies, Universitair Medisch Centrum Utrecht; 2023.

Hoe te verwijzen

    Nationale Drug Monitor, editie 2024. . . Geraadpleegd op: . Trimbos-instituut, Utrecht & WODC, Den Haag.