Psychedelica zijn bewustzijnsveranderende middelen. In de wetenschappelijke literatuur bestaat er geen eenduidige definitie van psychedelica. Wel wordt onderscheid gemaakt tussen de klassieke psychedelica en atypische psychedelica. Atypische psychedelica verschillen qua chemische structuur en farmacologische eigenschappen van de klassieke psychedelica. Dit hoofdstuk behandelt vooral de klassieke psychedelica, met name LSD, paddo’s en truffels, en in mindere mate ayahuasca/DMT of andere klassieke psychedelica. Lees meer…
Volwassenen
Psychedelicagebruik in het laatste jaar Paddo’s (2023) en truffels (2022)
In 2023 had 1,0% van de Nederlandse volwassenen van 18 jaar en ouder in het laatste jaar paddo’s gebruikt en 0,4% gebruikte in het laatste jaar LSD. In 2022 had 0,8% van de Nederlandse volwassenen van 18 jaar en ouder in het laatste jaar truffels gebruikt en 0,1% gebruikte in het laatste jaar ayahuasca. Het gebruik van paddo’s en truffels in het laatste jaar is het hoogst onder mannen, 18-29-jarigen, hoogopgeleiden, volwassenen met een Europese herkomst en volwassenen in (zeer) sterk stedelijke gebieden. Lees meer…
Het gebruik van paddo’s, LSD en truffels in het laatste jaar onder volwassenen is sinds de vorige meting stabiel, maar op lange termijn gestegen. De stijging in het paddogebruik deed zich voor onder mannen en vrouwen, 18-29-jarigen en 30-49-jarigen, hoogopgeleiden en volwassenen in (zeer) sterk stedelijke gebieden. De stijging in het truffelgebruik deed zich voor onder vrouwen, 30-49-jarigen, laagopgeleiden en volwassenen in (zeer) sterk stedelijke gebieden. Er zijn nog geen trendgegevens beschikbaar voor ayahuasca. Lees meer…
De meeste gebruikers van psychedelica (paddo’s en truffels) gebruiken paddo’s en/of truffels één of enkele keren per jaar. Lees meer…
Hoewel het gebruik van psychedelica in de algemene bevolking zeer laag is, ligt het gebruik hoger in bepaalde groepen, zoals psychonauten, uitgaanders of studenten. Lees meer…
Jongeren en jongvolwassenen
Voortgezet onderwijs 12-16 jaar laatste jaar (2023)
In 2023 had 1,2% van de scholieren van het regulier voortgezet onderwijs (12-16 jaar) ooit paddo’s gebruikt, 0,9% gebruikte in het laatste jaar paddo’s. En 0,7% van de scholieren had in 2023 in ooit LSD gebruikt, 0,5% gebruikte in het laatste jaar LSD. Het gebruik van andere psychedelica dan paddo’s en LSD is niet bekend onder scholieren. Lees meer…
Het ooitgebruik van paddo’s is onder scholieren van het regulier voortgezet onderwijs (12-16 jaar) in 2023 lager dan in 2003. Er zijn geen trendgegevens beschikbaar voor het gebruik van andere psychedelica dan paddo’s onder scholieren. Lees meer…
In 2023 gebruikte één op de vijftig (2,0%) mbo-studenten van 16 jaar en ouder truffels in het laatste jaar, gevolgd door paddo’s (1,6%) en LSD (1,1%). Het paddogebruik en het LSD-gebruik ooit in het leven onder 16-18-jarige mbo-studenten is tussen 2017 en 2023 niet veranderd. In 2023 gebruikte één op de dertien (8%) hbo– en universiteitsstudenten van 16 jaar en ouder in het laatste jaar psychedelica: 5% gebruikte paddo’s/truffels, 3% gebruikte 2C-B en 1% LSD. Psychedelicagebruik onder hbo- en universiteitsstudenten is tussen 2021 en 2023 gedaald. Lees meer…
Hoewel psychedelica geen typische uitgaansdrugs zijn, worden ze wel gebruikt door uitgaanders. In 2023 heeft een op de tien uitgaanders (9,7%) truffels gebruikt, 3,9% gebruikte LSD en 2,9% gebruikte paddo’s in het laatste jaar. Het laatste-jaar-gebruik van DMT en ayahausca is minder dan 1%. Paddo’s en truffels worden door de meeste uitgaanders incidenteel gebruikt. Lees meer…
Vergeleken met andere drugs lijkt het gebruik van psychedelica relatief weinig voor te komen onder groepen kwetsbare jongeren. Jongeren in de residentiële jeugdzorg en jongeren in cluster 4 van het speciaal voortgezet onderwijs (vso) gebruiken vaker paddo’s dan leeftijdsgenoten in het regulier onderwijs. Het gebruik van paddo’s lijkt over het algemeen te dalen in de laatste jaren. In groepen risicojongeren komt het gebruik van psychedelica ook relatief weinig voor. Lees meer…
Het laatste-jaar-gebruik van LSD onder 15-64-jarigen varieert van 0% in België, Tsjechië, Griekenland, Portugal en Turkije tot 1,4% in Oostenrijk. In Nederland was het laatste-jaar-gebruik onder 15-64 -jarigen 0,5%. Lees meer…
LSD of andere hallucinogenen zijn, na cannabis en ecstasy, de meest gebruikte drugs onder Europese scholieren. Over het algemeen ligt het gebruik van psychedelica hoger onder jongens dan onder meisjes. Het percentage Nederlandse scholieren dat ervaring heeft met psychedelica ligt iets onder het Europees gemiddelde. Lees meer…
Psychedelicaproblematiek komt bijna niet voor in de verslavingszorg. In 2023 werden er 7 mensen behandeld in de verslavingszorg voor psychedelicaproblematiek. Het aantal psychedelicacliënten in de verslavingszorg schommelde tussen 2018 en 2023, al bleef het aandeel ten opzichte van het totaal aantal cliënten in de verslavingszorg vanwege drugs telkens minder dan 1%. Psychedelica zouden mogelijk effectief kunnen zijn bij de behandeling van verslaving, maar er zijn grotere en methodologisch betere studies nodig. Lees meer…
Er werden in 2022 weinig incidenten gemeld bij de Monitor Drugsincidenten (MDI) met alleen LSD of paddo’s/truffels. Ook bij het NVIC zijn er relatief weinig informatieverzoeken over vermoede vergiftigingen met LSD of paddo’s/truffels vergeleken met andere drugs. Lees meer…
De meest voorkomende psychische bijwerking van psychedelica is de zogenaamde “bad trip”, waarbij er gevoelens van angst, paniek, dysforie en/of paranoia kunnen optreden. Lees meer…
Van de klassieke psychedelica wordt er vooral LSD ingeleverd bij het DIMS. Het DIMS analyseert geen natuurlijke producten, zoals paddo’s en truffels. In 2023 was 1,4% van de drugsmonsters gekocht als LSD. Bijna 95% van de ingeleverde LSD-monsters bevatte ook echt LSD. De gemiddelde dosering LSD op blotters is de afgelopen vijf jaar gedaald. Lees meer…
De prijs van een blotter LSD in Nederland was gemiddeld €4,87. in 2023 Dit is iets lager ten opzichte van voorgaande jaren. In Amsterdam lag de prijs van LSD wat hoger. Lees meer…
Aanvullende informatie
Stel uw pdf samen: Selecteer een hoofdstuk of een paragraaf hiervan
Hoe te verwijzen
Nationale Drug Monitor, editie
2025. . . Geraadpleegd op: . Trimbos-instituut, Utrecht & WODC, Den Haag.
