Het dumpen van drugsafval levert twee problemen op: het veroorzaakt milieuverontreiniging en het duidt op overtredingen van de Opiumwet. Om te trachten dumpingen te voorkomen vindt toezicht en controle plaats door het bestuurlijk bevoegd gezag (provincies, gemeenten, waterschappen) en opsporing en vervolging door politie, bijzondere opsporingsdiensten en OM.
- Bij het ontdekken van een drugsafvaldumping moet er zo snel mogelijk opgeruimd worden om de schade voor de volksgezondheid en het milieu te beperken. De verantwoordelijkheid daarvoor ligt bij provincies en gemeenten. Er is geen landelijke aanpak, omdat de problematiek per regio verschilt, en er verschillende lokale ketenpartners, provincies en gemeenten bij betrokken zijn. Samenwerking is belangrijk.
- Door de Ministeries van Justitie en Veiligheid en van Landbouw, Natuur en Voedselkwaliteit is in 2018 een plan van aanpak opgesteld om toezicht en handhaving in het buitengebied te verbeteren, onder andere op dumping van (drugs) afval. Het is afgestemd met diverse betrokken partijen zoals provincies en natuurbeheerders. In het plan zijn maatregelen opgenomen met betrekking tot onder andere samenwerking tussen instanties, en met betrekking tot capaciteit, en opleiding en uitrusting van de bijzondere opsporingsambtenaren (groene BOA) [1].
- Sinds 2020 is er een nieuwe subsidieregeling voor het opruimen van gedumpt drugsafval als opvolger van een tijdelijke regeling die gold sinds 2015. Als er geen dader bekend is, kan daar een beroep op worden gedaan. Particulieren worden volledig gecompenseerd voor de gemaakte kosten (dat was ten hoogste 50%). Voor gemeenten blijft de compensatie 50% [2]. De regeling wordt sinds 1 januari 2021 uitgevoerd door BIJ12, een uitvoeringsorganisatie voor de provincies, en wordt gefinancierd door het Ministerie van J&V [3]. Als de dader bekend is, zijn er andere mogelijkheden om schadevergoeding te krijgen. Een mogelijkheid is het zich als benadeelde voegen in het strafproces tegen een verdachte die vervolgd wordt voor het dumpen van drugsafval. Ook zijn er mogelijkheden in het civiel recht. (T.K. Aanhangsel 1479, 2018;T.K. Aanhangsel-2448, 2018).
Omdat het aantal drugsdumpingen in Gelderland-Zuid al enkele jaren toenam, is eind 2018 de pilot ‘Analyse Synthetische Drugs’ gestart, onder regie van het RIEC. Het is een integrale aanpak, waarbij intensieve samenwerking met de omgevingsdiensten plaatsvindt. De aandacht was vooral gericht op het achterliggende drugsnetwerk; daartoe werden dumpingen, productie- en opslagplaatsen van synthetische drugs onderzocht. [4].
Zie voor cijfers met betrekking tot drugsdumpingen § 16.3.
Aanvullende informatie
Bronnen
- 1.T.K.Aanhangsel-2530. Antwoord op vragen van de leden Bergkamp en Krol over drugsdumpingen in de natuur. Den Haag: Tweede Kamer der Staten-Generaal; 2019.
- 2.T.K.29911-277. Bestrijding georganiseerde criminaliteit: Brief regering: Financieringsregeling drugsafvaldumpingen, 22 mei 2020. Den Haag: Tweede Kamer der Staten-Generaal; 2020.
- 3.E.K.35564-C. Wijziging van het Wetboek van Strafrecht en het Wetboek van Strafvordering en enige andere wetten in verband met versterking van de strafrechtelijke aanpak van ondermijnende criminaliteit (versterking strafrechtelijke aanpak ondermijnende criminaliteit); Memorie van antwoord. Eerste Kamer der Staten-Generaal; 2021.
Hoe te verwijzen
Nationale Drug Monitor, editie 2023. . . Geraadpleegd op: . Trimbos-instituut, Utrecht & WODC, Den Haag.