3.2.2 Gebruik onder groepen in de volwassen bevolking

Snel naar:

De cijfers over het gebruik van cannabis (wiet en hasj) kunnen worden uitgesplitst naar geslacht, leeftijd, opleidingsniveau, migratieachtergrond en stedelijkheid.

Geslacht

Meer mannen dan vrouwen gebruiken cannabis. Het laatste-jaar-gebruik is onder mannen twee keer hoger dan onder vrouwen (zie tabel hieronder). Het verschil is nog groter bij het laatste-maand-gebruik, 7,7% van de mannen gebruikte in de afgelopen maand cannabis tegenover 2,5% van de vrouwen. Het verschil is het grootst voor (bijna) dagelijks gebruik: 2,7% van de mannen gebruikt (bijna) dagelijks cannabis tegenover 0,8% van de vrouwen.

Leeftijd

Gebruik van cannabis komt het meest voor onder jongvolwassenen.

• Ongeveer de helft van de twintigers heeft ervaring met cannabis, vergeleken met ongeveer een derde van de 18-19-jarigen.
• Het laatste-jaar-gebruik is het hoogst in de jongste groepen, met ongeveer een kwart van de 18-19-jarigen en de 20-24-jarigen. In de oudere leeftijdsgroepen ligt het cannabisgebruik veel lager, zie figuur hieronder.
• Onder 25-29 jarigen steeg het laatste-jaar-gebruik van 15,9% in 2020 naar 21,1% in 2021. In de overige leeftijdsgroepen bleef het gebruik ten opzichte van 2020 stabiel.
• De gemiddelde leeftijd van alle laatste-jaar-gebruikers is 32,0 jaar.

In de LSM-A 2020 werd aan laatste-jaar-gebruikers van cannabis gevraagd op welke leeftijd zij dit middel voor het eerst namen. De helft van de volwassenen die in het afgelopen jaar cannabis gebruikte, gebruikte dit middel tussen hun 16^e en 20^e levensjaar voor het eerst. Een kwart van de cannabisgebruikers was jonger toen ze voor het eerst gebruikten, en een kwart was ouder. De gemiddelde startleeftijd van alle cannabisgebruikers is 19,5 jaar. Voor mannen (19,3 jaar) is de gemiddelde startleeftijd iets lager dan voor vrouwen (20,0 jaar).

Figuur 3.2.2    Gebruik van cannabis in de bevolking van 18 jaar en ouder naar leeftijdsgroep. Peiljaar 2021

Opleidingsniveau

Meer hoog- dan laagopgeleiden gebruiken cannabis (ooit, laatste-jaar, en laatste-maand). Hoogopgeleide personen hebben bijna drie keer zo vaak ervaring met cannabisgebruik en ruim een twee keer hoger laatste-jaar-gebruik dan laagopgeleiden. Middelbaaropgeleiden zitten daar tussenin.

Tabel 3.2.2 Gebruik van cannabis in de bevolking van 18 jaar en ouder naar opleidingsniveau ^I. Peiljaar 2020

Migratieachtergrond

Cannabisgebruik komt meer voor onder mensen met een westerse of niet-westerse migratieachtergrond dan onder mensen met een Nederlandse achtergrond. Het ooitgebruik is het hoogst bij mensen met een westerse migratieachtergrond. Het laatste-jaar- en laatste-maand-gebruik is hoger bij mensen met een westerse en niet-westerse migratieachtergrond.

Tabel 3.2.3     Gebruik van cannabis in de bevolking van 18 jaar en ouder naar migratieachtergrond^I. Peiljaar 2021

Stedelijkheid

Gebruik van cannabis komt meer voor in de grote steden dan elders. In (zeer) stedelijke gebieden ligt het percentage ooit-, laatste-jaar- en laatste-maand-gebruik anderhalf tot ruim twee keer hoger dan in matig- of weinig/niet stedelijke gebieden.

Tabel 3.2.4     Gebruik van cannabis in de bevolking van 18 jaar en ouder naar stedelijkheid^I. Peiljaar 2021

Regionale verschillen in het gebruik van cannabis

Voor cannabis is van 2017 tot en met 2019 de gezamenlijke Gezondheidsmonitor van de GGD’en, het CBS en het RIVM uitgevoerd onder volwassenen van 18 jaar en ouder ​[1]​. Het percentage gebruikers van cannabis is niet gelijk verdeeld over Nederland.

• In de GGD-regio Amsterdam is het percentage volwassenen dat aangeeft in de afgelopen 12 maanden cannabis te hebben gebruikt, significant het hoogst (16,9%).
• In de GGD-regio’s Noord- en Oost-Gelderland, Zuid-Holland Zuid, Twente, Zeeland en Gelderland-Midden is het percentage volwassenen dat cannabis gebruikt, significant lager (minder dan 5%) dan in de rest van Nederland.
• In de periode 2017-2019 geeft gemiddeld 7,3% van de volwassenen aan in de afgelopen 12 maanden voorafgaande aan de gezondheidsenquête cannabis te hebben gebruikt.

In 2021 analyseerde het EMCDDA gegevens van rioolwateranalyses uit 80 Europese steden, waaronder Amsterdam, Utrecht en Eindhoven​. De resultaten worden in § 3.5.1 beschreven, ook deze resultaten suggereren dat er regionale verschillen bestaan in het gebruik van cannabis. Het is echter nog onduidelijk in hoeverre rioolwateranalyses gebruikt kunnen worden om een goede vergelijking te maken van het cannabisgebruik in verschillende regio’s (zie Bijlage B7) ​[2]​.

Aanvullende informatie

Bronnen