Nieuwe Psychoactieve Stoffen (NPS) – soms ook aangeduid als ‘legal highs’, ‘research chemicals’, of ‘designer drugs’- zijn psychoactieve stoffen die qua werking vergelijkbaar zijn met de ‘traditionele’ illegale drugs en vaak worden geproduceerd om de drugswetgevingen te omzeilen. NPS vormen een heterogene groep van middelen die zeer verschillende effecten hebben. Lees meer…
Volwassenen
NPS-gebruik in het laatste jaar 3-MMC (2023) en 2C-B (2022)
In 2023 had 1,3% van de Nederlandse volwassenen van 18 jaar en ouder in het laatste jaar 3-MMC gebruikt. In 2022 had 0,7% van de Nederlandse volwassenen van 18 jaar en ouder in het laatste jaar 2C-B gebruikt, 0,2% gebruikte in het laatste jaar 4-FA, en tussen de 0% en 0,5% van de Nederlandse volwassenen van 18 jaar en ouder in het laatste jaar ten minste één van de middelen 4-MMC, synthetische cannabis, MXE of 6-APB. Het gebruik van 3-MMC in het laatste jaar is in 2023 het hoogst onder mannen, 18-29-jarigen en hoogopgeleiden en volwassenen in (zeer) sterk stedelijke gebieden. Voor 2C-B zien we in 2022 een vergelijkbaar patroon. Lees meer…
Er zijn nog geen vergelijkbare trendgegevens beschikbaar voor 3-MMC-gebruik onder volwassenen. Het gebruik van 2C-B is stabiel tussen 2018 en 2022, maar het gebruik van 4-FA is in diezelfde periode wel gedaald. Lees meer…
De meerderheid van de laatste-jaar-gebruikers van 2C-B en 3-MMC gebruiken één of enkele keren per jaar, maar er is ook een relatief grote groep die ten minste maandelijks 3-MMC gebruikt (20,7%). Lees meer…
Jongeren en jongvolwassenen
Voortgezet onderwijs 12-16 jaar laatste jaar (2023)
Het gebruik van NPS wordt onder scholieren nog niet systematisch in kaart gebracht. In 2023 had 1,0% van de scholieren van het regulier voortgezet onderwijs (12-16 jaar) ooit 3-MMC gebruikt, 0,6% gebruikte in het laatste jaar 3-MMC. In 2019 gebruikte 1,5% van de 15-16-jarige scholieren ooit enige NPS, 1,1% gebruikte in het laatste jaar enige NPS. Lees meer…
De meest gebruikte NPS onder studenten zijn met name 3-MMC en 4-MMC en 2C-B. Het gebruik van andere NPS komt vermoedelijk zeer weinig voor. Onder 16-18-jarige mbo- en hbo-studenten lag het ooitgebruik van (één van) deze middelen tussen 3% en 1%, minder dan 1% gebruikte in de laatste maand. Onder hbo- en wo-studenten van 16 jaar en ouder lagen deze percentages in 2023 een stuk hoger: 5-8% had ervaring met (één van) deze middelen en 3-6% gebruikte in het laatste jaar. Lees meer…
3-MMC is de meest gebruikte NPS en de op twee na meest gebruikte drug (na ecstasy en cannabis) onder uitgaanders. Het NPS-gebruik (3-MMC, 4-MMC, 2C-B en 4-FA) is hoger onder uitgaande jongeren en jongvolwassenen dan onder leeftijdsgenoten in de algemene bevolking. Het gebruik van 3-MMC en 4-MMC is in 2023 fors toegenomen. Een op de twintig gebruikers neemt wekelijks 3-MMC, alleen bij cannabis is het percentage wekelijkse gebruikers hoger. 3-MMC wordt voornamelijk in poeder- of kristalvorm gesnoven. Lees meer…
Er is nog maar weinig bekend over het gebruik van NPS onder groepen kwetsbare jongeren. Er is bijvoorbeeld geen onderzoek gedaan naar NPS gebruik in het voortgezet speciaal onderwijs of de jeugdzorg. Wel lijkt het gebruik van 3-MMC in groepen risicojongeren in verschillende regio’s van Nederland regelmatig voor te komen, waarbij er ook signalen zijn van problematisch gebruik en afhankelijkheid. Lees meer…
Het gebruik van synthetische cannabinoïden is in Nederland erg laag in vergelijking met andere landen. Voor andere NPS zijn gebruikscijfers niet structureel beschikbaar op Europees niveau. Lees meer…
Het percentage Nederlandse scholieren dat ooit en in het laatste jaar NPS heeft gebruikt ligt onder het Europese gemiddelde. In veel landen rapporteren jongeren vaker het gebruik van NPS dan van sommige meer gevestigde illegale drugs, zoals ecstasy. Dat is niet het geval voor Nederland.. Lees meer…
Er is weinig bekend over chronische NPS-problematiek. Er zijn geen gegevens over het aantal mensen dat vanwege het gebruik van NPS hulp zoekt bij de verslavingszorg of wordt opgenomen in algemene ziekenhuizen. Lees meer…
Het aantal meldingen bij de MDI van incidenten met 3- of 4-MMC neemt sinds 2018 jaar-op-jaar sterk toe. De incidenten betroffen vaak mensen van begin twintig die ook onder invloed waren van alcohol en/of andere drugs. Veelvoorkomende ernstige complicaties zijn bewusteloosheid en insulten. De plaatsing op de Opiumlijst in oktober 2021 heeft niet tot een afname in incidenten met 3/4-MMC in 2022 geleid. Intoxicaties met andere NPS kwamen bij de MDI weinig voor. Wel valt op dat het aantal gemelde intoxicaties met designer benzodiazepines gestaag toeneemt. Ook bij het NVIC is er de afgelopen jaren een flinke toename van het aantal telefonische informatieverzoeken voor 3-/4-MMC en andere synthetische cathinonen (223 blootstellingen). Ook het aantal telefonische informatieverzoeken voor designer- en niet-geregistreerde benzodiazepinen neemt toe bij het NVIC. Lees meer…
De NPS-markt is dynamisch en verandert snel. NPS worden voornamelijk geproduceerd in China en India. Nederland is een belangrijk doorvoerland voor diverse NPS. Een klein deel ervan is bedoeld voor de Nederlandse gebruikersmarkt. Sommige (legale) NPS zijn verkrijgbaar via specifieke webshops op het internet. Lees meer…
2C-B wordt sinds 2014 steeds vaker bij testlocaties van het DIMS ingeleverd en is sinds 2019 de meest ingeleverde NPS. Daarnaast zijn 3-MMC en 4-MMC de laatste jaren steeds meer in opkomst. Van alle drugsmonsters die in 2023 waren ingeleverd bij de testlocaties, was meer dan één op de twintig verkocht als 2C-B. In 2023 was er een sterke toename van ingeleverde 3-MMC monsters, bijna één op de twintig ingeleverde drugsmonsters was verkocht als 3-MMC. Ook het aandeel 4-MMC monsters steeg. Opvallend is dat er vaak geen 3-MMC of 4-MMC in deze monsters werd aangetroffen, maar andere stoffen. Lees meer…
Een pil 2C-B kostte in 2023 gemiddeld 4,38 euro. De gemiddelde prijs voor een pil 2C-B is al jaren stabiel. De gemiddelde prijs voor een gram 3-/4-MMC is toegenomen, waarschijnlijk komt dit door het verbod op deze middelen. In Amsterdam kost een gram 3-MMC tussen de €25 en €35. Lees meer…
Aanvullende informatie
Stel uw pdf samen: Selecteer een hoofdstuk of een paragraaf hiervan
Hoe te verwijzen
Nationale Drug Monitor, editie
2024. . . Geraadpleegd op: . Trimbos-instituut, Utrecht & WODC, Den Haag.
