HomeAmfetamine7.3.3 Studenten

7.3.3 Studenten

In het kort: Het gebruik van amfetamine onder 16- tot 18-jarige mbo- en hbo-studenten daalt al jaren en ligt ook in 2021 (2,0% ooit) lager dan in de jaren daarvoor. Deze afname werd tussen 2016 en 2021 ook onder mbo-studenten in Amsterdam waargenomen. Onder hbo- en wo-studenten van 16 jaar en ouder had in 2023 8% ooit amfetamine gebruikt en 4% gebruikte in het afgelopen jaar.

Snel naar:

Om een beeld te krijgen van het middelengebruik onder jongeren van 16 t/m 18 jaar, onderzoekt het Trimbos-instituut sinds 2015 elke twee jaar het middelengebruik onder mbo- en hbo-studenten in deze leeftijdsgroep met de landelijke Middelenmonitor mbo-hbo ​​​[1–4]​. Deze monitor onderzocht in 2017, 2019 en 2021 het amfetaminegebruik onder 16-18-jarige studenten van het mbo en het hbo. In 2021 namen 4.103 studenten deel aan het onderzoek ​​[1]​. In 2023 heeft een nieuwe dataverzameling plaatsgevonden. Dit keer zijn alleen mbo-studenten meegenomen in het onderzoek. De resultaten van deze meting worden in 2024 gepubliceerd.

Daarnaast wordt sinds 2021 elke twee jaar grootschalig onderzoek verricht naar de mentale gezondheid en middelengebruik onder studenten van het hoger onderwijs (hbo en wo Deze Monitor Mentale gezondheid en Middelengebruik Studenten hoger onderwijs (MMMS) is ontwikkeld en uitgevoerd door een consortium van het Rijksinstituut voor Volksgezondheid en Milieu (RIVM), de brancheorganisatie van de Gemeentelijke Gezondheidsdiensten en Geneeskundige Hulpverleningsorganisaties in de Regio (GGD GHOR Nederland) en het Trimbos-instituut (zie bijlage B9). Deze monitor is gestart vanwege zorgen over de mentale gezondheid, het middelengebruik en de interactie tussen die twee factoren onder studenten ​[5,6]​. In 2023 namen 32.000 studenten (≥16 jaar) deel, verdeeld over 24 onderwijsinstellingen voor hoger onderwijs (13 hbo-instellingen en 11 universiteiten) verspreid over heel Nederland ​[7]​. Met de tweede meting van de MMMS worden cijfers van de eerste meting (2021) geactualiseerd, vindt op onderdelen verdieping plaats ten opzichte van de eerste meting, en worden vergelijkingen gemaakt met de eerste meting. Het gebruik van amfetamine is in 2023 voor het eerst uitgevraagd in de MMMS.

De Antenne Amsterdam voerde in 2016 en 2021 een vragenlijstonderzoek uit onder studenten van Amsterdamse mbo-scholen (bijlage B8) ​[8]​. De vragenlijst bevat vragen over middelengebruik en werd afgenomen door veldwerkers. In 2021 deden 1.174 mbo-studenten ( 16 jaar) van acht mbo-scholen in Amsterdam mee aan het onderzoek. De gemiddelde leeftijd was 19 jaar.

Er is een zekere mate van overlap tussen de doelgroepen van deze onderzoeken. De onderzoeken zijn door verschillen in de methode van dataverzameling en leeftijdsgroepen niet goed vergelijkbaar.

Studenten van het mbo en het hbo

De Middelenmonitor mbo-hbo gaf voor het amfetaminegebruik onder 16-18-jarige mbo- en hbo-studenten in 2021 het volgende beeld ​[1]​:

  • Het amfetaminegebruik onder 16 t/m 18-jarige mbo- en hbo-studenten is tussen 2015 en 2021 gedaald. Het ooitgebruik van amfetamine lag in 2021 op 2,0%. Dit percentage is sinds de eerste meting in 2015 (4,5%) gehalveerd.

Studenten van het hbo en de universiteit

Onderstaande resultaten zijn afkomstig uit de Monitor Mentale Gezondheid en Middelengebruik Studenten hoger onderwijs ​[7]​. Het onderzoek kent enkele methodologische beperkingen, zoals een laag responspercentage (6,5% in 2023) en onder-/oververtegenwoordiging van bepaalde groepen. Door weging is de data meer representatief gemaakt. Er kan echter niet worden uitgesloten dat de resultaten vertekend zijn en daarmee niet representatief voor de totale studentenpopulatie in Nederland. De resultaten moeten dus voorzichtig worden geïnterpreteerd. De Monitor Mentale gezondheid en Middelengebruik Studenten hoger onderwijs gaf voor het amfetaminegebruik onder hbo- en wo-studenten van 16 jaar en ouder in 2023 het volgende beeld:

  • Eén op de dertien (8%) studenten gebruikte amfetamine ooit in het leven.
  • Een kleiner deel (4%) gebruikte amfetamine in het afgelopen jaar.

Mbo-studenten in Amsterdam

Ook in de Monitor Antenne Amsterdam wordt het amfetaminegebruik van mbo-studenten uitgevraagd ​[8]​. Het is van belang om op te merken dat het hier om een oudere leeftijdsgroep (gemiddeld 19,0 jaar) gaat dan in de hierboven genoemde mbo-hbo monitor (gemiddeld 17,3 jaar). De percentages zijn daarom niet een op een vergelijkbaar.

  • Minder dan een op de twintig mbo-studenten in Amsterdam heeft ervaring met amfetamine (3,6%).
  • Slechts een op de vijftig mbo-studenten in Amsterdam gebruikte in de laatste 12 maanden amfetamine (2,2%).
  • Een op de honderd mbo-studenten gebruikte amfetamine in de laatste vier weken (1,0%).
  • Het laatste-jaar-gebruik van amfetamine is sinds de laatste meting onder mbo-studenten in Amsterdam afgenomen van 5,3% in 2016 naar 2,2% in 2021.

Aanvullende informatie

Bronnen

  1. 1.
    Monshouwer K, Tuithof M, Van Dorsselaer S. Middelengebruik onder studenten van 16-18 jaar op het MBO en HBO 2021. Utrecht: Trimbos-instituut; 2022.
  2. 2.
    Van Dorsselaer S, De Beurs D, Monshouwer K. Middelengebruik onder studenten van 16-18 jaar op het MBO en HBO 2019. Utrecht: Trimbos-instituut; 2020.
  3. 3.
    Tuithof M, Van Dorsselaer S, Monshouwer K. Middelengebruik onder studenten van 16-18 jaar op het MBO en HBO 2017. Utrecht: Trimbos-instituut; 2018.
  4. 4.
    Verdurmen JE, Van Dorsselaer S, Monshouwer K. Middelengebruik onder studenten van 16-18 jaar op het MBO en HBO 2015. Utrecht: Trimbos-instituut; 2016.
  5. 5.
    Dopmeijer JM, Nuijen Jasper, Busch MCM, Tak NI. Monitor Mentale gezondheid en Middelengebruik Studenten hoger onderwijs: Deelrapport I: Mentale gezondheid van studenten in het hoger onderwijs. Utrecht: RIVM, GGD GHOR, Trimbos-instituut; 2021.
  6. 6.
    Dopmeijer JM, Nuijen J, Busch MCM, Tak NI. Monitor Mentale gezondheid en Middelengebruik Studenten hoger onderwijs: Deelrapport II: Middelengebruik van studenten in het hoger onderwijs. Utrecht: RIVM, GGD GHOR, Trimbos-instituut; 2021.
  7. 7.
    Nuijen J, Verweij A, Dopmeijer J, Van Wamel A, Schouten F, Buijs M, et al. Monitor Mentale gezondheid en Middelengebruik Studenten hoger onderwijs 2023. RIVM en Trimbos-instituut; 2023.
  8. 8.
    Benschop A, Nabben T. Antenne Amsterdam 2021: Trends in gebruik van alcohol, tabak, cannabis en andere drugs. Amsterdam: Hogeschool van Amsterdam; 2022.

Hoe te verwijzen

    Nationale Drug Monitor, editie 2024. . . Geraadpleegd op: . Trimbos-instituut, Utrecht & WODC, Den Haag.