HomeKetamine14.2.2 Veranderingen in ketaminegebruik onder volwassenen

14.2.2 Veranderingen in ketaminegebruik onder volwassenen

Is het ketaminegebruik onder volwassenen veranderd?

In het kort: Er zijn onder volwassenen nog geen vergelijkbare trendgegevens voor 2023 beschikbaar vanwege een verandering in de vragenlijst van het bevolkingsonderzoek. Voor de periode daarvoor (2016-2022) zijn er wel trendgegevens beschikbaar. In 2022 is het laatste-jaar-gebruik van ketamine onder volwassenen niet veranderd vergeleken met 2020. Vergeleken met 2016 is het ketaminegebruik in 2022 wel hoger. Deze stijging deed zich voor onder mannen en vrouwen, en 18-29-jarigen en hoogopgeleiden en volwassenen in (zeer) sterk stedelijke gebieden.

Nog geen nieuwe trendgegevens voor ketamine; op lange termijn wel gestegen

Er zijn voor 2023 nog geen vergelijkbare trendgegevens beschikbaar voor ketaminegebruik in de algemene bevolking. Dat komt omdat het gebruik van ketamine in 2023 voor het eerst is uitgevraagd in de vragenlijst van de Gezondheidsenquête. Daarvoor werd het tussen 2016 tot 2022 wel uitgevraagd in de vragenlijst van de LSM-A Middelen.

Vergeleken met de eerste meting in 2016 was het ketaminegebruik (ooit, laatste jaar, laatste maand) in 2022 hoger. Het gebruik van ketamine (laatste jaar, laatste maand) was in 2022 niet veranderd vergeleken met de vorige meting in 2020. Het gebruik ooit in het leven was in 2022 wel hoger dan in 2020.

Hoewel de Gezondheidsenquête en de LSM-A Middelen allebei een representatieve groep uit de Nederlandse bevolking vertegenwoordigen, zijn er methodologische verschillen die de resultaten misschien beïnvloeden. De Gezondheidsenquête en de LSM-A Middelen zijn twee afzonderlijke onderzoeken die elkaar aanvullen, maar niet rechtstreeks vergelijkbaar zijn.

Ketaminegebruik is onder mannen en vrouwen op lange termijn gestegen

In 2022 verschilt het percentage mannen en vrouwen dat in het laatste jaar ketamine heeft gebruikt niet van de vorige meting in 2020. Vergeleken met de eerste meting in 2016 is in 2022 het ketaminegebruik in het laatste jaar hoger bij zowel mannen (0,7% versus 1,1%) als vrouwen (0,3% versus 0,6%).

Ketaminegebruik alleen onder 18-29-jarigen op lange termijn gestegen

Tussen 2020 en 2022 is er voor geen van de leeftijdsgroepen een statistisch significante verandering in het gebruik van ketamine. Onder 18-29-jarigen is het percentage dat in het laatste jaar ketamine heeft gebruikt in 2022 (3,2%) hoger dan in 2016 (1,9%). Voor de andere leeftijden is het ketaminegebruik in 2022 niet anders dan in 2016.

Ketaminegebruik alleen onder hoogopgeleiden op lange termijn gestegen

Tussen 2020 en 2022 is er voor geen van de opleidingsniveaus een statistisch significante verandering in het gebruik van ketamine. Ook vergeleken met 2016 zijn er in 2022 geen verschillen in het ketaminegebruik in het laatste jaar onder laag- en middelbaar opgeleiden. Alleen onder hoogopgeleiden is het percentage dat in het laatste jaar ketamine heeft gebruikt hoger in 2022 (1,5%) dan in 2016 (0,9%).

Nog geen trendgegevens voor herkomstgroepen beschikbaar voor ketaminegebruik

Sinds 2022 gebruikt het CBS een nieuwe indeling naar herkomst, er zijn daarom geen trendgegevens voor de nieuwe herkomstgroepen beschikbaar tussen 2016 en 2022.

Ketaminegebruik alleen onder volwassenen in (zeer) sterk stedelijke gebieden op lange termijn gestegen

Tussen 2020 en 2022 is er voor geen van de stedelijkheidsniveaus een statistisch significante verandering in het gebruik van ketamine. Ook vergeleken met 2016 zijn er in 2022 geen verschillen in het ketaminegebruik in het laatste jaar tussen volwassenen in matig en weinig/niet stedelijke gebieden. Alleen onder volwassenen in (zeer) sterk stedelijke gebieden is het ketaminegebruik in het laatste jaar hoger in 2022 (1,2%) dan in 2016 (0,7%).

Landelijke cijfers

Landelijke cijfers over het gebruik van drugs worden verzameld in de Leefstijlmonitor. De Leefstijlmonitor bestaat uit meerdere bronnen.

De hoofdbron voor drugsgebruik onder volwassenen (18+) is de Gezondheidsenquête (GE). Dit is een vragenlijst waarmee we gegevens verzamelen over hoeveel mensen drugs gebruiken. De vragenlijst wordt ieder jaar herhaald. Het gebruik van ketamine wordt sinds 2023 op vergelijkbare wijze uitgevraagd in de vragenlijst van de GE.

Verdiepende gegevens over drugsgebruik komen uit de Aanvullende Module Middelen (LSM-A Middelen). De LSM-A Middelen is een aparte dieptestudie die sinds 2016 om de twee jaar wordt uitgevoerd. In deze vragenlijst worden ook de frequentie van gebruik en probleemgebruik, aankooplocaties, aan middelen gerelateerde gezondheidsproblemen en hulpzoekgedrag uitgevraagd.

De GE en LSM-A zijn twee losstaande onderzoeken. Beide onderzoeken zijn zoveel mogelijk vergelijkbaar opgezet. Maar er zijn wel verschillen tussen de twee onderzoeken, zoals de manier waarop de vragenlijst wordt afgenomen, steekproeftrekking en beloningen. Hierdoor kunnen sommige cijfers uit de GE verschillen van de cijfers uit de LSM-A. Lees daarover meer op deze pagina.

Het gebruik van ketamine ooit in het leven en in het laatste jaar kan worden uitgesplitst naar geslacht, leeftijd, opleidingsniveau, herkomst en stedelijkheid. Het aantal ketaminegebruikers in de laatste maand in de steekproef is te klein om nader uit te splitsen naar deze demografische kenmerken. Voor veranderingen over tijd kijken we alleen naar het gebruik in het laatste jaar. 

Aanvullende informatie

Hoe te verwijzen

    Nationale Drug Monitor, editie 2024. . . Geraadpleegd op: . Trimbos-instituut, Utrecht & WODC, Den Haag.