Wat zijn alcoholvrije dranken en hoeveel volwassenen drinken alcoholvrij?

In het kort: Er bestaat geen eenduidige wettelijke definitie voor alcoholvrije dranken, behalve voor specifieke termen zoals ‘alcoholvrij bier’ en ‘alcoholarm bier’. In 2024 dronk 16,7% van de Nederlandse volwassenen maandelijks alcoholvrij bier, een stijging ten opzichte van 2018 (9,6%). Alcoholvrije wijn en cider worden veel minder vaak gedronken: 1,9% van de volwassenen drinkt deze maandelijks.

Wat zijn alcoholhoudende en alcoholvrije dranken?

Volgens de Alcoholwet is een alcoholhoudende drank een drank die meer dan 0,5% alcohol bevat, gemeten bij 20 graden Celsius ​[1]​.

Voor alcoholvrije dranken bestaat geen eenduidige wettelijke definitie. In de Warenwet zijn wél een aantal regels vastgelegd voor bepaalde termen ​[2]​:

• ‘Alcoholvrij bier’ mag maximaal 0,1% alcohol bevatten.
• ‘Alcoholarm bier’ mag tussen 0,1% en 1,2% alcohol bevatten.
• ‘Limonade’ en ‘frisdrank’ mogen alleen gebruikt worden voor dranken zonder alcohol. Een uitzondering geldt als er onbedoeld en onvermijdelijk alcohol ontstaat door natuurlijke gisting, bijvoorbeeld bij gefermenteerde dranken als kombucha of dranken met vruchtensap. In dat geval mag het alcoholgehalte niet hoger zijn dan 0,5%.

In de Nationale Drug Monitor sluiten we aan bij de definitie van alcoholvrije dranken die door het Expertisecentrum Alcohol (EA) wordt gehanteerd ​[3]​: alcoholvrije dranken zijn alcoholvrije varianten van dranken die normaal gesproken alcohol bevatten. Voorbeelden zijn alcoholvrij bier, alcoholvrije wijn en alcoholvrije cocktails (‘mocktails’).

Hoeveel volwassenen drinken alcoholvrij?

In 2024 dronk 16,7% van de Nederlandse volwassenen van 18 jaar en ouder minstens één keer per maand alcoholvrij bier. Dit percentage is toegenomen ten opzichte van 2018, toen dit nog 9,6% was.

Alcoholvrije wijn of cider wordt veel minder vaak gedronken: 1,9% van de volwassenen drinkt dit maandelijks. Omdat dit aantal zo klein is, zijn er geen aparte cijfers beschikbaar voor mannen en vrouwen, leeftijdsgroepen of opleidingsniveaus.

Wie drinken het vaakst alcoholvrij bier?

Het percentage volwassenen dat maandelijks alcoholvrij bier drinkt was in 2024 hoger onder mannen (22,7%) dan onder vrouwen (10,8%). Wat betreft leeftijd, drinken volwassenen tussen de 30 en 39 jaar drinken het vaakst alcoholvrij bier (23,2%), gevolgd door de groep 25-29-jarigen (21,4%). Jongvolwassenen van 18 tot 24 jaar (11,3%) en 75-plussers (10,6%) drinken het minst vaak alcoholvrij bier. Ook het opleidingsniveau maakt verschil. Volwassenen met een hbo- of universitaire opleiding drinken het vaakst alcoholvrij bier (25,6%). Daarna volgen volwassenen met een havo-, vwo- of mbo niveau 2-4-opleiding (12,0%) en volwassenen met een opleiding op het basisonderwijs, lbo, mavo, vmbo of mbo niveau 1 (8,2%).

Verder blijkt dat mensen die weleens alcohol drinken, vaker alcoholvrij bier drinken dan mensen die geen alcohol gebruiken. Van de alcoholgebruikers drinkt 19,8% maandelijks alcoholvrij bier, tegenover 5,5% van de niet-alcoholgebruikers.

Cijfers gebruik alcoholvrije dranken door scholieren

Cijfers over het gebruik van alcoholvrije dranken onder scholieren zijn te vinden op deze pagina: Alcoholvrije dranken onder scholieren regulier voortgezet onderwijs.

Meer informatie over alcoholvrije dranken op Expertisecentrum Alcohol

Aanvullende informatie

Bronnen

1. 1.

   Alcoholwet.
2. 2.

   Warenwetbesluit Gereserveerde aanduidingen.
3. 3.

   Wat verstaan we onder ‘alcoholvrij’? [Internet]. Expertisecentrum Alcohol. Available from: https://www.trimbos.nl/kennis/alcohol/alcoholvrije-dranken/wat-verstaan-we-onder-alcoholvrij/