HomeCannabis3.2.4 Medicinaal gebruik

3.2.4 Medicinaal gebruik

In het kort: in 2024 heeft bijna een kwart van de laatste-jaar-gebruikers cannabis of een cannabisproduct gebruikt voor medicinale doeleinden. De grote meerderheid deed dit zonder doktersrecept.

Ongeveer een op de dertig volwassenen gebruikte in 2024 een cannabis- of CBD-product voor medicinale doeleinden of zelfhulp

In 2024 gaf 3,3% van de volwassenen aan een of meerdere cannabis- of CBD-producten voor medicinale doeleinden of zelfhulp te hebben gebruikt. Bijna iedereen deed dit (ook) zonder doktersrecept (3,2%). Dat komt neer op 460 duizend (95% betrouwbaarheidsinterval 400-510 duizend) volwassenen die cannabis of CBD voor medicinale doeleinden gebruiken en 440 duizend volwassenen (95% betrouwbaarheidsinterval 390-490 duizend) die dit (ook) zonder doktersrecept doen.

In Nederland is de verstrekking van medicinale cannabis strikt gescheiden van de gedoogde verkoop van cannabis via coffeeshops (zie: Wetgeving, beleid en preventie – Medicinaal middelengebruik). Medicinale cannabis is alleen verkrijgbaar op doktersrecept bij de apotheek. De medicinale cannabis wordt onder toezicht van het Bureau Medicinale Cannabis gekweekt volgens strenge regels. Daarnaast zijn producten met CBD vrij te koop bij drogisterijen en via het internet. CBD is een niet-psychoactieve component van cannabis die niet onder de Opiumwet valt. In de LSM-A Middelen 2024 is aan cannabisgebruikers gevraagd of zij cannabis(producten) gebruiken voor medicinale doeleinden, bijvoorbeeld als pijnstiller. Ook is gevraagd of zij een doktersrecept hebben voor de cannabis(producten).

Grote meerderheid van de volwassenen die een cannabis- of CBD-product voor medicinale doeleinden gebruikt doet dit zonder doktersrecept

Van de volwassenen die in 2024 een cannabis- of CBD-product voor medicinale doeleinden gebruikten deed 93,4% dit zonder doktersrecept, 3,5% deed dit alleen op doktersrecept en 3,1% gebruikte zowel met als zonder doktersrecept.

Bijna een kwart van de laatste-jaar-gebruikers van cannabis gebruikte cannabis- of CBD-product voor medicinale doeleinden of zelfhulp

In 2024 gaf bijna een kwart (23,3%) van de laatste-jaar-gebruikers van cannabis aan een cannabis- of CBD-product voor medicinale doeleinden of zelfhulp te hebben gebruikt. Bijna iedereen deed dit (ook) zonder doktersrecept (22,9%).

Wiet en CBD olie de meest gebruikte cannabisproducten voor medicinale doeleinden

Van de volwassenen die in 2024 aangaven een cannabis- of CBD-product voor medicinale doeleinden te hebben gebruikt, gebruikte 43,4% wiet, 43,0% gebruikte CBD olie en 14,7% THC olie.  Andere producten kwamen minder vaak voor: 2,6% gaf aan een cannabisolie te gebruiken zonder te weten wat er in zit en 4,8% gebruikte andere cannabisproducten voor medicinale doeleinden.

Verstrekkingen van medicinale cannabis door apotheken

In 2024 werd bijna 37.000 keer cannabinoïden (medicinale cannabis en CBD) verstrekt door openbare apotheken aan ongeveer 6.900 mensen ​[1]​. Dit is 3,5% lager dan in 2023, toen werd nog 39.000 keer cannabinoïden werden verstrekt aan ongeveer 7.300 mensen. Het aantal verstrekkingen daalde in 2024 voor het zevende jaar op rij.

Tot eind 2022 werden cannabinoïden niet vergoed door de zorgverzekering. Sindsdien wordt het medicijn Epidyolex vergoed bij twee ernstige epileptische aandoeningen. Epidyolex is een drank met alleen CBD.

Verdiepende gegevens over middelengebruik komen uit de Aanvullende Module Middelen (LSM-A Middelen). De LSM-A Middelen is een aparte verdiepende vragenlijst die sinds 2016 om de twee jaar wordt uitgezet. De vragenlijsten worden meestal digitaal afgenomen, maar ook via een (telefonisch) interview. Bij het persoonlijke interview vullen deelnemers gevoelige vragen over bijvoorbeeld drugsgebruik zelf in via een computer. De LSM-A Middelen bevat naast de vragen over de middelen die in de GE worden meegenomen ook vragen over middelen zoals truffels, nieuwe psychoactieve stoffen (NPS) en psychoactieve medicatie. Daarnaast worden sommige drugs, zoals cocaïne en crack, apart uitgevraagd, terwijl deze in de GE onder één categorie vallen. Ook worden aanvullende vragen gesteld over gebruiksfrequentie, aankooplocaties, gezondheidsproblemen en hulpzoekgedrag. In 2024 vulden 10.085 volwassenen van 18 jaar en ouder de vragenlijst van de LSM-A Middelen in.

Aanvullende informatie

Bronnen

  1. 1.
    Farmaceutische Kerngetallen S. Inkoopkosten cannabinoïden gestegen met 17%, PW37, Farmacie in cijfers, 11 september 2025 [Internet]. 2025. Available from: https://www.sfk.nl/publicatie/2025/farmacie-cijfers/inkoopkosten-cannabinoiden-gestegen-met-17

Hoe te verwijzen

    Nationale Drug Monitor, editie 2025. . . Geraadpleegd op: . Trimbos-instituut, Utrecht & WODC, Den Haag.