In het kort: Het gebruik van ecstasy (XTC) onder 16- tot 18-jarige mbo- en hbo-studenten schommelde tussen 2015 en 2021 rond de 9% (ooitgebruik). Onder hbo- en wo- studenten van 16 jaar en ouder is het ecstasygebruik onveranderd gebleven tussen 2021 en 2023 (3-4% laatste-maand-gebruik). In Amsterdam is het laatste-jaar-gebruik van ecstasy onder mbo-studenten afgenomen tussen 2016 en 2021 van 15,1% naar 8,6%.
Snel naar:
Studenten van het mbo en hbo
De Middelenmonitor mbo-hbo gaf voor het ecstasygebruik onder 16-18-jarige mbo- en hbo-studenten in 2021 het volgende beeld [3]:
- In 2021 gebruikten minder dan één op de tien mbo- en hbo-studenten ooit ecstasy in het leven (9,1%).
- Het gebruik van ecstasy ooit in het leven is vrij constant sinds 2015. Het ooitgebruik van ecstasy is in 2021 (9,1%) wat hoger dan in 2019 (7,3%) maar het verschil is niet significant.
- Het gebruik van ecstasy onder mbo- en hbo-studenten in de afgelopen maand ligt sinds 2015 rond de 3%, met uitzondering van 2017 toen het gebruik op een lager niveau lag (2,1%) vergeleken met 2,7% in 2021.
- Het percentage 16-jarige mbo-studenten dat ooit ecstasy heeft gebruikt (5,5%) verschilt niet significant van het percentage 16-jarige scholieren van het regulier voortgezet onderwijs (vmbo, havo, vwo) (5,2%).
- Onder 17- en 18-jarigen lijkt het gebruik van ecstasy onder mbo-studenten wat hoger dan onder hbo-studenten, maar de verschillen zijn niet significant.
Studenten van het hbo en de universiteit
Onderstaande resultaten zijn afkomstig uit de Monitor Mentale Gezondheid en Middelengebruik Studenten hoger onderwijs (MMMS) [7]. Het onderzoek kent enkele methodologische beperkingen, zoals een laag responspercentage (6,5% in 2023) en onder-/oververtegenwoordiging van bepaalde groepen. Door weging is de data meer representatief gemaakt. Er kan echter niet worden uitgesloten dat de resultaten vertekend zijn en daarmee niet representatief voor de totale studentenpopulatie in Nederland. De resultaten moeten dus voorzichtig worden geïnterpreteerd. De MMMS gaf voor het ecstasygebruik onder hbo- en wo-studenten van 16 jaar en ouder in 2023 het volgende beeld:
- Ecstasy is na cannabis de meest gebruikte drug. Eén op de vijf (21%) studenten gebruikte ecstasy ooit in het leven. Een kleiner deel (14%) gebruikte ecstasy in het afgelopen jaar. Het gebruik in de laatste maand kwam voor onder 4% van de ondervraagde studenten.
- Het laatste-maand-gebruik is in 2023 vergelijkbaar met de eerste meting in 2021 (3%).
- Ecstasygebruik komt in sommige groepen meer voor dan in andere groepen. De analyses (gecorrigeerd voor de mogelijke invloed van gender, leeftijd, herkomst, onderwijstype en onderwijsvorm) laten het volgende beeld zien:
- Gender, migratieachtergrond en opleidingsvorm hangen samen met laatste-maand-ecstasygebruik. Ten opzichte van mannen is er onder vrouwen minder vaak sprake van ecstasygebruik (4% versus 3%). Ten opzichte van studenten zonder migratieachtergrond komt onder internationale studenten ecstasygebruik minder vaak voor (4% versus 3%). Ten opzichte van voltijd studenten komt onder niet-voltijd studenten ecstasygebruik minder vaak voor (4% versus 2%).
- Er zijn geen verschillen in ecstasygebruik naar leeftijd (16 t/m 21 jaar, 22 t/m 25 jaar, 16 t/m 29 jaar en 30 jaar en ouder) en onderwijstype (hbo, wo).
Mbo-studenten in Amsterdam
Ook in de Monitor Antenne Amsterdam wordt het ecstasygebruik van mbo-studenten uitgevraagd [8]. Het is van belang om op te merken dat het hier om een oudere leeftijdsgroep (gemiddeld 19,0 jaar) gaat dan in de hierboven genoemde mbo-hbo monitor (gemiddeld 17,3 jaar). De percentages zijn daarom niet een op een vergelijkbaar.
- In 2021 had een op de acht mbo-studenten in Amsterdam ervaring met het gebruik van ecstasy (13,0%).
- Bijna een op de tien gaf aan in het afgelopen jaar ecstasy te hebben gebruikt (8,6%).
- Het gebruik van ecstasy in de laatste vier weken was 2,9%.
- Het laatste-jaar-gebruik van ecstasy is sinds de laatste meting onder mbo-studenten in Amsterdam afgenomen van 15,1% in 2016 tot 8,6% in 2021.
Aanvullende informatie
Bronnen
- 1.Verdurmen JE, Van Dorsselaer S, Monshouwer K. Middelengebruik onder studenten van 16-18 jaar op het MBO en HBO 2015. Utrecht: Trimbos-instituut; 2016.
- 2.Tuithof M, Van Dorsselaer S, Monshouwer K. Middelengebruik onder studenten van 16-18 jaar op het MBO en HBO 2017. Utrecht: Trimbos-instituut; 2018.
- 3.Monshouwer K, Tuithof M, Van Dorsselaer S. Middelengebruik onder studenten van 16-18 jaar op het MBO en HBO 2021. Utrecht: Trimbos-instituut; 2022.
- 4.Van Dorsselaer S, De Beurs D, Monshouwer K. Middelengebruik onder studenten van 16-18 jaar op het MBO en HBO 2019. Utrecht: Trimbos-instituut; 2020.
- 5.Dopmeijer JM, Nuijen Jasper, Busch MCM, Tak NI. Monitor Mentale gezondheid en Middelengebruik Studenten hoger onderwijs Deelrapport I Mentale gezondheid van studenten in het hoger onderwijs. Utrecht, the Netherlands: RIVM, GGD GHOR, Trimbos-instituut; 2021 p. 1–116.
- 6.Dopmeijer JM, Nuijen Jasper, Busch MCM, Tak NI. Monitor Mentale gezondheid en Middelengebruik Studenten hoger onderwijs Deelrapport II Middelengebruik van studenten in het hoger onderwijs. Utrecht, the Netherlands: RIVM, GGD GHOR, Trimbos-instituut; 2021 p. 1–123.
- 7.Nuijen J, Verweij A, Dopmeijer J, Van Wamel A, Schouten F, Buijs M, et al. Monitor Mentale gezondheid en Middelengebruik Studenten hoger onderwijs 2023. RIVM en Trimbos-instituut; 2023.
- 8.Benschop A, Nabben T. Antenne Amsterdam 2021: Trends in gebruik van alcohol, tabak, cannabis en andere drugs. Amsterdam: Hogeschool van Amsterdam; 2022.
Hoe te verwijzen
Nationale Drug Monitor, editie 2024. . . Geraadpleegd op: . Trimbos-instituut, Utrecht & WODC, Den Haag.