HomeAmfetamine7.2.2 Gebruik onder groepen in de volwassen bevolking

7.2.2 Gebruik onder groepen in de volwassen bevolking

Snel naar:

Deze paragraaf beschrijft kerncijfers over het gebruik van amfetamine in de bevolking van 18 jaar en ouder op basis van de Gezondheidsenquête, jaarlijks uitgevoerd door het CBS in samenwerking met het RIVM en het Trimbos-instituut. Aanvullende gegevens zijn afkomstig uit de tweejaarlijkse Aanvullende Module Middelen van de Leefstijlmonitor (LSM-A) 2020 (zie bijlage A1 en A2). Daar waar resultaten zijn opgenomen uit de LSM-A, wordt dit apart vermeld. De cijfers op deze pagina gaan over amfetamine, meer informatie over methamfetamine vindt u in § 7.3.5.

De coronapandemie heeft mogelijk invloed gehad op het amfetaminegebruik in de algemene bevolking. Op basis van de cijfers uit de Gezondheidsenquête kunnen hierover echter geen uitspraken worden gedaan. De gegevens die worden gepresenteerd zijn namelijk door het hele jaar 2021 verzameld. Omdat vaak terug wordt gevraagd naar een periode van één jaar voor het afnemen van de vragenlijst (laatste-jaar-gebruik), hebben de cijfers deels betrekking op het gedrag van de deelnemers in het jaar 2020. Meer informatie over de impact van de coronapandemie op het gebruik van amfetamine is te vinden in § 7.1.2.

Naast gegevens over het gebruik van amfetamine in de algemene bevolking en demografische verschillen in Nederland, worden gegevens gepresenteerd uit rioolwateranalyses (zie § 7.5.1). Gegevens uit rioolwateranalyses moeten voorzichtig worden geïnterpreteerd omdat ze maar beperkt inzicht kunnen geven in de mate van drugsgebruik in de algemene bevolking of in regionale verschillen (zie Bijlage B7). Het gaat hieronder om de rioolwateranalyses met gegevens over het drugsgebruik in 3 Nederlandse steden ​[1]​.

De cijfers over het gebruik van amfetamine worden hieronder uitgesplitst naar geslacht, leeftijd, opleidingsniveau, migratieachtergrond en stedelijkheid. Het aantal laatste-maand-gebruikers van amfetamine in de steekproef is te klein om nader uit te splitsen naar deze demografische kenmerken.

Geslacht

Vrouwen gebruikten minder amfetamine dan mannen, dit is vanaf 2015 onveranderd. Het percentage volwassenen vrouwen (3,0%) dat ooit amfetamine gebruikte lag in 2021 meer dan twee keer zo laag als onder mannen (7,7%) (tabel 7.2.2). Het percentage volwassen dat in het laatste jaar amfetamine gebruikte verschilde niet significant tussen mannen (1,5%) en vrouwen (1,0%).

7.2.2 Gebruik van amfetamine in de bevolking van 18 jaar en ouder naar geslacht. Peiljaar 2021

Leeftijd

Amfetaminegebruik in het laatste-jaar komt het meeste voor onder twintigers. In de leeftijdsgroep 25-29 gebruikte 4,8% in het laatste-jaar amfetamine en in de groep 20-24 jarigen lag dat percentage op 3,7%. Ongeveer een op de zes (15,9%) 25-29 jarigen heeft ooit amfetamine gebruikt. In de hogere leeftijdsgroepen wordt de groep mensen die in het laatste jaar amfetamine gebruikten steeds kleiner.

In de LSM-A (bijlage A2) uit 2020 werd aan laatste-jaar-gebruikers van amfetamine gevraagd wanneer zij dit voor het eerst hadden genomen. De helft van de volwassen Nederlanders die in het afgelopen jaar amfetamine gebruikten, gebruikte dit middel tussen hun 18de en 24ste levensjaar voor het eerst. Een kwart van de amfetaminegebruikers was jonger dan 18 jaar toen ze voor het eerst gebruikten, en een kwart was ouder dan 24 jaar. De gemiddelde startleeftijd van alle gebruikers is 21,4 jaar, dit is voor mannen (21,5 jaar) en vrouwen vrijwel gelijk (21,1 jaar).

Figuur 7.2.2         Gebruik van amfetamine in de bevolking van 18 jaar en ouder, naar leeftijdsgroep. Peiljaar 2021

Opleidingsniveau

Het ooitgebruik van amfetamine was het laagst onder laagopgeleiden (3,2%) en het hoogst onder hoogopgeleiden (6,9%), middelbaar opgeleiden zaten daar tussenin (5,1%) (zie tabel hieronder). Voor gebruik in het laatste jaar gold hetzelfde patroon (zie tabel hieronder).

Tabel 7.2.3           Gebruik van amfetamine in de bevolking van 18 jaar en ouder naar opleidingsniveauI. Peiljaar 2021

Migratieachtergrond

Het percentage volwassenen met een westerse migratieachtergrond (zie ‘migratieachtergrond’ in bijlage D) dat ooit amfetamine heeft gebruikt (7,4%) was hoger dan onder volwassenen met een Nederlandse- (5,3%) of niet-Westerse (3,7%) migratieachtergrond (zie tabel hieronder). Dit gold ook voor het laatste-jaar-gebruik, ook daar lag het gebruik van volwassenen met een Westerse migratieachtergrond hoger dan het gebruik onder volwassen met een Nederlandse- of niet-Westerse migratieachtergrond.

Tabel 7.2.4           Gebruik van amfetamine in de bevolking van 18 jaar en ouder naar migratieachtergrondI. Peiljaar 2021

Stedelijkheid

Het gebruik van amfetamine lag onder bewoners van (zeer) sterk stedelijke gebieden hoger dan in de matig stedelijke – en weinig/niet stedelijke gebieden (zie tabel hieronder).

Tabel 7.2.5           Gebruik van amfetamine in de bevolking van 18 jaar en ouder naar stedelijkheidI. Peiljaar 2021

Aanvullende informatie

Hoe te verwijzen

    Nationale Drug Monitor, editie 2023. . . Geraadpleegd op: . Trimbos-instituut, Utrecht & WODC, Den Haag.