NPS
Home ❯ NPS ❯ 8.2 Gebruik: volwassenen

8.2 Gebruik: volwassenen

Wijzigingsdatum: 10 | 04 | 2024

In deze paragraaf:

8.2.1 Kerncijfers en trends volwassen bevolking

Let op: Er zijn nieuwe kerncijfers over 3-MMC-gebruik in 2023, deze zijn te vinden in de Kerncijfertabel Gezondheidsenquête. De gegevens worden later dit jaar verwerkt in de paragrafen, wanneer ook de aanvullende analyses en significantie toetsen zijn uitgevoerd.

In het kort: Over het algemeen komt het gebruik van NPS in de Nederlandse bevolking van 18 jaar en ouder weinig voor. In 2022 had 1,4% van de Nederlanders ervaring met 4-FA en ook 1,4% had ervaring met 3-MMC, voor 2C-B ging het om 2,1%. 3-MMC en 2C-B werden ongeveer even vaak gebruikt in het laatste jaar. 

Snel naar:

Gegevensbronnen

Deze paragraaf beschrijft kerncijfers over het gebruik van Nieuwe Psychoactieve Stoffen (NPS) in de bevolking van 18 jaar en ouder op basis van de Gezondheidsenquête (GE, zie bijlage A1) en de Aanvullende Module Middelen van de Leefstijlmonitor (LSM-A, zie bijlage A2). De Gezondheidsenquête wordt jaarlijks uitgevoerd door het CBS in samenwerking met het RIVM en het Trimbos-instituut. De LSM-A is een tweejaarlijks onderzoek dat parallel loopt aan de Gezondheidsenquête en dieper ingaat op het gebruik van alcohol, drugs, tabak en andere middelen.

In de Gezondheidsenquête is wat betreft NPS alleen gevraagd naar het gebruik van 4-FA. De meeste andere NPS (o.a. 2C-B, 3-MMC, 4-MMC, synthetische cannabis, methoxetamine, 6-APB) worden in de tweejaarlijkse LSM-A uitgevraagd. NPS is een heterogene groep met stoffen die heel verschillende effecten hebben. Daarom wordt hier het gebruik van specifieke NPS gerapporteerd en niet het gebruik van enige NPS. Naast de cijfers over 4-FA uit de Gezondheidsenquête, worden hieronder ook cijfers uit de LSM-A meegenomen over het gebruik van andere NPS (met name 3-MMC, 2C-B). De cijfers van 4-FA uit de Gezondheidsenquête en de cijfers van andere NPS uit de LSM-A zijn vanwege verschillen in methoden van onderzoek niet rechtstreeks vergelijkbaar.

Kerncijfers over 4-FA-gebruik in de bevolking van 18 jaar en ouder zijn vanaf 2018 jaarlijks beschikbaar. Kerncijfers over het gebruik van andere NPS (zie hierboven) in de bevolking van 18 jaar en ouder zijn vanaf 2018 tweejaarlijks beschikbaar. Voor meer informatie over de Gezondheidsenquête zie bijlage A1 en voor meer informatie over de Leefstijlmonitor zie bijlage A2.

Het gebruik van NPS is in de LSM-A in 2020 anders uitgevraagd dan in 2018; daarom moeten de trendgegevens voorzichtig worden geïnterpreteerd. 3-MMC is voor het eerst uitgevraagd in de LSM-A van 2022, daarom zijn er voor 3-MMC nog geen trendgegevens beschikbaar.

Kerncijfers 2022

In de Gezondheidsenquête wordt sinds 2018 gevraagd naar het gebruik van 4-Fluoramfetamine (4-FA, 4-FMP of Flux).

  • In 2022 had 1,4% ooit in het leven 4-FA gebruikt en 0,2% heeft 4-FA in het laatste jaar gebruikt.

In de LSM-A Middelen wordt het gebruik van andere NPS uitgevraagd, waaronder 2C-B, 4-MMC (Miauw-Miauw of Mefedron), synthetische cannabis, methoxetamine (MXE) en 6-APB (Benzo Fury of 5-APB). In 2022 is in de LSM-A voor het eerst naar het gebruik van 3-MMC (Poes of 3M) gevraagd.

  • In 2022 had 2,1% van de volwassen bevolking ooit 2C-B gebruikt en het laatste-jaar-gebruik lag op 0,7%. Het ooitgebruik van 3-MMC lag in 2022 op 1,4% en het laatste-jaar-gebruik was 0,8%. Het gebruik van deze middelen ligt aanzienlijk lager dan het gebruik van ecstasy, cocaïne of amfetamine.
  • Het laatste-jaar-gebruik van andere NPS (4-MMC, synthetische cannabis, MXE, 6-APB) lag tussen 0% en 0,5%.

Trends in NPS-gebruik

  • Het ooitgebruik van 4-FA schommelde tussen 2018 en 2022 rond de 1,5%. Het gebruik in het laatste jaar van 4-FA nam tussen 2018 en 2020 af. Dit hangt mogelijk samen met een waarschuwing omtrent de gezondheidseffecten van 4-FA in september 2016, en de plaatsing van 4-FA op lijst I van de Opiumwet op 25 mei 2017. In 2022 ligt het laatste-jaar-gebruik, na een lichte stijging in 2021, weer op hetzelfde niveau als in 2020.
  • In 2022 is het ooitgebruik van 2C-B (2,1%) toegenomen ten opzichte van 2020 (1,5%). Het ooitgebruik van 2C-B is in 2018 niet uitgevraagd in de LSM-A. Het laatste-jaar-gebruik van 2C-B in 2022 (0.7%) is onveranderd ten opzichte van 2020 (0,7%) en 2018 (0,6%).
  • Het gebruik van 3-MMC is voor het eerst gemeten in de LSM-A van 2022. Er zijn daarom geen trendgegevens in de algemene bevolking beschikbaar voor 3-MMC. Wel wijzen verschillende indicatoren (uitgaansonderzoek, gezondheidsincidenten, marktgegevens) op een toename in het gebruik van 3-MMC, in ieder geval in bepaalde (lokale) groepen in de bevolking in Nederland en in Europa.

Aanvullende informatie

Hoe te verwijzen

    Nationale Drug Monitor, editie 2024. . . Geraadpleegd op: . Trimbos-instituut, Utrecht & WODC, Den Haag.

In deze paragraaf:

Start met typen en klik op zoeken

Accessibility by WAH