HomeCannabis3.3.2 Demografische kenmerken scholieren regulier onderwijs

3.3.2 Demografische kenmerken scholieren regulier onderwijs

In het kort: Er zijn geen verschillen in cannabisgebruik tussen jongens en meisjes van het voortgezet onderwijs. Cannabisgebruik hangt wel samen met leeftijd, migratieachtergrond, gezinswelvaart en gezinsvorm.

Snel naar:

Kerncijfers over het gebruik van middelen onder scholieren van 12 tot en met 16 jaar worden om de twee jaar alternerend verzameld via het Peilstationsonderzoek Scholieren en via de Health Behaviour in School-aged Children (HBSC)-studie. Sinds de meting van 2017 is de HBSC-studie wat betreft de steekproef vergelijkbaar met het Peilstationsonderzoek (zie bijlage B1). In 2021 werd de HBSC-studie uitgevoerd in het voortgezet onderwijs in 288 klassen en konden de gegevens worden geanalyseerd van 5.733 leerlingen, waaronder 5.243 scholieren van 12 tot en met 16 jaar ​[1]​. In de HBSC-studie wordt het laatste-jaar-gebruik niet gerapporteerd, voor de NDM is het-laatste-jaar-gebruik op hoofdniveau geanalyseerd. Bij de uitsplitsingen naar schoolniveau, migratieachtergrond, gezinsvorm en gezinswelvaart rapporteert de NDM net zoals de HBSC-studie uitsluitend het ooitgebruik en het laatste-maand-gebruik. De HBSC-studie bevat minder vragen over middelengebruik dan het Peilstationsonderzoek scholieren. Daarom kan maar een deel van de gegevens geüpdatet worden naar 2021 en hebben de overige gegevens nog betrekking op 2019.

Geslacht

In 2021 waren er geen verschillen in cannabisgebruik (ooit, laatste-jaar, laatste-maand) tussen jongens en meisjes van het voortgezet onderwijs.

Leeftijd

Onder de scholieren neemt het gebruik van cannabis vanaf 13 jaar toe met de leeftijd.

  • Minder dan 2% van de leerlingen van 12 jaar had in 2021 ervaring met cannabis, oplopend naar meer dan een kwart van de 16-jarige scholieren (zie figuur hieronder).
  • De gemiddelde startleeftijd onder 12-16-jarige scholieren die ervaring hebben met cannabis steeg tussen 2003 en 2019 van 13,7 jaar naar 14,2 jaar ​[2]​. Voor 2021 zijn geen gegevens over de gemiddelde startleeftijd beschikbaar.

Figuur 3.3.2    Gebruik van cannabis onder scholieren van 12-16 jaar van het voortgezet onderwijs naar leeftijd. Peiljaar 2019

Schoolniveau

De schoolniveaus verschillen niet veel van elkaar wat betreft de prevalentie van cannabisgebruik, zie tabel hieronder.

Tabel 3.3.2     Gebruik van cannabis onder scholieren van het voortgezet onderwijs van 12-16 jaar naar schoolniveau. Peiljaar 2019

Migratieachtergrond

Cannabisgebruik hangt samen met migratieachtergrond.

  • Scholieren met een migratieachtergrond hadden in 2021 vaker cannabis gebruikt in de afgelopen maand dan scholieren zonder migratieachtergrond, zie tabel hieronder. Er was geen verschil in het ooitgebruik van cannabis.

Tabel 3.3.3     Gebruik van cannabis onder scholieren van het voortgezet onderwijs van 12-16 jaar naar migratieachtergrondI. Peiljaar 2019

Gezinswelvaart

Cannabisgebruik hangt samen met gezinswelvaart.

  • Cannabisgebruik kwam in 2021 vaker voor onder jongeren met een lage gezinswelvaart, dan onder jongeren met een midden of hoge gezinswelvaart. Dit geldt zowel voor gebruik ooit in het leven, als voor gebruik in de laatste maand (zie tabel hieronder).

Gezinsvorm

Cannabisgebruik hangt ook samen met gezinsvorm.

  • Het cannabisgebruik was in 2021 hoger onder jongeren die niet bij beide ouders wonen, dan onder jongeren die wel bij beide ouders wonen. Dit geldt zowel voor gebruik ooit in het leven, als voor gebruik in de laatste maand (zie tabel hieronder).

Regionale verschillen in cannabisgebruik

In 2021 is de derde gezamenlijke Gezondheidsmonitor Jeugd van de GGD’en, GGD GHOR Nederland en het RIVM gehouden onder tweede- en vierdeklassers van het voortgezet onderwijs: de Corona Gezondheidsmonitor Jeugd ​[3]​. Hierin is gevraagd naar het ooitgebruik en laatste-maand-gebruik van hasj of wiet. Er zijn regionale verschillen in het gebruik.

  • Het percentage tweede- en vierdeklassers dat ooit hasj of wiet had gebruikt lag het hoogst in de GGD regio’s Gooi en Vechtstreek (11,9%) en Amsterdam (13,4%) en lag het laagst in de GGD regio’s Haaglanden (5,6%) en IJsselland (5,7%).
  • Ook het percentage laatste-maand-gebruikers lag het hoogst in de GGD regio’s Gooi en Vechtstreek (6,3%) en Amsterdam (7,8%). Het percentage laatste-maand-gebruikers lag het laagst in de GGD regio’s Brabant-Zuidoost (3,0%), Limburg-Noord (3,0%) en Haaglanden (2,6%).

Aanvullende informatie

Bronnen

  1. 1.
    Boer M, Van Dorsselaer S, De Looze M, De Roos S, Brons H, Van den Eijnden R, et al. HBSC 2021: Gezondheid en welzijn van jongeren in Nederland. Utrecht: Universiteit Utrecht; 2022.
  2. 2.
    Rombouts M, Van Dorsselaer S, Scheffers-van Schayck T, Tuithof M, Kleinjan M, Monshouwer K. Jeugd en riskant gedrag 2019: Kerngegevens uit het Peilstationsonderzoek Scholieren. Utrecht: Trimbos-instituut; 2020.
  3. 3.
    RIVM, GGD’en. Corona Gezondheidsmonitor Jeugd 2021 [Internet]. 2021. Available from: https://statline.rivm.nl/#/RIVM/nl/dataset/50092NED/table?ts=1653398979958

Hoe te verwijzen

    Nationale Drug Monitor, editie 2024. . . Geraadpleegd op: . Trimbos-instituut, Utrecht & WODC, Den Haag.