In het kort: Onder uitgaanders worden hoge percentages rokers aangetroffen, maar ook onder de uitgaanders is de afgelopen jaren een lichte daling te zien in het percentage rokers.
Snel naar:
Uitgaanders in Nederland
In Het Grote Uitgaansonderzoek (HGU) 2020 [1] is het middelengebruik in kaart gebracht van 4.824 uitgaande jongeren en jongvolwassenen van 16-35 jaar die in het afgelopen jaar tenminste één keer een festival of club hebben bezocht.
- Van de uitgaanders had 73,3% ooit gerookt en 60,4% had in het afgelopen jaar gerookt (zie onderstaande tabel).
- Het percentage dat in het afgelopen jaar had gerookt lag hoger onder mannen, laag- en middelbaar opgeleiden, inwoners van zeer sterk stedelijke gebieden, frequente kroegbezoekers, frequente clubbezoekers en frequente feestbezoekers.
- Op de dagen waarop de respondenten uitgingen, rookten de laatste-jaar-rokers meer sigaretten (gemiddeld 11,1) dan op de dagen waarop ze niet uitgingen (gemiddeld 7,5 sigaretten).
- In het afgelopen jaar had 22,4% een e-sigaret gerookt en had 16,3% een waterpijp gerookt.
- Van de uitgaanders die in het afgelopen jaar hadden gerookt, had 40,6% dagelijks gerookt, 11,4% een paar keer per week, 6,0% eens per week, 9,7% een paar keer per maand, 5,5% eens per maand, 20,1% een paar keer en 6,9% had slechts een keer gerookt in het afgelopen jaar.
- Vergeleken met Het Grote Uitgaansonderzoek uit 2016 daalde het percentage dat in het afgelopen jaar had gerookt van 68,8% in 2016 naar 60,4% in 2020 [1,2]. Onder de laatste-jaar-rokers daalde in deze periode het percentage dagelijkse rokers van 47% in 2016 naar 40,6% in 2020 [1,2].
Uitgaanders in Amsterdam en Gooi en Vechtstreek
De Amsterdamse Antenne-monitor peilt (bijna) jaarlijks het rookgedrag onder verschillende groepen uitgaande jongeren en jongvolwassenen (zie tabel).
- In 2019 constateerde de Amsterdamse Antenne-monitor [3] de volgende algemene trend: “Tien jaar geleden konden café- en clubgangers overal nog sigaretten en/of joints roken. Vanwege stringentere regelgeving is het tabaksgebruik in de reguliere horeca nu nagenoeg uitgebannen. De sigarettenautomaten zijn in hoog tempo uit clubs en cafés verdwenen en er zijn slechts nog een paar vierkante meter over voor bezoekers die zich niet kunnen bedwingen. Het roken van sigaretten en joints in speciale cabines wordt nog oogluikend toegestaan, maar een algeheel rookverbod maakt daar naar verwachting in 2021 definitief een einde aan.”
- In 2018 had 55,4% van alle Amsterdamse cafébezoekers in de afgelopen maand gerookt [4]. Dagelijks werd er door 18,7% van deze groep gerookt. Jongeren en jongvolwassenen rookten meer dan de 30-plussers. In de afgelopen maand hadden de jongeren onder de 20 jaar het vaakst gerookt (63,6%). De e-sigaret met nicotine was door 19,8% van de cafébezoekers ooit gebruikt en een waterpijp met nicotine door 69,1%.
- De Amsterdamse cafébezoekers rookten vaker tijdens het cafébezoek dan ervoor of erna.
- De afgelopen 18 jaar is het aandeel laatste-maand-rokers onder de Amsterdamse uitgaanders ongeveer gelijk gebleven. In die periode is het aandeel dagelijkse rokers wel significant verminderd. Het percentage dagelijkse rokers daalde namelijk van 26,4% in 2014 naar 18,7% in 2018 [4].
- In de regio Gooi- en Vechtstreek, waar in 2018 ook een Antenne-onderzoek is uitgevoerd onder uitgaanders, wordt vaker gerookt door de cafébezoekers dan in Amsterdam: 61% rookte in de afgelopen maand en 33% rookte elke dag [5].
Uitgaanders in Den Haag
Uit een Haags onderzoek in 2017 naar het uitgaansgedrag van jongeren en studenten tot en met 35 jaar in de gemeenten Den Haag, Zoetermeer en Westland blijkt dat deze (uitgaande) jongeren ongeveer twee keer zo vaak roken als jongeren uit de algemene bevolking in dezelfde leeftijdsgroep (zie onderstaande tabel).
- Twee derde van de uitgaanders heeft in het afgelopen jaar gerookt en 59% in de afgelopen maand. Een vijfde (22%) rookt dagelijks.
- Van de studenten van de Haagse Hogeschool heeft zes op de tien (59%) in het afgelopen jaar gerookt, 46% in de afgelopen maand. Een op de zes rookt dagelijks (16%) [6].
Tabel 12.3.6 Roken onder uitgaande jongeren en jongvolwassenen
Aanvullende informatie
Bronnen
- 1.Monshouwer K, Van Miltenburg CJA, Van Beek RJJ, Den Hollander W, Schouten F, Blankers M, et al. Het Grote Uitgaansonderzoek 2020: Uitgaanspatronen, middelengebruik, gezondheid en intentie tot stoppen of minderen onder uitgaande jongeren en jongvolwassenen. Utrecht: Trimbos-instituut; 2021.
- 2.Monshouwer K, Van der Pol P, Drost YC, Van Laar MW. Het Grote Uitgaansonderzoek 2016: Uitgaanspatronen, middelengebruik en preventieve maatregelen onder uitgaande jongeren en jongvolwassenen. Utrecht: Trimbos-instituut; 2016.
- 3.Nabben T, Benschop A. Antenne 2019: Trends in alcohol, tabak en drugs bij jonge Amsterdammers. Amsterdam: Rozenberg Publishers; 2020.
- 4.Korf DJ, Nabben T, Benschop A. Antenne 2018: Trends in alcohol, tabak en drugs bij jonge Amsterdammers. Amsterdam: Rozenberg Publishers; 2019.
- 5.Korf DJ, Benschop A, Nabben T. Antenne Gooi en Vechtstreek 2018. Amsterdam: Hogeschool van Amsterdam/Jellinek.; 2019.
Hoe te verwijzen
Nationale Drug Monitor, editie 2023. . . Geraadpleegd op: . Trimbos-instituut, Utrecht & WODC, Den Haag.