NPS
HomeNPS8.0 Laatste feiten en trends

8.0 Laatste feiten en trends

Nieuwe Psychoactieve Stoffen (NPS) – soms ook aangeduid als ‘legal highs’, ‘research chemicals’, of ‘designer drugs’- zijn psychoactieve stoffen die qua werking vergelijkbaar zijn met de ‘traditionele’ illegale drugs en vaak worden geproduceerd om de drugswetgevingen te omzeilen. NPS vormen een heterogene groep van middelen die zeer verschillende effecten hebben. Lees meer…

Volwassenen

NPS-gebruik in het laatste jaar
4-FA, 2C-B en 3-MMC (2022)

0,2% 4-FA
0,7% 2C-B
0,8% 3-MMC

0,1% 4-FA
0,4% 2C-B
0,6% 3-MMC

0,3% 4-FA
0,9% 2C-B
0,9% 3-MMC

  • In 2022 heeft 0,2% van de Nederlandse volwassenen in het laatste jaar 4-FA gebruikt, 0,7% gebruikte 2C-B en 0,8% gebruikte 3-MMC. Dat zijn respectievelijk 30.000 mensen die 4-FA hebben gebruikt, 90.000 die 2C-B hebben gebruikt en 110.000 mensen die 3-MMC hebben gebruikt. Lees meer…
  • Het laatste-jaar-gebruik van 4-MMC en andere NPS (synthetische cannabis, methoxetamine, 6-APB, en andere NPS) lag in 2022 tussen 0% en 0,5%. Lees meer…
  • Het gebruik in het laatste jaar van 4-FA nam tussen 2018 en 2020 af. Het laatste-jaar-gebruik van 2C-B in 2022 is onveranderd ten opzichte van 2020 en 2018. Lees meer…
  • Het gebruik van 3-MMC is voor het eerst gemeten in de LSM-A van 2022. Er zijn daarom geen trendgegevens in de algemene bevolking beschikbaar voor 3-MMC. Wel wijzen verschillende indicatoren (vragenlijsten, incidenten, marktgegevens) op een toename in het gebruik van 3-MMC, in ieder geval in bepaalde (lokale) groepen in de bevolking in Nederland en in Europa.
  • Meer mannen dan vrouwen gebruiken 2C-B en 3-MMC. Lees meer…
  • Het gebruik van 2C-B en 3-MMC is het hoogst onder jongvolwassenen. Lees meer…
  • De meerderheid van de gebruikers van 2C-B en 3-MMC gebruiken één of enkele keren per jaar, maar er is ook een relatief grote groep die ten minste maandelijks 3-MMC gebruikt.  Lees meer…

Jongeren en jongvolwassenen

Voortgezet onderwijs
15-16 jaar
laatste jaar (2019)

1,1% enige NPS

Hbo-wo-studenten
≥16 jaar
laatste jaar (2023)

6% 3-MMC
3% 4-MMC
3% 2C-B

Uitgaanders
16-35 jaar
laatste jaar (2023)

33,7% 3-MMC
16,7% 4-MMC
14,1% 2C-B

  • Het laatste-jaar-gebruik van enige NPS is op hetzelfde niveau gebleven als in 2015. Lees meer…
  • De meest gebruikte NPS onder studenten zijn met name 3-MMC en 4-MMC en 2C-B. Het gebruik van andere NPS komt vermoedelijk zeer weinig voor. Onder 16-18-jarige mbo- en hbo-studenten lag het ooitgebruik van (één van) deze middelen tussen 3% en 1%, minder dan 1% gebruikte in de laatste maand. Onder hbo- en wo-studenten van 16 jaar en ouder lagen deze percentages in 2023 een stuk hoger: 5-8% had ervaring met (één van) deze middelen en 3-6% gebruikte in het laatste jaar. Lees meer…
  • 3-MMC is de meest gebruikte NPS en de op twee na meest gebruikte drug (na ecstasy en cannabis) onder uitgaanders. Het NPS-gebruik (3-MMC, 4-MMC, 2C-B en 4-FA) is hoger onder uitgaande jongeren en jongvolwassenen dan onder leeftijdsgenoten in de algemene bevolking. Het gebruik van 3-MMC en 4-MMC is in 2023 fors toegenomen. Een op de twintig gebruikers neemt wekelijks 3-MMC, alleen bij cannabis is het percentage wekelijkse gebruikers hoger. 3-MMC wordt voornamelijk in poeder- of kristalvorm gesnoven. Lees meer…

Internationale vergelijking

  • Onder Nederlandse scholieren van 15-16 jaar was in 2019 het gebruik van NPS lager dan het Europees gemiddelde. Lees meer…

Incidenten

  • Het aandeel bij de Monitor Drugsincidenten (MDI) gemelde incidenten met 3- of 4-MMC (3%) is in 2021 opnieuw sterk gestegen. Patiënten zijn relatief jong en combineren 3-/4-MMC vaak met andere drugs. Lees meer…
  • In 2021 ontving het NVIC 496 telefonische meldingen over NPS (32% van het totale aantal drugsmeldingen). Dat is een ruime verdubbeling ten opzichte van 2020 (212 meldingen; 16% van het totaal). Deze stijging is met name te wijten aan de toename aan informatieverzoeken over synthetische cathinonen en designer en niet-geregistreerde benzodiazepines. Lees meer…

Aanbod en markt

  • In 2022 was de hallucinogene drug 2C-B (samen met cocaïne en speed) het tweede meest geteste middel bij het DIMS, na MDMA (in pil of kristalvorm). De meest voorkomende “actuele” NPS zijn 3-MMC en 4-MMC. Lees meer…
  • In 2022 bevatte 90,0%% van de als 2C-B verkochte monsters daadwerkelijk de stof 2C-B. De dosering 2C-B die in tabletten aanwezig is ligt al jaren rond de 11 milligram per tablet. Lees meer…
  • Een pil 2C-B kostte in 2022 gemiddeld 4,60. De gemiddelde prijs voor een pil 2C-B is al jaren stabiel. De gemiddelde prijs voor een gram 3-/4-MMC of een pil 4-FA is toegenomen, mogelijk komt dit door het verbod op deze middelen. Lees meer…

Aanvullende informatie

Hoe te verwijzen

    Nationale Drug Monitor, editie 2024. . . Geraadpleegd op: . Trimbos-instituut, Utrecht & WODC, Den Haag.