4.3.3 Studenten

Gegevensbronnen

Om een beeld te krijgen van het middelengebruik onder jongeren van 16 t/m 18 jaar, onderzoekt het Trimbos-instituut sinds 2015 elke twee jaar het middelengebruik onder MBO- en HBO-studenten in deze leeftijdsgroep met de Middelenmonitor MBO-HBO ​[1–3]​. Deze monitor onderzocht ook het cocaïnegebruik onder 16-18 jarige studenten van het MBO en het HBO. Het gaat om een landelijk onderzoek. In 2019 namen 4.167 studenten deel aan het onderzoek ​[3]​.

Daarnaast is in 2021 voor het eerst een grootschalig onderzoek verricht naar de mentale gezondheid en middelengebruik onder studenten van het hoger onderwijs (HBO en WO). Ook deze monitor zal iedere twee jaar worden uitgevoerd. Deze Monitor Mentale gezondheid en Middelengebruik Studenten hoger onderwijs is ontwikkeld en uitgevoerd door een consortium van het Rijksinstituut voor Volksgezondheid en Milieu (RIVM), de brancheorganisatie van de Gemeentelijke Gezondheidsdiensten en Geneeskundige Hulpverleningsorganisaties in de Regio (GGD GHOR Nederland) en het Trimbos-instituut (zie bijlage B9). Deze monitor is gestart vanwege zorgen over de mentale gezondheid, het middelengebruik en de interactie tussen die twee factoren onder studenten ​[4,5]​. In 2022 namen 28.442 studenten deel, verdeeld over 15 instellingen voor hoger onderwijs ​[5]​. Het middelengebruik werd vergeleken tussen studenten in het HBO en studenten op de universiteit , maar is voor cocaïne niet getoetst op statistische significantie.

Er is een zekere mate van overlap tussen de doelgroepen in deze onderzoeken, bijvoorbeeld HBO-studenten. De onderzoeken zijn door verschillen in de methode van dataverzameling en leeftijdsgroepen niet vergelijkbaar.

De cijfers over het cocaïnegebruik uit deze verschillende onderzoeken zijn samengevat in de tabel onderaan de pagina.

Cocaïnegebruik onder studenten

Deze onderzoeken laten zien dat het cocaïnegebruik onder MBO- en HBO-studenten tussen 2015 en 2019 is gedaald. Cocaïnegebruik verschilt niet van leeftijdgenoten (16 en 17 jaar) in het reguliere voortgezet onderwijs. Er zijn aanwijzingen dat het cocaïnegebruik onder WO-studenten hoger is dan onder HBO-studenten.

Studenten van het MBO en het HBO

De Middelenmonitor MBO-HBO gaf voor het cocaïnegebruik in 2015, 2017 en 2019 het volgende beeld ​[1]​:

• Het ooitgebruik van cocaïne onder studenten van het MBO en het HBO lag op 2,6%.
• Het percentage MBO- en HBO-studenten dat ervaring heeft met harddrugs (ecstasy, cocaïne, heroïne, amfetamine, LSD, crack of GHB) daalde tussen 2015 (11,7%) en 2017 (10,1%), en de trend lijkt zich voort te zetten in 2019 (8,6%), maar het verschil tussen 2017 en 2019 was niet statistisch significant.
• Het aandeel MBO- en HBO-studenten dat ooit en in de laatste maand harddrugs (ecstasy, cocaïne, heroïne, amfetamine, LSD, crack of GHB) heeft gebruikt, is niet verschillend van scholieren van het regulier voortgezet onderwijs (VMBO, HAVO, VWO), onder zowel 16-, 17- als 18-jarigen.
• Onder 17-jarigen is het ooitgebruik van harddrugs (ecstasy, cocaïne, heroïne, amfetamine, LSD, crack of GHB) onder MBO-studenten (7,7%) hoger dan onder HBO-studenten (4,8%). Onder 18-jarigen zijn de ogenschijnlijke verschillen tussen MBO-studenten (11,3%) en HBO studenten (12,4%) niet significant. Ook het laatste-maand-gebruik van enige harddrugs ligt onder MBO-studenten (3,5%) hoger dan in het HBO (0,9%).

Studenten van het HBO en de universiteit

• Één op de acht (12,5%) studenten gebruikte cocaïne ooit in het leven. Dit percentage ligt op de universiteit (15,5%) aanzienlijk hoger dan in het HBO (10,5%) ​[4]​.
• Een kleiner deel (7,5%) gebruikte cocaïne in het afgelopen jaar; ook hier lag het gebruik bij studenten op de universiteit (9,9%) hoger dan studenten in het HBO (5,8%).
• Het gebruik in de laatste maand kwam voor onder 2,6% van de ondervraagde studenten, met meer gebruikers onder studenten op de universiteit (3,3%) dan onder studenten in het HBO (2,0%).

Tabel 4.3.3            Gebruik van cocaïne onder andere groepen scholieren en studenten

Aanvullende informatie