18.3.4 Uitgaande jongeren en jongvolwassenen

In het kort: Hoewel psychedelica geen typische uitgaansdrugs zijn, worden ze wel gebruikt door uitgaanders. In 2023 heeft een op de tien uitgaanders (9,7%) truffels gebruikt, 3,9% gebruikte LSD en 2,9% gebruikte paddo’s in het laatste jaar. Het laatste-jaar-gebruik van DMT en ayahausca is minder dan 1%. Paddo’s en truffels worden door de meeste uitgaanders incidenteel gebruikt.

Uitgaanders in Nederland

Het Grote Uitgaansonderzoek bracht in 2023 ​[1]​ het middelengebruik van uitgaande jongeren en jongvolwassenen van 16-35 jaar in kaart. De representativiteit van de steekproef kan niet precies worden vastgesteld vanwege het ontbreken van een steekproefkader. Wat klassieke psychedelica betreft, worden hieronder de volgende middelen besproken: truffels, paddo’s, LSD, DMT en ayahuasca. Lees meer over het gebruik van NPS-varianten van psychedelica (2C-B, 1P-LSD) onder uitgaanders op deze pagina.

• Hoewel psychedelica geen typische uitgaansdrugs zijn, worden ze wel gebruikt door uitgaanders. In 2023 had 27,9% ooit truffels gebruikt, 10,5% gebruikte ooit paddo’s en 10,0% gebruikte ooit LSD. DMT en ayahuasca worden minder gebruikt: respectievelijk 3,0% en 1,2% van de uitgaanders had deze middelen ooit gebruikt.
• Als we kijken naar het laatste-jaar-gebruik zien we dat ongeveer een op de tien (9,7%) uitgaanders truffels heeft gebruikt, 3,9% gebruikte LSD en 2,9% gebruikte paddo’s¹ in het laatste jaar. Het laatste-jaar-gebruik van DMT en ayahausca is minder dan 1%. 
• Het laatste-jaar-gebruik van truffels is onder de uitgaanders hoger dan onder leeftijdsgenoten (15-34 jaar) in de algemene bevolking (2,1%).
• Het laatste-jaar-gebruik van truffels was in 2023 (9,7%) iets lager dan in 2020 (11,2%). Deze trendgegevens moeten echter voorzichtig worden geïnterpreteerd (zie Gegevensbronnen).
• Meer mannen (dan vrouwen) hebben in het laatste jaar truffels² gebruikt. In de jongste leeftijdscategorie (16 t/m 19 jaar) is het gebruik van truffels relatief laag vergeleken met 20-24-jarigen en 25-29-jarigen. Truffels worden het meest gebruikt in de leeftijdsgroep 20-29 jaar. Er zijn geen verschillen in truffelgebruik naar opleidingsniveau en regio.
• De meeste laatste-jaar-gebruikers gebruikten paddo’s of truffels één keer (respectievelijk 54,0% en 56,9%) of minder dan maandelijks (respectievelijk 39,8% en 40,9%). Een kleinere groep gebruikte paddo’s of truffels eens (respectievelijk 3,9% en 1,1%) of een paar keer (respectievelijk 1,3% en 0,4%) per maand. De rest gebruikte (één van) deze middelen minstens wekelijks (≤1%).

1. 75,5% in gedroogde vorm, 26,5% (ook) vers en 16,3% (ook) in de vorm van druppels. ↩︎
2. Het aantal laatste-jaar-gebruikers van paddo’s, LSD, DMT en ayahuasca was onvoldoende voor uitsplitsing naar subgroepen. ↩︎

Aanvullende informatie