In het kort: Vergeleken met andere drugs lijkt het gebruik van psychedelica relatief weinig voor te komen onder groepen kwetsbare jongeren. Over het algemeen is het gebruik van paddo’s hoger onder cluster 4 leerlingen en jongeren uit de residentiële jeugdzorg (RJZ) vergeleken met leerlingen uit het praktijk- en regulier voortgezet onderwijs.
Snel naar:
Scholieren van het praktijkonderwijs, cluster 4 en cluster 3
In 2019 is landelijk onderzoek (EXPLORE) gedaan om het middelengebruik, waaronder paddo’s, te meten in drie groepen ‘kwetsbare jongeren.’ Dit waren scholieren van het praktijkonderwijs (PrO), scholieren met psychische stoornissen en/of gedragsproblemen van het cluster 4 onderwijs (REC-4) en scholieren met een licht verstandelijke beperking van het cluster 3 (REC-3) [1].
- Het ooitgebruik van paddo’s is bij cluster 4 leerlingen (3,5%) het hoogst vergeleken met leerlingen in het praktijkonderwijs (1,3%) en VMBO-b (1,1%).
- Het gebruik van paddo’s in de afgelopen maand ligt onder cluster 4 leerlingen op 0,7% en onder leerlingen in het praktijkonderwijs en op het VMBO-b op respectievelijk 0,5% en 0,8%.
- Over het algemeen hebben in alle onderwijstypen meer scholieren met een westerse migratieachtergrond ervaring met paddo’s dan scholieren met een Nederlandse achtergrond of niet-westerse migratieachtergrond.
- Het gebruik van paddo’s onder leerlingen van het praktijkonderwijs en cluster 4 is tussen 2008 en 2019 gedaald. In diezelfde periode is het gebruik van paddo’s onder VMBO-b leerlingen stabiel gebleven.
Jongeren in de Justitiële Jeugdinrichtingen
In het landelijk EXPLORE onderzoek zijn gegevens verzameld over het gebruik van paddo’s en LSD onder jongens die verblijven in de Justitiële Jeugdinrichtingen [8]. De vragenlijst is in 2022 in vier JJI afgenomen bij in totaal 110 jongens.
- Paddo’s werden door twee jongeren in de afgelopen maand gebruikt.
- Geen van de jongeren gaf aan in de afgelopen maand LSD te hebben gebruikt.
Jongeren in de (residentiële) jeugdzorg
In het landelijk EXPLORE onderzoek zijn in 2020 ook gegevens over paddogebruik onder jongeren (12-17 jaar) in de residentiële jeugdzorg (RJZ) verzameld [3]:
- Ten opzichte van andere middelen, heeft een relatief klein percentage jongeren van 12-17 jaar in de RJZ paddo’s gebruikt (8% ooitgebruik; 1% laatste-maand-gebruik).
- Het gebruik van paddo’s (ooit en laatste maand) lijkt sinds 2008 te zijn gedaald, maar het verschil in ooitgebruik is alleen significant onder 16- en 17-jarigen (van 16% in 2008 naar 8% in 2020).
- Het ooitgebruik van paddo’s ligt onder jongeren van 12-15 jaar in de RJZ (6%) hoger dan onder jongeren in het reguliere voortgezet onderwijs (1%). Het gebruik in de afgelopen maand verschilt niet met het regulier onderwijs.
Naast het landelijke EXPLORE-onderzoek zijn er ook gegevens over het paddo- en truffelgebruik onder jongeren in de (brede) jeugdzorg in Amsterdam [5,6] en de Gooi en Vechtstreek [7]:
- In 2019 heeft 4% van de jongeren in de jeugdzorg ooit paddo’s of truffels gebruikt.
- Geen van de jongeren in de jeugdzorg in de Gooi en Vechtstreek geeft aan recent (in het laatste jaar) paddo’s te hebben gebruikt.
Kwetsbare jongeren in de regio
De Antenne Regiomonitor Nederland onderzocht in 2021 het middelengebruik op kwalitatieve en indirecte wijze onder groepen ‘kwetsbare jongeren’ in diverse regio’s van Nederland [9].
- In 11 van de 35 groepen verspreid over alle regio’s werd volgens waarnemingen van de professionals psychedelica (vooral LSD en truffels) gebruikt .
- Ten opzichte van de vorige meting is het gebruik van psychedelica in de meerderheid van de groepen (8 van de 11) stabiel gebleven; in 2 groepen is het gebruik afgenomen en in 1 groep toegenomen. De professionals suggereren dat er in de coronaperiode meer belangstelling is voor psychedelica bij jongeren (15-16 jaar) en studenten.
- Volgens de professionals gebruiken jongeren psychedelica om een soort “droomwereld” te creëren, waarin “gespeeld kan worden met persoonsvorming en identiteitsontwikkeling”. De geestverruimende ervaring van psychedelica overstijgt daarmee tijdelijk de dagelijkse realiteit.
Aanvullende informatie
Bronnen
- 1.Rombouts M, Scheffers-van Schayck T, Van Dorsselaer S, Kleinjan M, Onrust S, Monshouwer K. Het gebruik van tabak, alcohol, cannabis en andere middelen in het praktijkonderwijs en cluster 4-onderwijs: Resultaten van het EXPLORE-onderzoek 2019. Utrecht: Trimbos-instituut; 2020.
- 2.Rombouts M, Van Dorsselaer S, Scheffers-van Schayck T, Tuithof M, Kleinjan M, Monshouwer K. Jeugd en riskant gedrag 2019: Kerngegevens uit het Peilstationsonderzoek Scholieren. Utrecht: Trimbos-instituut; 2020.
- 3.Möhle M, van Gelder N, Rombouts M, Schayck TS van, Monshouwer K. Preventie en gebruik van alcohol, tabak, cannabis en andere middelen in de residentiële jeugdzorg: Kerngegevens uit het EXPLORE-onderzoek. Trimbos-insituut; 2021.
- 4.Kepper A, Van Dorsselaer S, Monshouwer K, Vollebergh W. Experimenteel en problematisch genotmiddelengebruik door jongeren in het Speciaal Onderwijs en de Residentiële Jeugdzorg: Resultaten meting oktober – december 2008. Utrecht: Trimbos-instituut; 2009.
- 5.Benschop A, Nabben T, Korf DJ. Antenne 2012: Trends in alcohol, tabak en drugs bij jonge Amsterdammers. Amsterdam: Rozenberg Publishers; 2013.
- 6.Nabben T, Benschop A. Antenne 2019: Trends in alcohol, tabak en drugs bij jonge Amsterdammers. Amsterdam: Rozenberg Publishers; 2020.
- 7.Benschop A, Nabben T. Antenne Gooi en Vechtstreek 2019: Zicht op middelengebruik onder jonge mensen in de regio. Amsterdam: Hogeschool van Amsterdam/Jellinek; 2020.
- 8.Möhle M, Rombouts M, Van Gelder N, Monshouwer K. Preventie en gebruik van alcohol, tabak, cannabis en andere middelen in de Justitiële Jeugdinrichtingen: Het EXPLORE-onderzoek 2022. Utrecht: Trimbos-insituut; 2022.
- 9.Nabben T, Boekholt M, Benschop A. Antenne Nederland: Regiomonitor drugs en risicojongeren 2020-2021. Amsterdam: Hogeschool van Amsterdam; 2021.
Hoe te verwijzen
Nationale Drug Monitor, editie 2024. . . Geraadpleegd op: . Trimbos-instituut, Utrecht & WODC, Den Haag.