Lachgas
Home ❯ Lachgas ❯ 13.3.3 Studenten

13.3.3 Studenten

Wijzigingsdatum: 25 | 04 | 2023

In deze paragraaf:

In het kort: Alhoewel het lachgasgebruik tussen 2019 en 2021 is gedaald onder MBO- en HBO-studenten, is onder degenen die wel gebruikten het percentage dat tien ballonnen per keer of meer gebruikte juist toegenomen. Ook onder MBO-studenten in Amsterdam daalde het lachgasgebruik tussen 2016 en 2021, maar nam onder degenen die wel lachgas gebruikten de frequentie van gebruik toe. In 2021 waren er tussen het HBO en de universiteit geen grote verschillen in het percentage studenten dat in het voorgaande jaar lachgas had gebruikt.

Snel naar:

Gegevensbronnen

Om een beeld te krijgen van het middelengebruik onder jongeren van 16 t/m 18 jaar, onderzoekt het Trimbos-instituut sinds 2015 elke twee jaar het middelengebruik onder MBO- en HBO-studenten in deze leeftijdsgroep met de Middelenmonitor MBO-HBO ​[1–4]​. Deze monitor onderzocht in 2017, 2019 en 2021 het lachgasgebruik onder 16-18 jarige studenten van het MBO en het HBO. Het gaat om een landelijk onderzoek. In 2021 namen 4.103 studenten deel aan het onderzoek ​[4]​.

Daarnaast is in 2021 voor het eerst een grootschalig onderzoek verricht naar de mentale gezondheid en middelengebruik onder studenten van het hoger onderwijs (HBO en WO). Ook deze monitor zal iedere twee jaar worden uitgevoerd. Deze Monitor Mentale gezondheid en Middelengebruik Studenten hoger onderwijs is ontwikkeld en uitgevoerd door een consortium van het Rijksinstituut voor Volksgezondheid en Milieu (RIVM), de brancheorganisatie van de Gemeentelijke Gezondheidsdiensten en Geneeskundige Hulpverleningsorganisaties in de Regio (GGD GHOR Nederland) en het Trimbos-instituut (zie bijlage B9). Deze monitor is gestart vanwege zorgen over de mentale gezondheid, het middelengebruik en de interactie tussen die twee factoren onder studenten ​[5,6]​. In 2021 namen 28.442 studenten deel, verdeeld over 15 instellingen voor hoger onderwijs ​[5,6]​. Het middelengebruik werd vergeleken tussen studenten in het HBO en studenten op de universiteit, maar is voor lachgas niet getoetst op statistische significantie.

De Antenne Amsterdam voerde in 2016 en 2021 een vragenlijstonderzoek uit onder studenten van Amsterdamse MBO-scholen (bijlage B8) ​[7,8]​. De vragenlijst bevat vragen over middelengebruik en werd afgenomen door veldwerkers. In 2021 deden 1.174 MBO-studenten (> 16 jaar) van acht MBO-scholen in Amsterdam mee aan het onderzoek. De gemiddelde leeftijd was 19 jaar. Cijfers over middelengebruik zijn gebaseerd op gewogen data ​[8]​.

Studenten van het MBO en HBO

De Middelenmonitor MBO-HBO gaf voor het lachgasgebruik onder 16-18 jarige MBO-HBO studenten in de periode 2015-2021 het volgende beeld ​[4]​:

  • In 2021 had 20,3% van de 16 t/m 18 jarige MBO- en HBO-studenten ooit in het leven lachgas gebruikt, 3,6% gebruikte lachgas in de afgelopen maand.
  • Het ooitgebruik van lachgas liet onder studenten van het MBO en HBO een duidelijke piek zien in 2017 (28,7%) en 2019 (30,0%). In 2021 daalde het ooitgebruik naar 20,3% en was daarmee weer op het niveau van 2015 (19,8%).
  • Het laatste-maand-gebruik piekte ook in 2017 (6,4%) en 2019 (8,1%), maar lag in 2021 (3,6%) lager dan in 2015 (5,2%).
  • Het gebruik van lachgas lijkt hoger onder studenten van het MBO hoger dan onder studenten van het HBO, maar de verschillen zijn niet significant.
  • Het ooitgebruik van lachgas ligt hoger onder 16- en 17-jarige MBO-studenten dan onder 16- en 17-jarige scholieren van het regulier voortgezet onderwijs. Het laatste-maand-gebruik verschilt niet.
  • Van de 16 t/m 18 jarige MBO- en HBO-studenten die in de afgelopen maand lachgas gebruikten, deed de meerderheid (84%) dit maximaal 5 keer. De overige 16% gebruikte vaker dan 5 keer.
  • Van de laatste-maand-gebruikers gaf vier op de tien (44%) aan gemiddeld 10 ballonnen per keer of meer te gebruiken. In 2019 was dit percentage nog een stuk lager, toen gaf 24% van de laatste-maand-gebruikers aan tien ballonnen of meer per keer te gebruiken.

Studenten van het HBO en de universiteit

  • Ruim een op de vier (28,3%) studenten gebruikte lachgas ooit in het leven ​[6]​. Er waren geen grote verschillen in het percentage studenten dat ervaring heeft met lachgas op het HBO (27,3%) en de universiteit (29,7%). 
  • Een kleiner deel van de studenten (8,9%) gebruikte lachgas in het afgelopen jaar. Ook wat betreft het laatste-jaar-gebruik waren er geen grote verschillen tussen studenten van het HBO (8,8%) en studenten van de universiteit (9,0%).
  • In totaal gaf 1,5% van de studenten aan lachgas in de laatste maand te hebben gebruikt; het percentage laatste-maand gebruikers was onder studenten van het HBO en studenten van de universiteit ongeveer gelijk (1,6% versus 1,4%).
  • Het laatste-jaar-gebruik van lachgas onder studenten (9%) is vergelijkbaar met het laatste-jaar-gebruik onder 18-29-jarigen in de algemene bevolking (4-15%), hoewel de leeftijdsgroep in de Monitor Mentale Gezondheid en Middelengebruik Studenten hoger onderwijs iets afwijkt (18+) ten opzichte van deze leeftijdsgroep (18-29).

MBO-studenten in Amsterdam

Ook in de Monitor Antenne Amsterdam wordt het lachgasgebruik van MBO-studenten uitgevraagd ​[8]​. Het is van belang om op te merken dat het hier om een oudere leeftijdsgroep (gemiddeld 19,0 jaar) gaat dan in de hierboven genoemde MBO-HBO monitor (gemiddeld 17,3 jaar). De percentages zijn daarom niet een op een vergelijkbaar.

  • In 2021 had een kwart (24%) van de Amsterdamse MBO-studenten ervaring met lachgas ​[8]​. Ongeveer een op de zeven (14%) gebruikte lachgas in het afgelopen jaar en een op de twintig (5%) gebruikte lachgas in de afgelopen maand.
  • Van de laatste-jaar-gebruikers gebruikt de meerderheid (62%) maximaal een paar keer per jaar, 3% gaf aan dagelijks te gebruiken.
  • Ruim een kwart (27%) van de laatste-jaar-gebruikers gaf aan te willen minderen of stoppen met lachgas.
  • In vergelijking met 2016 daalde het percentage ooit- laatste-jaar- en laatste-maand-gebruikers onder de Amsterdamse MBO-studenten. Opvallend is dat onder degenen die wel lachgas gebruikten de frequentie van gebruik toe nam, van gemiddeld 11 dagen per jaar naar gemiddeld 33 dagen per jaar.

Tabel 13.3.4 Percentage lachgasgebruikers onder studenten

Aanvullende informatie

Bronnen

  1. 1.
    Verdurmen JE, Van Dorsselaer S, Monshouwer K. Factsheet: Middelengebruik onder studenten van 16-18 jaar op het MBO en HBO 2015. Utrecht: Trimbos-instituut; 2016.
  2. 2.
    Tuithof M, Van Dorsselaer S, Monshouwer K. Middelengebruik onder studenten van 16-18 jaar op het MBO en HBO 2017. Utrecht: Trimbos-instituut; 2018.
  3. 3.
    Van Dorsselaer S, De Beurs D, Monshouwer K. Middelengebruik onder studenten van 16-18 jaar op het MBO en HBO 2019. Utrecht: Trimbos-instituut; 2020.
  4. 4.
    Monshouwer K, Tuithof M, Van Dorsselaer S. Middelengebruik onder studenten van 16-18 jaar op het MBO en HBO 2021. Utrecht: Trimbos-instituut; 2022.
  5. 5.
    Dopmeijer JM, Nuijen Jasper, Busch MCM, Tak NI. Monitor Mentale gezondheid en Middelengebruik Studenten hoger onderwijs Deelrapport I Mentale gezondheid van studenten in het hoger onderwijs. Utrecht, the Netherlands: RIVM, GGD GHOR, Trimbos-instituut; 2021 p. 1–116.
  6. 6.
    Dopmeijer JM, Nuijen Jasper, Busch MCM, Tak NI. Monitor Mentale gezondheid en Middelengebruik Studenten hoger onderwijs Deelrapport II Middelengebruik van studenten in het hoger onderwijs. Utrecht, the Netherlands: RIVM, GGD GHOR, Trimbos-instituut; 2021 p. 1–123.
  7. 7.
    Nabben T, Luijk SJ, Benschop A, Korf DJ. Antenne 2016: Trends in alcohol, tabak en drugs bij jonge Amsterdammers. Amsterdam: Rozenberg Publishers; 2017.
  8. 8.
    Benschop A, Nabben T. Antenne Amsterdam 2021: Trends in gebruik van alcohol, tabak, cannabis en andere drugs. Amsterdam: Hogeschool van Amsterdam; 2022.

Hoe te verwijzen

    Nationale Drug Monitor, editie 2023. . . Geraadpleegd op: . Trimbos-instituut, Utrecht & WODC, Den Haag.

In deze paragraaf:

Accessibility by WAH