HomeSlaap- en kalmeringsmiddelen10.0 Laatste feiten en trends

10.0 Laatste feiten en trends

Volwassenen

Gebruik van slaap- en kalmeringsmiddelen met en (ook) zonder recept (2022)

9,6% met/zonder recept
3,6% (ook) zonder recept

12,7% met/zonder recept
4,5% (ook) zonder recept

6,4% met/zonder recept
2,7% (ook) zonder recept

  • In 2022 heeft 9,6% van de volwassenen in het laatste jaar slaap- en kalmeringsmiddelen gebruikt, dat zijn 1,3 miljoen mensen. 490 duizend mensen (3,6%) van hen deden dat (ook) zonder recept. Lees meer…
  • Het percentage volwassenen dat in het laatste jaar slaap- en kalmeringsmiddelen daalde tussen 2016 en 2022. Het gebruik zonder recept steeg ook. Lees meer…
  • Meer vrouwen gebruiken slaap- en kalmeringsmiddelen dan mannen. Lees meer…
  • Van de 50-plussers heeft in 2022 ongeveer een op de vijf ooit slaap- of kalmeringsmiddelen gebruikt (21,4%), vergeleken met 14,1% onder de 18-29-jarigen en 17,7% onder de 30-49-jarigen. Lees meer…
  • Van de laatste-jaar-gebruikers van slaap- of kalmeringsmiddelen van 18 jaar en ouder had 41,9% in 2022 wekelijks gebruikt. Lees meer…
  • Er zijn indicaties dat, van de gebruikers van slaapmedicatie, 62% langer dan twee jaar deze middelen had gebruikt. Lees meer…
  • In 2019 is het aantal verstrekkingen van benzodiazepinen opnieuw gedaald. Lees meer…

Jongeren en jongvolwassenen

Voortgezet onderwijs
15-16 jaar
ooit (2019)

11,% met recept
8,3% zonder recept

Hbo-wo-studenten
≥16 jaar
laatste jaar (2023)

3% zonder recept

Uitgaanders
16-35 jaar
laatste jaar (2023)

4,1% zonder recept

  • Het percentage scholieren dat ooit slaap- of kalmeringsmiddelen (met en zonder recept) gebruikte schommelde tussen 2011 en 2019. Lees meer…
  • In 2023 had 3% van de studenten van 16 jaar en ouder van het hbo en de universiteit in het afgelopen jaar slaap- of kalmeringsmiddelen oneigenlijk gebruikt, dat wil zeggen zonder recept van een arts. Het percentage lag hoger bij vrouwelijke studenten en bij internationale studenten. Van de mbo-studenten van 16 jaar en ouder in Amsterdam had 4% in het afgelopen jaar slaap- of kalmeringsmiddelen gebruikt zonder recept van een arts. Lees meer…
  • Slaap- en kalmeringsmiddelen zijn, na ADHD-middelen, de meest gebruikte medicijnen zonder doktersrecept onder uitgaanders. Ook designer benzodiazepinen (zoals bromazolam, etizolam, pyrazolam) worden onder uitgaanders gebruikt. Lees meer…
  • Er is nog weinig onderzoek gedaan naar het gebruik van slaap- en kalmeringsmiddelen onder kwetsbare jongeren. Er zijn signalen dat het gebruik van slaap- en kalmeringsmiddelen zonder recept onder sommige groepen kwetsbare jongeren voorkomt. Lees meer…

Internationale vergelijking

  • Er zijn geen cijfers waarmee het gebruik van slaap- en kalmeringsmiddelen onder volwassenen goed vergeleken kan worden tussen verschillende landen. Lees meer…
  • Het percentage 15-16-jarige scholieren dat ooit slaap- of kalmeringsmiddelen had gebruikt, met of zonder recept van een arts, lag in 2019 in Nederland boven het Europees gemiddelde. Lees meer…

Sterfte

  • In de Doodsoorzakenstatistiek van het CBS werden in 2022 in totaal 53 sterfgevallen geregistreerd waarbij het gebruik van slaap- of kalmeringsmiddelen de doodsoorzaak was. Het merendeel van de gevallen (94%) betrof suïcides. Lees meer…

Aanvullende informatie

Hoe te verwijzen

    Nationale Drug Monitor, editie 2024. . . Geraadpleegd op: . Trimbos-instituut, Utrecht & WODC, Den Haag.