HomeCocaïne4.8 Aanbod en markt

4.8 Aanbod en markt

In het kort: De concentratie cocaïne was nog nooit zo hoog als in 2022 (74,3%), de concentratie stijgt daarmee al vanaf 2018. De concentratie is ook in Europees perspectief erg hoog. Als cocaïne versneden wordt, dan is dat meestal met levamisol. Het percentage cocaïnepoeders dat versneden is met levamisol is sterk afgenomen vanaf 2015.

4.8.1 Samenstelling van cocaïnemonsters

Snel naar:

Het Drugs Informatie en Monitoring Systeem (DIMS) monitort de markt van drugs ​[1]​. Daarvoor wordt gebruik gemaakt van de analyse van stoffen die aanwezig zijn in drugsmonsters die consumenten bij instellingen voor verslavingszorg inleveren. Een deel van deze monsters wordt herkend bij de instelling zelf. Monsters met onbekende samenstelling en alle monsters in poedervorm, zoals cocaïne, worden doorgestuurd naar het laboratorium voor chemische analyse.

Het aantal en aandeel cocaïnemonsters is waarschijnlijk een afspiegeling van het gebruik van cocaïne in Nederland. Cocaïnemonsters een relatief grote kans hebben om tijdens drukte door het DIMS of door een testlocatie tegengehouden te worden. Dit komt omdat het DIMS meer dan genoeg cocaïnemonsters ontvangt om de markt te kunnen monitoren en bij drukte de prioriteit vaak uitgaat naar andere drugsmonsters.

Cocaïnemonsters ingeleverd bij testlocaties

  • In 2022 betrof 5,0% van het totaal bij het DIMS aangeleverde samples cocaïne (905 cocaïnemonsters). Cocaïne was daarmee de derde meest ingeleverde drug, na ecstasypillen/MDMA-poeders (respectievelijk 65% en 9%) en 2C-B (5%).
  • Het aandeel cocaïne is in de afgelopen twee jaren echter wel wat gedaald (11,0% in 2020 versus 7,9% in 2021 en 5,0% in 2022). De daling in het aandeel cocaïnemonsters kan een indicatie zijn dat de populariteit van cocaïne wat afneemt, maar hierbij moet ook de kanttekening gemaakt worden dat cocaïnemonsters een relatief grote kans hebben om tijdens drukte door het DIMS of door een instelling tegengehouden te worden, iets wat voor de coronapandemie dan ook regelmatig gebeurde. Dit komt omdat het DIMS meer dan genoeg cocaïnemonsters ontvangt om de markt te kunnen monitoren en bij drukte de prioriteit vaak uitgaat naar andere drugsmonsters.
  • Cocaïne wordt vrijwel uitsluitend aangeleverd in poedervorm (cocaïne-HCI, “snuifcoke”). In enkele gevallen wordt de base variant van cocaïne (“basecoke” of “crack”) aangetroffen (6 keer in 2022).

Samenstelling van cocaïnemonsters

  • De meeste (93,9%) cocaïnepoeders bevatten daadwerkelijk cocaïne, dit percentage is vergelijkbaar met de voorgaande jaren.
  • Het gemiddelde concentratie cocaïne vertoonde een opvallende stijging van 49,2% in 2011 naar 71,3% cocaïne base in 2022. De cocaïne is zeer zuiver, ook vergeleken met andere Europese landen ​[2]​. Daarbij is 89% het maximaal haalbare volumepercentage van cocaïne base in snuifcocaïne (cocaïne-HCL).
  • De meerderheid van de ingeleverde cocaïne-poeders (64,0%) bevat alleen cocaïne, en geen enkel ander versnijdingsmiddel. Meer dan een derde (36,0%) bevat cocaïne en een versnijdingsmiddel en 26,4% bevat cocaïne en levamisol.
  • Het percentage cocaïnepoeders zonder versnijdingen is gestegen van 17,0% in 2014 tot 64,0% in 2022, een enorme stijging.
  • Het percentage cocaïnepoeders dat cocaïne en een andere vervuiling bevatte daalde van 83,0% in 2024 tot 36,0% in 2022. Als cocaïnepoeder versneden is met een ander middel dan levamisol dan is dat meestal met fenacetine (5,8%), cafeïne (3,8%) of procaïne (3,1%) (zie figuur hieronder).
  • Cocaïnepoeder met alleen cocaïne en levamisol daalde van 74% in 2025 tot 26,4% in 2022, een enorme daling. Als levamisol wordt aangetroffen in cocaïnepoeders, dan gaat het meestal om een concentratie rond de 10%, dit is al jaren ongeveer gelijk.
  • In poeders die als cocaïne gekocht werden maar geen cocaïne bevatte werd het vaakst amfetamine (5,0%), cafeïne (4,0%) of ketamine (3,0%) aangetroffen. Andere middelen werden in minder dan 2,5% van de gevallen aangetroffen.

Aanvullende informatie

Bronnen

  1. 1.
    Hutten N, Smit-Rigter L. Jaarbericht 2022 Drugs Informatie en Monitoring Systeem (DIMS). Utrecht: Trimbos-instituut; 2023.
  2. 2.
    EMCDDA. European Drug Report 2021: Trends and Developments. Luxembourg: Publications Office of the European Union; 2021.

Hoe te verwijzen

    Nationale Drug Monitor, editie 2024. . . Geraadpleegd op: . Trimbos-instituut, Utrecht & WODC, Den Haag.