Alcohol
Home ❯ Alcohol ❯ 11.2 Gebruik: volwassenen

11.2 Gebruik: volwassenen

Wijzigingsdatum: 02 | 12 | 2025

In deze paragraaf:

11.2.1 Alcoholgebruik onder volwassenen

Hoeveel volwassenen drinken alcohol?

In het kort: In 2024 had ruim driekwart van de volwassenen weleens alcohol gedronken. 45,4% hield zich aan het advies van de Gezondheidsraad. Iets meer dan 5% van de volwassenen dronk overmatig en 7,2% was een zware drinker. Vrouwen, 75-plussers, volwassenen met een opleiding in het basisonderwijs, lbo, mavo, vmbo of mbo niveau 1, volwassenen met een niet-Europese herkomst en volwassenen in (zeer) sterk stedelijke gebieden hielden zich het vaakst aan het advies van de Gezondheidsraad. Overmatig drinken was het hoogst onder mannen, 18-19-jarigen, 20-24-jarigen en 65-74-jarigen en volwassenen met een Nederlandse of Europese herkomst. Zwaar drinken was het hoogst onder mannen, 18-19-jarigen en 20-24-jarigen, volwassenen met een Nederlandse herkomst en volwassenen in weinig/niet sterk stedelijke gebieden.

Snel naar:
Weleens drinken en drinken volgens het advies van de Gezondheidsraad
Overmatig en zwaar drinken

Ruim driekwart van de volwassenen drinkt weleens alcohol

In 2024 had ruim driekwart (76,8%) van de Nederlandse volwassenen van 18 jaar en ouder in het laatste jaar weleens alcohol gedronken. Dat komt neer op ongeveer 11 miljoen volwassenen. Bijna de helft (45,4%) van de volwassenen hield zich aan het advies van de Gezondheidsraad en dronk niet of maximaal één glas alcohol per dag. Dat komt neer op ongeveer 6,5 miljoen volwassenen.

Meer mannen dan vrouwen drinken alcohol; vrouwen houden zich vaker aan het advies van de Gezondheidsraad

Het percentage volwassen dat in 2024 weleens alcohol dronk is hoger onder mannen (81,9%) dan onder vrouwen (71,8%). Het percentage volwassenen dat zich aan het advies van de Gezondheidsraad hield is hoger onder vrouwen (54,6%) dan onder mannen (36,1%).

Alcoholgebruik komt het meest voor onder 18-29-jarigen; 75-plussers houden zich het vaakst aan het advies van de Gezondheidsraad

Het percentage volwassen dat in 2024 weleens alcohol dronk is over het algemeen iets hoger onder 18-29-jarigen dan onder de andere leeftijdsgroepen. 75-plussers drinken het minst vaak. Andersom is het percentage volwassenen dat zich houdt aan het advies van de Gezondheidsraad het hoogst onder 75-plussers en het laagst onder 18-29-jarigen.

Alcoholgebruik komt het vaakst voor onder hbo- en universitair opgeleiden; volwassenen met een basisopleiding houden zich het vaakst aan het advies van de Gezondheidsraad

Het percentage volwassenen dat in 2024 weleens alcohol dronk is het hoogst onder volwassenen met een hbo- of universitaire opleiding (84,9%) en het laagst onder volwassenen met een opleiding op het basisonderwijs, lbo, mavo, vmbo of mbo niveau 1 (63,8%). Het percentage volwassenen dat zich aan het advies van de Gezondheidsraad hield is het hoogst onder volwassenen met een opleiding op het basisonderwijs, lbo, mavo, vmbo of mbo niveau 1 (57,0%) en het laagst onder volwassenen met een hbo- of universitaire opleiding (39,1%).

Alcoholgebruik komt vaker voor onder volwassenen met een Nederlandse of Europese herkomst; volwassenen met een niet-Europese herkomst houden zich het vaakst aan het advies van de Gezondheidsraad

Het percentage volwassenen dat in 2024 weleens alcohol dronk is hoger onder volwassenen met een Nederlandse (81,6%) of Europese herkomst (80,0%) en het laagst onder volwassenen met een niet-Europese herkomst (54,7%). Het percentage volwassenen dat zich aan het advies van de Gezondheidsraad hield was hoger onder volwassenen met een niet-Europese herkomst (66,2%) dan onder volwassenen met een Nederlandse (40,7%) of Europese herkomst (44,5%).

Alcoholgebruik komt vaker voor onder volwassenen in weinig/niet stedelijke gebieden; volwassenen in (zeer) stedelijke gebieden houden zich vaker aan het advies van de Gezondheidsraad

Het percentage volwassenen dat in 2024 weleens alcohol dronk is hoger onder volwassenen in weinig/niet stedelijke gebieden (79,0%) dan onder mensen in (zeer) sterk stedelijke gebieden (75,8%). Het percentage volwassenen dat zich aan het advies van de Gezondheidsraad hield was hoger onder volwassenen in (zeer) sterk stedelijke gebieden (46,6%) dan onder volwassenen in weinig/niet stedelijke gebieden (43,7%).

Weleens drinken en drinken volgens de het advies van de Gezondheidsraad verschilt per regio

Uit de Gezondheidsmonitor Volwassenen en Ouderen uit 2024 blijkt dat er regionale verschillen zijn in het percentage volwassenen van 18 jaar en ouder dat zich houdt aan het advies van de Gezondheidsraad (niet drinken of maximaal 1 glas per dag) ​[1]​. Per GGD-regio varieerde het drinken volgens het advies van de Gezondheidsraad van 40,0% (GGD-regio Hart voor Brabant) tot 52,7% (GGD-regio Flevoland). Het percentage volwassenen dat de afgelopen 12 maanden alcohol had gedronken varieerde van 72,5% (GGD-regio Rotterdam-Rijnmond) tot 81,0% (GGD-regio Gooi en Vechtstreek). 

Uit Gezondheidsmonitor Jongvolwassenen uit 2024 blijkt dat er ook regionale verschillen zijn in het gebruik van alcohol in de leeftijdsgroep 16-25 jaar ​[2]​. Het drinken volgens het advies van de Gezondheidsraad varieerde van 33,9% (GGD-regio Twente) tot 54,5% (GGD-regio Flevoland). Het weleens drinken van alcohol varieerde van 76,6% (GGD-regio Flevoland) tot 88,1% (GGD-regio Groningen).

Ruim één op de twintig volwassenen drinkt overmatig en 7,2% is een zware drinker

In 2024 dronk ruim één op de twintig (5,5%) Nederlandse volwassenen van 18 jaar en ouder overmatig alcohol. Daarnaast dronk 7,2% van de volwassenen zwaar. Dat komt neer op 790 duizend volwassenen die overmatig dronken en ruim 1 miljoen volwassenen die zwaar dronken.

Er is overlap tussen deze groepen; 3,2% van de volwassen Nederlanders (460 duizend volwassenen) dronk overmatig én zwaar. Daarnaast dronk 6,1% (880 duizend volwassenen) overmatig óf zwaar.

Meer mannen dan vrouwen drinken overmatig of zwaar

Het percentage volwassenen dat in 2024 overmatig dronk is hoger onder mannen (6,9%) dan onder vrouwen (4,2%). Dit geldt ook voor zwaar drinken.

Jongvolwassenen drinken relatief vaak overmatig of zwaar

Het percentage volwassenen dat in 2024 overmatig dronk is hoger onder 18-19-jarigen (7,9%), 20-24-jarigen (9,7%) en 65-74-jarigen (7,2%) dan onder de andere leeftijdsgroepen. Zwaar drinken was hoger onder 18-19-jarigen en 20-24-jarigen dan onder de andere leeftijdsgroepen. Onder 75-plussers was dit percentage het laagst (2,1%).

Geen verschillen in overmatig of zwaar drinken tussen verschillende opleidingsniveaus

Er waren in 2024 geen verschillen in overmatig drinken tussen de verschillende opleidingsniveaus. Ook zwaar drinken verschilde niet tussen de opleidingsniveaus.

Volwassenen met een Nederlandse of Europese herkomst drinken het vaakst overmatig; volwassenen met een Nederlandse herkomst drinken vaker zwaar

Het percentage volwassenen dat in 2024 overmatig dronk was hoger onder volwassenen met een Nederlandse (6,2%) of Europese herkomst (excl. NL) (5,8%) dan onder volwassenen met een niet-Europese herkomst (2,3%). Zwaar drinken was hoger onder volwassenen met een Nederlandse herkomst (8,1%) dan onder volwassenen met een niet-Europese herkomst (4,4%).

Volwassenen in weinig/niet stedelijke gebieden drinken vaker zwaar dan volwassenen in (zeer) sterk stedelijke gebieden

Het percentage volwassenen dat in 2024 overmatig dronk verschilde niet tussen de verschillende stedelijkheidsniveaus. Zwaar drinken was hoger onder volwassenen in weinig/niet stedelijke gebieden (8,7%) dan onder volwassenen in (zeer) sterk stedelijke gebieden (6,5%).

Overmatig en zwaar drinken verschilt per regio

Uit de Gezondheidsmonitor Volwassenen en Ouderen uit 2024 blijkt dat er regionale verschillen zijn in het overmatig en zwaar drinken onder volwassenen van 18 jaar en ouder ​[1]​. Per GGD-regio varieerde het percentage overmatig drinkers van 3,4% (GGD-regio Flevoland) tot 7,4% (GGD-regio Amsterdam). Zwaar drinken varieerde van 6,1% (GGD-regio Flevoland) tot 11,4% (GGD-regio Twente). 

Uit de Gezondheidsmonitor Jongvolwassenen uit 2024 blijkt dat er ook regionale verschillen zijn in het gebruik van alcohol in de leeftijdsgroep 16-25 jaar ​[2]​. Per GGD-regio varieerde het percentage zware drinkers van 13,2% (GGD-regio Flevoland) tot 29,0% (GGD-regio Twente). Overmatig drinken is niet uitgevraagd in dit onderzoek.

Meer cijfers of verdiepende informatie?

Zie het cijferdossier van het Expertisecentrum Alcohol voor meer cijfers en verdiepende informatie over alcoholgebruik.

Meer informatie over de onderzoeken op deze pagina
Landelijke cijfers over middelengebruik onder volwassenen

Landelijke prevalentiecijfers over middelengebruik onder volwassenen worden verzameld in de Leefstijlmonitor. De Leefstijlmonitor bestaat uit meerdere bronnen. Voor drugs gaat het om de Gezondheidsenquête (GE) en de Aanvullende Module Middelen (LSM-A Middelen). Beide onderzoeken zijn representatief voor de volwassen Nederlandse bevolking. Zie voor meer informatie: Bijlage A.

De hoofdbron voor middelengebruik onder volwassenen van 18 jaar en ouder is de Gezondheidsenquête (GE). De GE wordt elk jaar uitgevoerd door het CBS. De gegevens over onder andere middelengebruik worden verzameld met een online vragenlijst of persoonlijk interview. Bij het persoonlijke interview vullen deelnemers gevoelige vragen over bijvoorbeeld drugsgebruik zelf in via een computer. Het gebruik van alcohol wordt sinds 2014 op vergelijkbare wijze uitgevraagd in de vragenlijst van de GE. In 2024 vulden 7.740 volwassenen van 18 jaar en ouder de vragenlijst van de GE in.

Verdiepende gegevens over middelengebruik komen uit de Aanvullende Module Middelen (LSM-A Middelen). De LSM-A Middelen is een aparte verdiepende vragenlijst die sinds 2016 om de twee jaar wordt uitgezet. In 2024 vulden 10.085 volwassenen van 18 jaar en ouder de vragenlijst van de LSM-A Middelen in.

Regionale cijfers

Naast de landelijke cijfers uit de Leefstijlmonitor zijn er ook regionale cijfers over alcoholgebruik beschikbaar uit de GGD Gezondheidsmonitor Volwassenen en Ouderen ​[1]​ en uit de Gezondheidsmonitor Jongvolwassenen ​[2]​. De meest recente gegevens komen uit van de Gezondheidsmonitor Jongvolwassenen uit 2024, toen meer dan 135.000 jongvolwassenen tussen de 16 en 25 jaar de vragenlijst invulden. In tegenstelling tot 2022 werd er in 2024 geen steekproef getrokken; de vragenlijst was via een open link beschikbaar en respondenten werden vooral geworven via sociale media. De resultaten zijn gestandaardiseerd naar GGD-regio, leeftijd en gender om representativiteit te verbeteren, maar de wervingsmethode kan mogelijk leiden tot een oververtegenwoordiging van jongvolwassenen met een slechtere (mentale) gezondheid. Deze cijfers zijn door verschillen in de vraagstelling en leeftijdsgroep niet direct vergelijkbaar met de cijfers uit de GE of de LSM-A Middelen, maar bieden wel inzicht in regionale verschillen in middelengebruik onder 16-25-jarigen.

Definities
  • Weleens alcohol drinken: tenminste eenmaal alcohol gedronken in de afgelopen 12 maanden.
  • Drinken volgens de richtlijn van de Gezondheidsraad: niet drinken of niet meer dan één glas per dag.
  • Overmatig drinken: het drinken van meer dan 21 glazen per week voor mannen en meer dan 14 glazen per week voor vrouwen.
  • Zwaar drinken: het drinken van minstens één keer per week 6 of meer glazen alcohol op één dag voor mannen en het drinken van minstens één keer per week 4 of meer glazen op één dag voor vrouwen.

Aanvullende informatie

Bronnen

  1. 1.
    Gezondheidsmonitor Volwassenen en Ouderen 2024. GGD-en, in samenwerking met RIVM en CBS; 2025.
  2. 2.
    GGD’en, RIVM. Gezondheidsmonitor Jongvolwassenen 2024. https://www.monitorgezondheid.nl/gezondheidsmonitor-jongvolwassenen/2024. 2025.

Hoe te verwijzen

    Nationale Drug Monitor, editie 2025. . . Geraadpleegd op: . Trimbos-instituut, Utrecht & WODC, Den Haag.

In deze paragraaf:

Start met typen en klik op zoeken

Accessibility by WAH