HomeKetamine14.2.2 Gebruik onder groepen in de volwassen bevolking

14.2.2 Gebruik onder groepen in de volwassen bevolking

Let op: Er zijn nieuwe kerncijfers over ketaminegebruik in 2023, deze zijn te vinden in de Kerncijfertabel Gezondheidsenquête. De gegevens worden later dit jaar verwerkt in de paragrafen, wanneer ook de aanvullende analyses en significantie toetsen zijn uitgevoerd.

In het kort: Het laatste-jaar-gebruik van ketamine in de algemene bevolking komt vaker voor onder mannen, jongvolwassenen (18-29 jaar) en hoogopgeleiden en onder mensen in (zeer) sterk stedelijke gebieden.

Snel naar:

Deze paragraaf beschrijft kerngegevens over het gebruik van ketamine in de volwassen bevolking van 18 jaar en ouder op basis van de tweejaarlijkse Aanvullende Module Middelen van de Leefstijlmonitor (LSM-A), uitgevoerd door het CBS in samenwerking met het RIVM en het Trimbos-instituut. De LSM-A is een onderzoek dat parallel loopt aan de Gezondheidsenquête en dieper ingaat op het gebruik van alcohol, drugs, tabak en andere middelen (bijlage A1 en A2).

Kerncijfers over ketaminegebruik in de bevolking van 18 jaar en ouder zijn vanaf 2016 tweejaarlijks beschikbaar. Voor meer informatie over de Leefstijlmonitor zie bijlage A2.

Naast de gegevens uit de Gezondheidsenquête en de Leefstijlmonitor zijn er ook landelijke gegevens over middelengebruik beschikbaar uit de GGD Corona Gezondheidsmonitor jongvolwassen 2022 ​[1]​. Deze cijfers zijn door de verschillende vraagstelling en leeftijdsgroep niet vergelijkbaar met de cijfers uit de Gezondheidsenquête of de Leefstijlmonitor maar geven wel een beeld van regionale verschillen in middelengebruik onder 16-25-jarigen. Deze gegevens zijn toegevoegd aan het onderdeel over regionale verschillen op deze pagina.

De cijfers over het gebruik van ketamine kunnen worden uitgesplitst naar geslacht, leeftijd, opleidingsniveau, herkomst en stedelijkheid. Het aantal laatste-maand-gebruikers van ketamine is in deze steekproef te laag om nader uit te splitsen naar deze demografische kenmerken. Onderstaande tekst heeft daarom alleen betrekking op het gebruik ooit in het leven en in het laatste jaar.

Geslacht

  • Meer mannen dan vrouwen gebruiken ketamine. Dit geldt voor het gebruik ooit in het leven en voor het gebruik in het afgelopen jaar (zie onderstaande tabel).
  • Voor zowel mannen als vrouwen is het laatste-jaar-gebruik in 2022 niet toegenomen ten opzichte van de vorige meting in 2020. Ten opzichte van de eerste meting in 2016 is het gebruik onder beide groepen wel toegenomen.

Leeftijd

  • Ketamine wordt het meest gebruikt door jongvolwassenen (18-29 jaar). Gebruik in het laatste jaar komt in andere leeftijdsgroepen bijna niet voor.
  • Tussen 2016 en 2020 is het gebruik in deze jongere leeftijdsgroep verdubbeld, maar in 2022 is dit gestabiliseerd.
  • De gemiddelde leeftijd van ketaminegebruikers is 27,9 jaar.
  • In de LSM-A is aan de laatste-jaar-gebruikers van ketamine gevraagd op welke leeftijd zij dit middel voor het eerst namen. De helft van de volwassen Nederlanders die in het afgelopen jaar ketamine gebruikte, nam dit middel tussen hun 20e en 26e levensjaar voor het eerst. De gemiddelde startleeftijd van alle gebruikers is 24,7 jaar, gemiddeld hoger dan die van ecstasy en cannabis.
  • Lees meer over ketaminegebruik onder jongeren en jongvolwassen op deze pagina.

Opleidingsniveau

  • Het gebruik van ketamine onder hoogopgeleiden ligt hoger dan onder middelbaar- en laagopgeleiden (zie onderstaande tabel).
  • Het laatste-jaar-gebruik onder hoogopgeleiden nam in 2020 toe, en stabiliseerde in 2022.

Herkomst

  • Het ooitgebruik van ketamine is het laagst onder Nederlanders met een niet-Europese herkomst. Nederlanders met een Europese herkomst en mensen uit Nederland hebben even vaak ervaring met het middel (zie onderstaande tabel).
  • Het laatste-jaar-gebruik is in alle herkomstgroepen gelijk (zie onderstaande tabel).  
  • Sinds 2022 hanteert het CBS een nieuwe indeling naar herkomst (zie Bijlage A1). Om deze reden zijn er geen trendgegevens over het cocaïnegebruik beschikbaar tussen 2015 en 2022.

Stedelijkheid

  • Het gebruik in (zeer) sterk stedelijke gebieden is meer dan twee keer zo hoog als in matig- en niet stedelijke gebieden (zie onderstaande tabel).
  • In de (zeer) sterk stedelijke gebieden vond tussen 2016 en 2020 een stijging in het gebruik plaats. In 2022 is het gebruik niet verder toegenomen. 

Aanvullende informatie

Bronnen

  1. 1.
    GGD’en en RIVM. Corona Gezondheidsmonitor Jongvolwassenen 2022 [Internet]. 2023. Available from: https://www.vzinfo.nl/drugsgebruik/regionaal/jongvolwassenen

Hoe te verwijzen

    Nationale Drug Monitor, editie 2024. . . Geraadpleegd op: . Trimbos-instituut, Utrecht & WODC, Den Haag.