3.1 Over cannabis

Welke soorten cannabis zijn er?

Cannabis is afkomstig van planten, zoals Cannabis sativa en Cannabis indica. Hoewel er vaak verschillende effecten worden toegeschreven aan sativa of indica, is daar in de wetenschappelijke literatuur geen evidentie voor gevonden ​[1]​.

Cannabis omvat wiet, hasj, hennep en andere producten die van de cannabis plant worden gemaakt, zoals cannabisolie. Wiet bestaat uit de gedroogde bloemtoppen en bladeren van de cannabisplant. Hasj is een vast mengsel van de afgescheiden hars verkregen van de cannabisplant. Het wordt geproduceerd door het THC-rijke materiaal van de cannabisplant te verzamelen en samen te persen. Hennep verwijst naar cannabis die 0,2% of minder THC bevat en meestal voor industrieel gebruik geoogst wordt (bijv. kleding, touw, bouwmaterialen). Cannabisolie wordt gemaakt door THC en andere stoffen met verschillende processen uit de plant te halen.

Synthetische cannabinoïden (synthetische cannabis, bijv. ‘Spice’) zijn nieuwe psychoactieve stoffen die de effecten van THC nabootsen. De effecten zijn vaak sterker en kunnen onvoorspelbaar en gevaarlijk zijn (zie pagina’s over Nieuwe Psychoactieve Stoffen). Sinds 2022 zijn er ook producten te koop waarin HHC (hexahydrocannabidinol) aanwezig is. HHC staat niet in de Opiumwet en bezit is dus niet strafbaar. Er is nog weinig bekend over HHC. Gebruikers rapporteren dat HHC minder sterk lijkt dan THC. Er zijn geen gegevens over het aantal gebruikers of incidenten ten gevolge van het gebruik van HHC. Dit hoofdstuk gaat primair over wiet en hasj (samen, tenzij anders aangegeven).

Wat zijn de effecten van cannabis?

Consumenten ervaren cannabis meestal als rustgevend, ontspannend, en geestverruimend, maar het middel kan ook angst en psychotische symptomen veroorzaken. THC (Delta-9-tetrahydrocannabinol) is het belangrijkste psychoactieve bestanddeel van cannabis en verantwoordelijk voor de ‘high’. CBD (cannabidiol) is een cannabinoïde waar je niet ‘high’ van wordt en die sommige negatieve effecten van THC lijkt tegen te gaan, al lijkt het dempende effect van CBD op THC minder groot dan in eerste instantie werd gedacht (zie hier voor meer informatie).

Cannabis bevat meer dan 500 verschillende stoffen, waaronder cannabinoïden (waarvan THC en CBD de belangrijkste zijn), flavanoïden, terpenoïden, olïen, en meer. Het Entourage-effect is de hypothese dat de verschillende stoffen samen werken om de algehele effecten van de plant te creëren. Zie de pagina samenstelling en prijs voor meer informatie.

Op welke manier wordt cannabis gebruikt?

In Nederland wordt cannabis (wiet of hasj) meestal gerookt in een joint: een sigaret met daarin tabak en verkruimelde cannabis (zie pagina gebruikspatronen en wijze van verkrijgen). Het gebruik van cannabis in combinatie met tabak is extra schadelijk. Het verhoogt bijvoorbeeld de kans op het ontwikkelen van een verslaving doordat gebruikers afhankelijk worden van twee middelen, THC en nicotine. Cannabis kan ook puur (zonder tabak) worden gerookt, verdampt, of oraal worden ingenomen (bijv. in de vorm van een spacecake, chocolaatje of drankje).

Valt cannabis onder de Opiumwet?

Wiet en hasj staan op lijst II van de Opiumwet. Cannabisolie staat op lijst I van de Opiumwet. Officieel zijn bijna alle CBD-producten die in Nederland te koop zijn nog steeds verboden, maar er wordt niet tegen opgetreden. Zie de pagina drugsbeleid voor meer informatie.

Kunnen cannabisproducten als medicijn gebruikt worden?

Naast het illegale gebruik is cannabis in Nederland ook erkend als medicijn (zie de pagina’s drugsbeleid, medicinaal gebruik en medicinale cannabisproducten). Er is enig bewijs dat cannabis een gunstig effect kan hebben bij chronische pijn, epilepsie en andere aandoeningen. Het is echter vaak lastig om conclusies te trekken uit klinische studies, omdat ze verschillende cannabissoorten en doseringen gebruiken en veel verschillende aandoeningen onderzoeken ​[2]​.

Wat is het ‘Experiment Gesloten Coffeeshopketen’?

Momenteel wordt de verkoop van cannabis door coffeeshops gedoogd, terwijl de productie en toelevering van cannabis aan coffeeshops illegaal is. Het doel van het ‘experiment gesloten coffeeshopketen’, oftewel het wietexperiment, is om te kijken of en hoe telers op kwaliteit gecontroleerde wiet en hasj gedecriminaliseerd aan coffeeshops kunnen leveren. Voor meer informatie, zie de pagina coffeeshopbeleid voor de wettelijke kaders.

Aanvullende informatie